Cử tri Brazil đã đi bỏ phiếu vào Chủ nhật vừa qua trong bối cảnh xuất hiện những cáo buộc chủ yếu đến từ Tổng thống đương nhiệm cánh hữu Jair Bolsonaro và những người ủng hộ ông cho rằng hệ thống bầu cử của đất nước có thể dễ dàng bị gian lận. Brazil là quốc gia tiên phong trong việc sử dụng bỏ phiếu điện tử, chuyển từ lá phiếu giấy sang hệ thống điện tử lần đầu tiên vào cuộc bầu cử địa phương vào năm 1996. Khi các cuộc thăm dò ý kiến trước bầu cử cho thấy Bolsonaro đang tụt lại phía sau so với ứng viên đối lập và cựu Tổng thống theo cánh tả Luiz Inácio Lula da Silva, tổng thống đã liên tục khơi dậy nỗi lo về tính công bằng của công nghệ bầu cử.
Trong những tháng trước khi diễn ra bầu cử, Bolsonaro đã đưa ra những cáo buộc mập mờ rằng máy bỏ phiếu có khả năng bị gian lận, cho rằng chúng “dễ dàng bị can thiệp” bởi các hacker. Mặc dù ông đã từng bảo vệ hệ thống bầu cử điện tử vào năm 1993, Bolsonaro lại tuyên bố rằng ông đã bị gian lận bởi các hộp phiếu điện tử trong cuộc bầu cử năm 2018, sau khi không giành được chiến thắng ngay từ vòng đầu. Ông tiếp tục đưa ra những cáo buộc này ngay cả sau khi đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống.
Bolsonaro không thể đưa ra bằng chứng cụ thể để ủng hộ cho những cáo buộc của mình, và chính ông cũng thừa nhận điều đó. “Không có cách nào để chứng minh rằng các cuộc bầu cử là gian lận hay không gian lận,” ông đã nói vào tháng 7. Tuy nhiên, cả Bolsonaro và những người ủng hộ vẫn tiếp tục đưa ra những tuyên bố về khả năng gian lận trong các cuộc bầu cử sắp tới.
Trong khi đó, các bằng chứng ủng hộ hệ thống bỏ phiếu điện tử đã được cung cấp từ các cuộc kiểm toán nội bộ của chính phủ cũng như các cuộc điều tra bên ngoài do Tòa đại diện Kiểm toán (TCU), Cảnh sát Liên bang và quân đội Brazil thực hiện. Các cuộc kiểm tra cho thấy các máy bỏ phiếu điện tử không thể bị hack, bởi vì chúng không được kết nối trực tuyến. Sau ba vòng kiểm toán, TCU đã kết luận rằng “thứ nhất, các máy bỏ phiếu điện tử có thể được kiểm tra. Thứ hai, các máy bỏ phiếu điện tử là đáng tin cậy. Thứ ba, các máy bỏ phiếu điện tử là minh bạch.”
Tòa án Bầu cử Tối cao Brazil (TSE) đã ra mắt bốn ứng dụng trước ngày bầu cử Chủ nhật nhằm tăng cường niềm tin vào quy trình và làm cho việc tiếp cận bầu cử trở nên dễ dàng hơn. Ứng dụng e-Título giúp người dùng xác định vị trí các điểm bỏ phiếu và lưu trữ các giấy tờ điện tử của cử tri. Hai ứng dụng Boletim na Mão và Resultados giúp theo dõi cuộc bầu cử – cái đầu tiên theo khu vực địa lý và cái thứ hai theo kết quả của các ứng viên. Cuối cùng, ứng dụng Pardal có thể được sử dụng để báo cáo cho cơ quan chức năng về các hoạt động bầu cử bất hợp pháp như gian lận cử tri và vận động chính trị không được phép vào ngày bầu cử.
Chúng mình đã trò chuyện với một số cử tri tại một điểm bỏ phiếu ở Copacabana, Rio de Janeiro. Khu vực này có sự đa dạng về xã hội, chủng tộc và tư tưởng, tạo nên một địa điểm lý tưởng để khảo sát. Mặc dù Copacabana chủ yếu là người da trắng và đã có các buổi vận động của Bolsonaro diễn ra tại đây, nhưng cũng có nhiều cộng đồng thuộc tầng lớp lao động hỗ trợ Lula.
Giữa hàng chục cử tri mà chúng mình đã phỏng vấn, các cử tri trẻ có xu hướng tin tưởng vào các ứng dụng của TSE hơn so với các cử tri lớn tuổi, trong khi những người ủng hộ Bolsonaro thường nghi ngờ hơn về công nghệ trong các cuộc bầu cử so với những người ủng hộ Lula. Nhìn chung, niềm tin vào các ứng dụng và hệ thống bỏ phiếu điện tử được xác định chủ yếu bởi xu hướng chính trị hơn là bất kỳ mối quan hệ nào khác.
