Gần đây, các bạn trẻ Indonesia đang ngày càng mắc phải bẫy việc làm giả mạo trên Telegram, Facebook và các nền tảng mạng xã hội khác, theo thông tin từ các chuyên gia về an ninh mạng và những kẻ gian lận cũ. Tại những "trang trại lừa đảo" này, họ được đào tạo để sử dụng công nghệ như deepfake, bản sao giọng nói và các mô hình ngôn ngữ lớn để lừa đảo người khác, khiến họ phải đánh mất cả gia tài.
Anis Hidayah, ủy viên của Ủy ban Nhân quyền Quốc gia tại Jakarta, chia sẻ: “Hàng nghìn công việc, chủ yếu là liên quan đến công nghệ thông tin, đang được phát tán trên mạng xã hội, nhưng chúng đều là giả.” Những công việc này thường nhắm vào những người đã có hộ chiếu và được tuyển dụng rất nhanh, không cần qua đào tạo trước khi khởi hành. Chỉ sau hai ngày họ có thể bắt đầu làm việc.
Nhiều kẻ lừa đảo là những bạn trẻ đến từ Đông Nam Á, Trung Quốc, Ethiopia, Ấn Độ và các quốc gia đang phát triển khác. Họ đăng ký vào những công việc văn phòng tưởng chừng như ổn định trong lĩnh vực tiếp thị kỹ thuật số và bán hàng trực tuyến, nhưng thực tế là họ bị đưa đến những khu vực lừa đảo được bảo vệ tại biên giới Myanma, Campuchia và Lào, cũng như tại Philippines, do các băng nhóm tội phạm Trung Quốc điều hành. Các trang trại này kiếm được khoảng 40 tỷ đô la Mỹ mỗi năm, trong khi người dân Mỹ đã mất 12,5 tỷ đô la Mỹ chỉ trong năm 2024, chủ yếu từ các trò lừa đảo đầu tư.
Một nghiên cứu từ Rest of World đã phỏng vấn bảy cựu kẻ lừa đảo tại Indonesia để tìm hiểu cách họ bị lôi kéo vào các trang trại lừa đảo và công nghệ họ sử dụng để lừa đảo nạn nhân. Họ yêu cầu giấu tên để bảo vệ danh tiếng của mình trong cộng đồng, vì công việc gian lận thường bị kỳ thị.
Họ kể rằng, tại các trung tâm lừa đảo, hộ chiếu và điện thoại di động của họ bị tịch thu. Họ bị trả lương thấp và không thể rời đi. Dưới sự giám sát chặt chẽ của các ông chủ, họ bị buộc phải cắm mặt vào các trang mạng xã hội và ứng dụng hẹn hò để tìm kiếm nạn nhân. Họ tương tác với nạn nhân qua Telegram và WhatsApp sử dụng các công cụ AI có khả năng tạo video deepfake trong thời gian thực. Họ phải đáp ứng được các chỉ tiêu "đầu tư"; nếu không, họ sẽ bị bán cho các trung tâm lừa đảo khác.
Hidayah cho biết: “Điều làm cho nạn nhân của các trò lừa đảo trực tuyến khác với các hình thức buôn người khác chính là sự lạm dụng công nghệ.” Theo Văn phòng Liên hợp quốc về Ma túy và Tội phạm, đã có sự gia tăng 600% trong năm ngoái về việc đề cập đến các công cụ gian lận liên quan đến deepfake trên các chợ điện tử Telegram.
Những kẻ lừa đảo này dễ dàng truy cập vào công nghệ và dịch vụ độc hại, từ malware đến các ứng dụng deepfake âm thanh, cũng như các mô hình ngôn ngữ lớn bị phá khóa. John Wojcik, nhà phân tích khu vực của UNDOC tại Bangkok, nhận định rằng các nhóm tội phạm đã sử dụng trí tuệ nhân tạo như một "nhân tố tăng cường mạnh mẽ cho các hoạt động tội phạm."
