Năng lượng fusion (hợp hạch) có thể nói là một trong những hy vọng lớn lao nhất cho tương lai của nhân loại. Nếu chúng ta có thể tận dụng được nguồn năng lượng mà mặt trời sản sinh ra, chúng ta sẽ có khả năng khai thác một nguồn năng lượng gần như vô hạn và hoàn toàn sạch, giúp chấm dứt sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch đang nhanh chóng làm ô nhiễm hành tinh của chúng ta.
Tuy nhiên, hành trình đến với năng lượng fusion không hề đơn giản. Việc tạo ra và duy trì một phản ứng hợp hạch đủ để tạo ra năng lượng là một trong những thách thức kỹ thuật khó khăn nhất mà con người từng phải đối mặt. Để giải quyết thách thức này, 35 quốc gia, bao gồm Mỹ, Trung Quốc, Nga và nhiều quốc gia trong Liên minh châu Âu, đã hợp tác để xây dựng Dự án Reactor Thử Nghiệm Nhiệt Hạch Quốc Tế (ITER). Dự án này là một reactor tokamak dạng hình donut, dự kiến sẽ tạo ra plasma lần đầu tiên vào năm 2035, tại miền nam nước Pháp. Đây được xem là bước đi lớn nhất trong nghiên cứu fusion toàn cầu, trong khi từng quốc gia cũng đang theo đuổi mục tiêu năng lượng nhiệt hạch của riêng mình, và Trung Quốc đang là quốc gia tích cực nhất trong lĩnh vực này.
Theo thông tin từ Xinhua, một nguồn tin truyền thông nhà nước, dự án Tokamak Siêu dẫn Plasma Cháy (BEST) của Trung Quốc hiện đang trong giai đoạn lắp ráp cuối cùng tại thành phố Hefei. Reactor này được phát triển dựa trên dự án Tokamak Siêu dẫn Tiên tiến (EAST) của Trung Quốc, cũng tọa lạc tại Viện Khoa học Vật lý Hefei. Theo tờ South China Morning Post, BEST sẽ đi vào hoạt động trong vòng hai năm tới, giữ vai trò là bước trung gian giữa EAST và Reactor Thử Nghiệm Kỹ Thuật Năng Lượng Hợp Hạch Trung Quốc (CFETR), một mô hình lớn cho các nhà máy năng lượng fusion.
Việc từ lắp ráp đến sản xuất plasma lần đầu trong chỉ hai năm là một tiến độ rất nhanh. Song Yuntao, kỹ sư trưởng của dự án, cho biết đây là một phần trong kế hoạch đầy tham vọng của Trung Quốc nhằm đạt được năng lượng fusion quy mô lớn. “Chúng tôi đã hoàn toàn nắm vững các công nghệ cốt lõi, cả về khoa học lẫn kỹ thuật,” Yuntao chia sẻ.
Và thực tế thì Trung Quốc đang phát triển nhiều dự án năng lượng fusion trên toàn quốc. Một ví dụ điển hình là một cơ sở hình chữ X đang được xây dựng tại Tứ Xuyên, tương tự như Cơ sở Khởi đầu Quốc gia Mỹ (National Ignition Facility) tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Livermore, nơi đã đạt được bước đột phá trong năng lượng fusion vào năm 2022. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng đang xây dựng một khu phức hợp nghiên cứu năng lượng fusion rộng 40 hécta, và một nhà máy năng lượng hybrid fusion-fission tại miền Trung Trung Quốc.
Theo tạp chí IEEE Spectrum, fusion là công nghệ hoàn hảo để thực hiện kế hoạch “Tái sinh vĩ đại” của Chủ tịch Tập Cận Bình, tập trung vào việc bảo đảm năng lượng trong nước, giảm khí thải và dẫn đầu thế giới trong công nghệ tiên tiến. Trong khi đó, Mỹ lại đang cho phép ngành công nghiệp tư nhân đầu tư vào năng lượng fusion, do đó South China Morning Post đã so sánh reactor BEST của Trung Quốc với reactor do Commonwealth Fusion Systems, một công ty con của MIT, phát triển. Reactor của họ, mang tên SPARC, cũng đặt mục tiêu chứng minh khả năng tạo ra năng lượng vào năm 2027.