Có một số ý kiến từ cử tri mà chúng mình đã ghi nhận:
“Mình đọc trên báo thấy họ đã điều chỉnh các máy bỏ phiếu điện tử. Mình tin rằng đây sẽ là một cuộc bầu cử công bằng và sạch sẽ. Các máy bắt đầu với không có phiếu bầu nào và có một quy trình kiểm tra hoàn toàn do tất cả các ứng viên thực hiện. Họ đều có thể đi kiểm tra các máy, vì vậy mình tin tưởng vào hộp phiếu điện tử.”
“Mình nghĩ công nghệ đã ảnh hưởng tích cực đến các cuộc bầu cử ở Brazil. Brazil có kết quả bầu cử nhanh nhất. Việc bỏ phiếu diễn ra rất suôn sẻ và nhanh chóng. Không thể quay trở lại cách bỏ phiếu bằng giấy như trước đây được. Mọi thứ hiện nay đều là điện tử.”
“Mình cũng đã tải tất cả các ứng dụng bầu cử. Mình thích chúng; bạn có thể truy cập thông tin và mọi thứ rõ ràng hơn. Chỉ những ai không muốn được thông tin mới không tìm kiếm thông tin. Và bạn có thể tin tưởng những ứng dụng này vì chúng đến từ các cơ quan chính thức. Thật dễ dàng hơn để tìm ra nguồn gốc thông tin.”
“Trong cuộc bầu cử trước, công nghệ đã bùng nổ, đó là một bất ngờ, chúng mình không chuẩn bị cho tin giả, và mình nghĩ lần này, chúng ta đang xử lý tốt hơn một chút, với nhiều điều cần lưu ý — chúng ta không còn là những người mới trong kịch bản này, chúng ta đã nhận thức rõ hơn về những gì đang diễn ra và vấn đề là gì. Mình biết tin giả vẫn đang được phát tán, nhưng chúng ta không còn bị bất ngờ nữa.”
“Mình không thể kiểm toán phiếu bầu. Theo ý kiến của mình, phiếu bầu nên được viết ra, vì vậy mình không tin tưởng vào máy bỏ phiếu điện tử chút nào. Các tòa án bầu cử hoàn toàn tham nhũng. Bỏ phiếu rất nhanh, nhưng nhanh quá. Họ nên để ảnh của ứng viên trên màn hình lâu hơn. Mình cảm thấy rằng các máy bỏ phiếu điện tử được làm với ý đồ xấu.”
“Mình theo dõi Tòa án Bầu cử quốc gia, TSE. Mình nghĩ các ứng dụng rất dễ sử dụng. Chúng có giao diện dễ hiểu. Mình đã giúp bạn bè tải về vì họ nói họ đã mất giấy tờ bỏ phiếu. Mình nghĩ ứng dụng e-Título giúp việc bỏ phiếu dễ dàng hơn — nó cho bạn biết vị trí điểm bỏ phiếu, có ảnh của bạn, điều này là một công cụ bổ sung giúp mọi người bỏ phiếu.”
“Mình tin vào công nghệ, mình tin rằng TSE là một cơ quan chính phủ nghiêm túc và rằng các cuộc kiểm toán được thực hiện rất nghiêm ngặt. Mình không chấp nhận những ai làm mất uy tín quy trình bầu cử ở Brazil.”
“Mình không nghĩ công nghệ đang ảnh hưởng đến cuộc bầu cử của chúng ta. Mình đã nghe về các ứng dụng nhưng chưa tải xuống vì không biết cách sử dụng. Mình không làm điều đó vì sợ làm sai. Mình chỉ đi bỏ phiếu.”
“Mình đã nghe về các ứng dụng từ TSE nhưng không sử dụng chúng vì mình gặp khó khăn với máy tính. Mình đã hiểu rõ về cách thức các cuộc bầu cử hoạt động. TSE đã gửi email về điều đó và mình thấy thú vị, nhưng chưa tải e-Título hay cái gì cả. Nó không cảm thấy quen thuộc với mình. Mình thấy chúng ta vẫn có thể bỏ phiếu bằng chứng minh thư ảnh và giấy tờ bỏ phiếu, vì vậy mình đã đến đây để thực hiện nghĩa vụ công dân với ID của mình.”
“Mình tin tưởng vào thiết bị, mình không tin tưởng những người đếm phiếu lắm.”
“Mình đã bỏ phiếu bằng ứng dụng e-Título. Rất dễ dàng, mình đăng nhập dễ dàng, bỏ phiếu dễ dàng, không gặp vấn đề gì, không phàn nàn gì cả. Và mình tin tưởng vào hệ thống bỏ phiếu điện tử vì không có bằng chứng nào chứng minh rằng nó không đáng tin cậy, đúng không?”