Phát ngôn viên của Telegram, Remi Vaughn, thông báo rằng các hệ thống tự động chống spam của họ đã ngăn chặn hàng triệu trò lừa đảo và các quản trị viên đang giám sát, xóa hàng triệu nội dung độc hại mỗi ngày, bao gồm cả các trò lừa đảo việc làm. Công ty mẹ của Facebook, Meta, cũng khẳng định đang làm việc chặt chẽ với các cơ quan thực thi pháp luật trên toàn cầu để bảo vệ người dân khỏi lừa đảo.
Chính phủ Indonesia đã thành lập một bộ phận đặc biệt để chống lại tuyển dụng trực tuyến bất hợp pháp và đã ngăn chặn việc buôn người của hơn 7.000 người tìm việc, theo lời của Abdul Kadir Karding, bộ trưởng bảo vệ người lao động nhập cư.
Câu chuyện về một cựu sinh viên IT 26 tuổi từ Tây Sumatra là một ví dụ điển hình. Sau một chuỗi thất bại trong công việc, anh đã bị lừa vào một trang trại scam. Lần đầu tiên, anh nhìn thấy một thông tin tuyển dụng cho vị trí chuyên viên tối ưu hóa công cụ tìm kiếm tại một công ty giao dịch chứng khoán có trụ sở tại Singapore. Anh đã trải qua một buổi phỏng vấn trên Telegram và được hứa hẹn mức lương 800 đô la Mỹ mỗi tháng.
Tuy nhiên, khi đến Phnom Penh, Campuchia, anh mới nhận ra mình đã bị buôn bán khi hộ chiếu bị tịch thu và được đưa đến một khu vực hẻo lánh có bảo vệ vũ trang. Tại đây, anh phải làm việc 15 giờ mỗi ngày tại một trung tâm cuộc gọi, với chỉ tiêu lừa đảo nạn nhân 40.000 đô la Mỹ mỗi tháng.
Theo Bộ Ngoại giao, hơn 6.700 người Indonesia đã bị lừa vào các công việc lừa đảo qua các trang mạng xã hội từ năm 2020. Các băng nhóm lừa đảo nhắm đến những người lao động trẻ, những người khao khát có công việc từ xa, linh hoạt và tiếp cận công nghệ.
Dicky Wahyudin, 25 tuổi, một sinh viên đại học từ Tây Java, đã từng thấy một bài đăng trên Telegram quảng cáo một công việc marketing tại Lazada, một trong những công ty thương mại điện tử lớn nhất Đông Nam Á. Anh đã được hứa hẹn mức lương 800 đô la và cơ hội sống tại Bangkok. Tuy nhiên, khi đến sân bay Bangkok, anh đã bị bắt cóc và đưa đến Myanmar, nơi anh bị buộc phải tìm kiếm nạn nhân trên một ứng dụng hẹn hò Trung Quốc.
Những cựu kẻ lừa đảo mô tả cách họ đã vượt qua các biện pháp phòng ngừa của các trang mạng xã hội. Theo Meta, đã có hơn 7 triệu tài khoản lừa đảo bị đóng cửa chỉ trong năm 2024, nhưng những kẻ lừa đảo vẫn liên tục thay đổi chiến thuật để tránh bị phát hiện.
Alfons Tanujaya, một chuyên gia về an ninh mạng, cho biết việc thiết lập các trung tâm lừa đảo hiện tại rất dễ dàng. Chỉ cần một hoặc hai người là có thể thiết lập công nghệ cho một hoạt động lừa đảo. Ngay cả những người làm việc không có kỹ năng cũng có thể học theo quy trình trong một ngày.
Cuộc sống của những kẻ lừa đảo và nạn nhân của họ đều bị ảnh hưởng nặng nề. Một cựu sinh viên truyền thông cho biết: “Việc xây dựng niềm tin với khách hàng là điều cần thiết để họ chịu đầu tư và hợp tác cùng chúng tôi.” Họ rất giỏi trong việc này, đến mức còn nhận được thêm tiền thưởng do thành tích.
Cuối cùng, họ đều mong muốn có cơ hội để chuộc lại lỗi lầm. Một cựu sinh viên IT đã trở về Indonesia làm thợ cơ khí trên một trang trại cọ dầu, kiếm từ 70.000 rupiah (4,15 đô la Mỹ) đến 150.000 rupiah (9,10 đô la Mỹ) mỗi ngày. Anh vẫn nuôi hy vọng một ngày nào đó sẽ trở lại với lĩnh vực IT, điều mà anh đã từng đam mê.