Một câu nói thường được nhắc đến trong lĩnh vực phát triển năng lượng fusion là “nó luôn còn 30 năm nữa” nhưng với cuộc đua công nghệ đang gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc, câu nói này có thể sắp phải được xem xét lại.
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/science/energy/a64704814/china-reactor-fusion/
Tuy nhiên, hành trình đến với năng lượng fusion không hề đơn giản. Việc tạo ra và duy trì một phản ứng hợp hạch đủ để tạo ra năng lượng là một trong những thách thức kỹ thuật khó khăn nhất mà con người từng phải đối mặt. Để giải quyết thách thức này, 35 quốc gia, bao gồm Mỹ, Trung Quốc, Nga và nhiều quốc gia trong Liên minh châu Âu, đã hợp tác để xây dựng Dự án Reactor Thử Nghiệm Nhiệt Hạch Quốc Tế (ITER). Dự án này là một reactor tokamak dạng hình donut, dự kiến sẽ tạo ra plasma lần đầu tiên vào năm 2035, tại miền nam nước Pháp. Đây được xem là bước đi lớn nhất trong nghiên cứu fusion toàn cầu, trong khi từng quốc gia cũng đang theo đuổi mục tiêu năng lượng nhiệt hạch của riêng mình, và Trung Quốc đang là quốc gia tích cực nhất trong lĩnh vực này.
Theo thông tin từ Xinhua, một nguồn tin truyền thông nhà nước, dự án Tokamak Siêu dẫn Plasma Cháy (BEST) của Trung Quốc hiện đang trong giai đoạn lắp ráp cuối cùng tại thành phố Hefei. Reactor này được phát triển dựa trên dự án Tokamak Siêu dẫn Tiên tiến (EAST) của Trung Quốc, cũng tọa lạc tại Viện Khoa học Vật lý Hefei. Theo tờ South China Morning Post, BEST sẽ đi vào hoạt động trong vòng hai năm tới, giữ vai trò là bước trung gian giữa EAST và Reactor Thử Nghiệm Kỹ Thuật Năng Lượng Hợp Hạch Trung Quốc (CFETR), một mô hình lớn cho các nhà máy năng lượng fusion.
Việc từ lắp ráp đến sản xuất plasma lần đầu trong chỉ hai năm là một tiến độ rất nhanh. Song Yuntao, kỹ sư trưởng của dự án, cho biết đây là một phần trong kế hoạch đầy tham vọng của Trung Quốc nhằm đạt được năng lượng fusion quy mô lớn. “Chúng tôi đã hoàn toàn nắm vững các công nghệ cốt lõi, cả về khoa học lẫn kỹ thuật,” Yuntao chia sẻ.
Và thực tế thì Trung Quốc đang phát triển nhiều dự án năng lượng fusion trên toàn quốc. Một ví dụ điển hình là một cơ sở hình chữ X đang được xây dựng tại Tứ Xuyên, tương tự như Cơ sở Khởi đầu Quốc gia Mỹ (National Ignition Facility) tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Livermore, nơi đã đạt được bước đột phá trong năng lượng fusion vào năm 2022. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng đang xây dựng một khu phức hợp nghiên cứu năng lượng fusion rộng 40 hécta, và một nhà máy năng lượng hybrid fusion-fission tại miền Trung Trung Quốc.
Theo tạp chí IEEE Spectrum, fusion là công nghệ hoàn hảo để thực hiện kế hoạch “Tái sinh vĩ đại” của Chủ tịch Tập Cận Bình, tập trung vào việc bảo đảm năng lượng trong nước, giảm khí thải và dẫn đầu thế giới trong công nghệ tiên tiến. Trong khi đó, Mỹ lại đang cho phép ngành công nghiệp tư nhân đầu tư vào năng lượng fusion, do đó South China Morning Post đã so sánh reactor BEST của Trung Quốc với reactor do Commonwealth Fusion Systems, một công ty con của MIT, phát triển. Reactor của họ, mang tên SPARC, cũng đặt mục tiêu chứng minh khả năng tạo ra năng lượng vào năm 2027.
Một câu nói thường được nhắc đến trong lĩnh vực phát triển năng lượng fusion là “nó luôn còn 30 năm nữa” nhưng với cuộc đua công nghệ đang gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc, câu nói này có thể sắp phải được xem xét lại.
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/science/energy/a64704814/china-reactor-fusion/