“Hệ thống bỏ phiếu điện tử khiến mình cảm thấy an toàn. Mọi thứ hiện nay đều là điện tử, điều này mang lại cho mình sự tự tin. Và vâng, mình đang sử dụng các ứng dụng. Hiện tại, mọi thứ đều ổn, nhưng chúng ta sẽ xem khi các phiếu bầu được kiểm đếm, đúng không?”
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2022/voting-brazil-election/
Trong những tháng trước khi diễn ra bầu cử, Bolsonaro đã đưa ra những cáo buộc mập mờ rằng máy bỏ phiếu có khả năng bị gian lận, cho rằng chúng “dễ dàng bị can thiệp” bởi các hacker. Mặc dù ông đã từng bảo vệ hệ thống bầu cử điện tử vào năm 1993, Bolsonaro lại tuyên bố rằng ông đã bị gian lận bởi các hộp phiếu điện tử trong cuộc bầu cử năm 2018, sau khi không giành được chiến thắng ngay từ vòng đầu. Ông tiếp tục đưa ra những cáo buộc này ngay cả sau khi đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống.
Bolsonaro không thể đưa ra bằng chứng cụ thể để ủng hộ cho những cáo buộc của mình, và chính ông cũng thừa nhận điều đó. “Không có cách nào để chứng minh rằng các cuộc bầu cử là gian lận hay không gian lận,” ông đã nói vào tháng 7. Tuy nhiên, cả Bolsonaro và những người ủng hộ vẫn tiếp tục đưa ra những tuyên bố về khả năng gian lận trong các cuộc bầu cử sắp tới.
Trong khi đó, các bằng chứng ủng hộ hệ thống bỏ phiếu điện tử đã được cung cấp từ các cuộc kiểm toán nội bộ của chính phủ cũng như các cuộc điều tra bên ngoài do Tòa đại diện Kiểm toán (TCU), Cảnh sát Liên bang và quân đội Brazil thực hiện. Các cuộc kiểm tra cho thấy các máy bỏ phiếu điện tử không thể bị hack, bởi vì chúng không được kết nối trực tuyến. Sau ba vòng kiểm toán, TCU đã kết luận rằng “thứ nhất, các máy bỏ phiếu điện tử có thể được kiểm tra. Thứ hai, các máy bỏ phiếu điện tử là đáng tin cậy. Thứ ba, các máy bỏ phiếu điện tử là minh bạch.”
Tòa án Bầu cử Tối cao Brazil (TSE) đã ra mắt bốn ứng dụng trước ngày bầu cử Chủ nhật nhằm tăng cường niềm tin vào quy trình và làm cho việc tiếp cận bầu cử trở nên dễ dàng hơn. Ứng dụng e-Título giúp người dùng xác định vị trí các điểm bỏ phiếu và lưu trữ các giấy tờ điện tử của cử tri. Hai ứng dụng Boletim na Mão và Resultados giúp theo dõi cuộc bầu cử – cái đầu tiên theo khu vực địa lý và cái thứ hai theo kết quả của các ứng viên. Cuối cùng, ứng dụng Pardal có thể được sử dụng để báo cáo cho cơ quan chức năng về các hoạt động bầu cử bất hợp pháp như gian lận cử tri và vận động chính trị không được phép vào ngày bầu cử.
Chúng mình đã trò chuyện với một số cử tri tại một điểm bỏ phiếu ở Copacabana, Rio de Janeiro. Khu vực này có sự đa dạng về xã hội, chủng tộc và tư tưởng, tạo nên một địa điểm lý tưởng để khảo sát. Mặc dù Copacabana chủ yếu là người da trắng và đã có các buổi vận động của Bolsonaro diễn ra tại đây, nhưng cũng có nhiều cộng đồng thuộc tầng lớp lao động hỗ trợ Lula.
Giữa hàng chục cử tri mà chúng mình đã phỏng vấn, các cử tri trẻ có xu hướng tin tưởng vào các ứng dụng của TSE hơn so với các cử tri lớn tuổi, trong khi những người ủng hộ Bolsonaro thường nghi ngờ hơn về công nghệ trong các cuộc bầu cử so với những người ủng hộ Lula. Nhìn chung, niềm tin vào các ứng dụng và hệ thống bỏ phiếu điện tử được xác định chủ yếu bởi xu hướng chính trị hơn là bất kỳ mối quan hệ nào khác.
Có một số ý kiến từ cử tri mà chúng mình đã ghi nhận:
“Mình đọc trên báo thấy họ đã điều chỉnh các máy bỏ phiếu điện tử. Mình tin rằng đây sẽ là một cuộc bầu cử công bằng và sạch sẽ. Các máy bắt đầu với không có phiếu bầu nào và có một quy trình kiểm tra hoàn toàn do tất cả các ứng viên thực hiện. Họ đều có thể đi kiểm tra các máy, vì vậy mình tin tưởng vào hộp phiếu điện tử.”