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/fake-job-ads-facebook-telegram-indonesia-tech-workers/
Anis Hidayah, ủy viên của Ủy ban Nhân quyền Quốc gia tại Jakarta, chia sẻ: “Hàng nghìn công việc, chủ yếu là liên quan đến công nghệ thông tin, đang được phát tán trên mạng xã hội, nhưng chúng đều là giả.” Những công việc này thường nhắm vào những người đã có hộ chiếu và được tuyển dụng rất nhanh, không cần qua đào tạo trước khi khởi hành. Chỉ sau hai ngày họ có thể bắt đầu làm việc.
Nhiều kẻ lừa đảo là những bạn trẻ đến từ Đông Nam Á, Trung Quốc, Ethiopia, Ấn Độ và các quốc gia đang phát triển khác. Họ đăng ký vào những công việc văn phòng tưởng chừng như ổn định trong lĩnh vực tiếp thị kỹ thuật số và bán hàng trực tuyến, nhưng thực tế là họ bị đưa đến những khu vực lừa đảo được bảo vệ tại biên giới Myanma, Campuchia và Lào, cũng như tại Philippines, do các băng nhóm tội phạm Trung Quốc điều hành. Các trang trại này kiếm được khoảng 40 tỷ đô la Mỹ mỗi năm, trong khi người dân Mỹ đã mất 12,5 tỷ đô la Mỹ chỉ trong năm 2024, chủ yếu từ các trò lừa đảo đầu tư.
Một nghiên cứu từ Rest of World đã phỏng vấn bảy cựu kẻ lừa đảo tại Indonesia để tìm hiểu cách họ bị lôi kéo vào các trang trại lừa đảo và công nghệ họ sử dụng để lừa đảo nạn nhân. Họ yêu cầu giấu tên để bảo vệ danh tiếng của mình trong cộng đồng, vì công việc gian lận thường bị kỳ thị.
Họ kể rằng, tại các trung tâm lừa đảo, hộ chiếu và điện thoại di động của họ bị tịch thu. Họ bị trả lương thấp và không thể rời đi. Dưới sự giám sát chặt chẽ của các ông chủ, họ bị buộc phải cắm mặt vào các trang mạng xã hội và ứng dụng hẹn hò để tìm kiếm nạn nhân. Họ tương tác với nạn nhân qua Telegram và WhatsApp sử dụng các công cụ AI có khả năng tạo video deepfake trong thời gian thực. Họ phải đáp ứng được các chỉ tiêu "đầu tư"; nếu không, họ sẽ bị bán cho các trung tâm lừa đảo khác.
Hidayah cho biết: “Điều làm cho nạn nhân của các trò lừa đảo trực tuyến khác với các hình thức buôn người khác chính là sự lạm dụng công nghệ.” Theo Văn phòng Liên hợp quốc về Ma túy và Tội phạm, đã có sự gia tăng 600% trong năm ngoái về việc đề cập đến các công cụ gian lận liên quan đến deepfake trên các chợ điện tử Telegram.
Những kẻ lừa đảo này dễ dàng truy cập vào công nghệ và dịch vụ độc hại, từ malware đến các ứng dụng deepfake âm thanh, cũng như các mô hình ngôn ngữ lớn bị phá khóa. John Wojcik, nhà phân tích khu vực của UNDOC tại Bangkok, nhận định rằng các nhóm tội phạm đã sử dụng trí tuệ nhân tạo như một "nhân tố tăng cường mạnh mẽ cho các hoạt động tội phạm."
Phát ngôn viên của Telegram, Remi Vaughn, thông báo rằng các hệ thống tự động chống spam của họ đã ngăn chặn hàng triệu trò lừa đảo và các quản trị viên đang giám sát, xóa hàng triệu nội dung độc hại mỗi ngày, bao gồm cả các trò lừa đảo việc làm. Công ty mẹ của Facebook, Meta, cũng khẳng định đang làm việc chặt chẽ với các cơ quan thực thi pháp luật trên toàn cầu để bảo vệ người dân khỏi lừa đảo.
Chính phủ Indonesia đã thành lập một bộ phận đặc biệt để chống lại tuyển dụng trực tuyến bất hợp pháp và đã ngăn chặn việc buôn người của hơn 7.000 người tìm việc, theo lời của Abdul Kadir Karding, bộ trưởng bảo vệ người lao động nhập cư.
Câu chuyện về một cựu sinh viên IT 26 tuổi từ Tây Sumatra là một ví dụ điển hình. Sau một chuỗi thất bại trong công việc, anh đã bị lừa vào một trang trại scam. Lần đầu tiên, anh nhìn thấy một thông tin tuyển dụng cho vị trí chuyên viên tối ưu hóa công cụ tìm kiếm tại một công ty giao dịch chứng khoán có trụ sở tại Singapore. Anh đã trải qua một buổi phỏng vấn trên Telegram và được hứa hẹn mức lương 800 đô la Mỹ mỗi tháng.
Tuy nhiên, khi đến Phnom Penh, Campuchia, anh mới nhận ra mình đã bị buôn bán khi hộ chiếu bị tịch thu và được đưa đến một khu vực hẻo lánh có bảo vệ vũ trang. Tại đây, anh phải làm việc 15 giờ mỗi ngày tại một trung tâm cuộc gọi, với chỉ tiêu lừa đảo nạn nhân 40.000 đô la Mỹ mỗi tháng.
Theo Bộ Ngoại giao, hơn 6.700 người Indonesia đã bị lừa vào các công việc lừa đảo qua các trang mạng xã hội từ năm 2020. Các băng nhóm lừa đảo nhắm đến những người lao động trẻ, những người khao khát có công việc từ xa, linh hoạt và tiếp cận công nghệ.
Dicky Wahyudin, 25 tuổi, một sinh viên đại học từ Tây Java, đã từng thấy một bài đăng trên Telegram quảng cáo một công việc marketing tại Lazada, một trong những công ty thương mại điện tử lớn nhất Đông Nam Á. Anh đã được hứa hẹn mức lương 800 đô la và cơ hội sống tại Bangkok. Tuy nhiên, khi đến sân bay Bangkok, anh đã bị bắt cóc và đưa đến Myanmar, nơi anh bị buộc phải tìm kiếm nạn nhân trên một ứng dụng hẹn hò Trung Quốc.
Những cựu kẻ lừa đảo mô tả cách họ đã vượt qua các biện pháp phòng ngừa của các trang mạng xã hội. Theo Meta, đã có hơn 7 triệu tài khoản lừa đảo bị đóng cửa chỉ trong năm 2024, nhưng những kẻ lừa đảo vẫn liên tục thay đổi chiến thuật để tránh bị phát hiện.
Alfons Tanujaya, một chuyên gia về an ninh mạng, cho biết việc thiết lập các trung tâm lừa đảo hiện tại rất dễ dàng. Chỉ cần một hoặc hai người là có thể thiết lập công nghệ cho một hoạt động lừa đảo. Ngay cả những người làm việc không có kỹ năng cũng có thể học theo quy trình trong một ngày.
Cuộc sống của những kẻ lừa đảo và nạn nhân của họ đều bị ảnh hưởng nặng nề. Một cựu sinh viên truyền thông cho biết: “Việc xây dựng niềm tin với khách hàng là điều cần thiết để họ chịu đầu tư và hợp tác cùng chúng tôi.” Họ rất giỏi trong việc này, đến mức còn nhận được thêm tiền thưởng do thành tích.
Cuối cùng, họ đều mong muốn có cơ hội để chuộc lại lỗi lầm. Một cựu sinh viên IT đã trở về Indonesia làm thợ cơ khí trên một trang trại cọ dầu, kiếm từ 70.000 rupiah (4,15 đô la Mỹ) đến 150.000 rupiah (9,10 đô la Mỹ) mỗi ngày. Anh vẫn nuôi hy vọng một ngày nào đó sẽ trở lại với lĩnh vực IT, điều mà anh đã từng đam mê.
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/fake-job-ads-facebook-telegram-indonesia-tech-workers/