“Mình nghĩ công nghệ đã ảnh hưởng tích cực đến các cuộc bầu cử ở Brazil. Brazil có kết quả bầu cử nhanh nhất. Việc bỏ phiếu diễn ra rất suôn sẻ và nhanh chóng. Không thể quay trở lại cách bỏ phiếu bằng giấy như trước đây được. Mọi thứ hiện nay đều là điện tử.”
“Mình cũng đã tải tất cả các ứng dụng bầu cử. Mình thích chúng; bạn có thể truy cập thông tin và mọi thứ rõ ràng hơn. Chỉ những ai không muốn được thông tin mới không tìm kiếm thông tin. Và bạn có thể tin tưởng những ứng dụng này vì chúng đến từ các cơ quan chính thức. Thật dễ dàng hơn để tìm ra nguồn gốc thông tin.”
“Trong cuộc bầu cử trước, công nghệ đã bùng nổ, đó là một bất ngờ, chúng mình không chuẩn bị cho tin giả, và mình nghĩ lần này, chúng ta đang xử lý tốt hơn một chút, với nhiều điều cần lưu ý — chúng ta không còn là những người mới trong kịch bản này, chúng ta đã nhận thức rõ hơn về những gì đang diễn ra và vấn đề là gì. Mình biết tin giả vẫn đang được phát tán, nhưng chúng ta không còn bị bất ngờ nữa.”
“Mình không thể kiểm toán phiếu bầu. Theo ý kiến của mình, phiếu bầu nên được viết ra, vì vậy mình không tin tưởng vào máy bỏ phiếu điện tử chút nào. Các tòa án bầu cử hoàn toàn tham nhũng. Bỏ phiếu rất nhanh, nhưng nhanh quá. Họ nên để ảnh của ứng viên trên màn hình lâu hơn. Mình cảm thấy rằng các máy bỏ phiếu điện tử được làm với ý đồ xấu.”
“Mình theo dõi Tòa án Bầu cử quốc gia, TSE. Mình nghĩ các ứng dụng rất dễ sử dụng. Chúng có giao diện dễ hiểu. Mình đã giúp bạn bè tải về vì họ nói họ đã mất giấy tờ bỏ phiếu. Mình nghĩ ứng dụng e-Título giúp việc bỏ phiếu dễ dàng hơn — nó cho bạn biết vị trí điểm bỏ phiếu, có ảnh của bạn, điều này là một công cụ bổ sung giúp mọi người bỏ phiếu.”
“Mình tin vào công nghệ, mình tin rằng TSE là một cơ quan chính phủ nghiêm túc và rằng các cuộc kiểm toán được thực hiện rất nghiêm ngặt. Mình không chấp nhận những ai làm mất uy tín quy trình bầu cử ở Brazil.”
“Mình không nghĩ công nghệ đang ảnh hưởng đến cuộc bầu cử của chúng ta. Mình đã nghe về các ứng dụng nhưng chưa tải xuống vì không biết cách sử dụng. Mình không làm điều đó vì sợ làm sai. Mình chỉ đi bỏ phiếu.”
“Mình đã nghe về các ứng dụng từ TSE nhưng không sử dụng chúng vì mình gặp khó khăn với máy tính. Mình đã hiểu rõ về cách thức các cuộc bầu cử hoạt động. TSE đã gửi email về điều đó và mình thấy thú vị, nhưng chưa tải e-Título hay cái gì cả. Nó không cảm thấy quen thuộc với mình. Mình thấy chúng ta vẫn có thể bỏ phiếu bằng chứng minh thư ảnh và giấy tờ bỏ phiếu, vì vậy mình đã đến đây để thực hiện nghĩa vụ công dân với ID của mình.”
“Mình tin tưởng vào thiết bị, mình không tin tưởng những người đếm phiếu lắm.”
“Mình đã bỏ phiếu bằng ứng dụng e-Título. Rất dễ dàng, mình đăng nhập dễ dàng, bỏ phiếu dễ dàng, không gặp vấn đề gì, không phàn nàn gì cả. Và mình tin tưởng vào hệ thống bỏ phiếu điện tử vì không có bằng chứng nào chứng minh rằng nó không đáng tin cậy, đúng không?”
“Hệ thống bỏ phiếu điện tử khiến mình cảm thấy an toàn. Mọi thứ hiện nay đều là điện tử, điều này mang lại cho mình sự tự tin. Và vâng, mình đang sử dụng các ứng dụng. Hiện tại, mọi thứ đều ổn, nhưng chúng ta sẽ xem khi các phiếu bầu được kiểm đếm, đúng không?”
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2022/voting-brazil-election/
