Thời gian gần đây, Neta Auto – một trong những ngôi sao đang lên trong làng xe điện tại Trung Quốc – đang gặp phải nhiều khó khăn tại thị trường nước ngoài lớn nhất của mình, đặc biệt là tại Thái Lan. Tình hình càng trở nên tồi tệ hơn khi công ty mẹ của Neta vừa thông báo tiến hành tái cơ cấu phá sản. Điều này đã dấy lên lo ngại rằng cuộc chiến giá cả trong ngành xe điện tại Trung Quốc đang khiến cho các công ty nhỏ phải mở rộng ra nước ngoài trước khi họ thực sự ổn định về tài chính.
Neta đã gây dựng được sự chú ý tại Thái Lan nhờ vào những lợi ích như cung cấp thiết bị sạc tại nhà miễn phí và chế độ bảo hành kéo dài. Tuy nhiên, trong những tuần gần đây, trang Facebook của Neta tại Thái Lan tràn ngập những phàn nàn về dịch vụ hậu mãi và sự bất an về tình hình tài chính của công ty mẹ.
Một doanh nhân Thái Lan tên là Chaicharn cho biết, anh đã nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi mua một chiếc xe điện của Neta vào tháng Giêng năm ngoái với giá 549.000 baht (khoảng 16.973 USD). Tuy nhiên, sau đó anh được thông báo rằng một linh kiện thay thế sẽ không có sẵn vô thời hạn và rằng một trung tâm dịch vụ địa phương đã đóng cửa. Sau khi biết đến thông tin về việc công ty đang trong quá trình phá sản, anh đã bắt đầu thực hiện các bước để yêu cầu hoàn tiền.
“Thật không ai biết được điều này. Họ từng là một trong những thương hiệu bán chạy nhất tại Trung Quốc,” Chaicharn chia sẻ và yêu cầu chỉ được nêu tên bằng họ.
Tại Trung Quốc, không hiếm khi người mua xe điện mất đi sự hỗ trợ sau bán hàng khi các công ty phá sản giữa cuộc chiến giá khốc liệt. Nhưng các chuyên gia cho rằng, những rắc rối mà Neta đang gặp phải đánh dấu một bước ngoặt: Hậu quả giờ đây không chỉ còn xảy ra trong nước mà còn lan ra nước ngoài, đe dọa danh tiếng của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc. Hơn 30 thương hiệu xe điện Trung Quốc đã tích cực mở rộng ra nước ngoài trong năm ngoái – nhiều thương hiệu trong số đó chưa có lợi nhuận tại thị trường nội địa.
Vào tháng trước, công ty mẹ của Neta, Hozon New Energy Automobile, đã xác nhận rằng công ty này đã tiến hành tái cơ cấu phá sản tại Trung Quốc. Một số video lan truyền trên mạng cho thấy nhân viên biểu tình vì không được trả lương.
BYD – nhà sản xuất xe điện hàng đầu tại Trung Quốc và cũng là công ty đã vượt mặt Tesla để trở thành nhà sản xuất xe điện toàn cầu hàng đầu năm 2023 – đã lên tiếng về vấn đề này: “Nếu các công ty không hoạt động tốt tại thị trường nội địa, việc mở rộng ra nước ngoài có thể không phải là một sự lựa chọn tốt,” Li Yunfei, giám đốc thương hiệu và quan hệ công chúng của BYD, đã phát biểu tại một diễn đàn ngành vào ngày 6 tháng 6. “Điều này có thể làm tổn hại đến hình ảnh chung của các thương hiệu Trung Quốc.”
Thị trường xe điện tại Trung Quốc đã trải qua sự hợp nhất nhanh chóng. Số lượng các nhà sản xuất xe điện trong nước đã giảm từ 487 vào năm 2018 xuống còn khoảng 130 vào năm 2024. Dự đoán rằng sẽ chỉ còn dưới 15 thương hiệu tồn tại vào năm 2030, theo một dự báo từ công ty tư vấn AlixPartners có trụ sở tại New York. Cơ quan lập kế hoạch kinh tế hàng đầu của Trung Quốc cũng đã cảnh báo BYD và các công ty xe điện Trung Quốc khác về việc không nên bán xe dưới giá thành.
Sự mở rộng ra quốc tế của Neta được coi là một dấu hiệu của sự tuyệt vọng, theo chuyên gia tư vấn ngành ô tô Trung Quốc, Lei Xing: “Lý do phía sau việc đi ra nước ngoài hoàn toàn là để cứu vãn kinh doanh trong nước.” Ông cho biết: “Nói chung, tôi không nghĩ rằng chiến lược này hiệu quả.”
Neta đã dừng hoạt động tại Trung Quốc vì cuộc chiến giá cả khốc liệt. Tuy nhiên, không chỉ riêng Neta mà còn nhiều thương hiệu xe điện Trung Quốc khác như Aiways, Skywell, Rox Motor, và Gecko Motors cũng đã chuyển hướng ra nước ngoài để tìm kiếm cơ hội sống sót. Chẳng hạn, Aiways đã quyết định ngừng toàn bộ hoạt động trong nước và hướng tới thị trường châu Âu.
“Chúng tôi không còn bán tại Trung Quốc vì cuộc chiến giá cả rất khốc liệt,” một phát ngôn viên của Aiways cho biết.
WM Motor, một thương hiệu xe điện Trung Quốc khác bắt đầu quá trình tái tổ chức phá sản gần hai năm trước, vẫn đang gặp khó khăn trong việc cung cấp dịch vụ hậu mãi cho khách hàng trong nước. Những kế hoạch mở rộng ở châu Âu và Trung Đông hiện đang bị đình trệ.
Neta, được thành lập vào năm 2018, đã lần đầu tiên gia nhập thị trường Thái Lan vào năm 2022 và đã bán được hơn 12.000 xe trong năm 2023 – đứng thứ hai về doanh số xe điện chỉ sau BYD. Thành công này được hỗ trợ bởi các khoản trợ cấp hào phóng từ chính phủ Thái Lan liên quan đến sản xuất trong nước – một yếu tố chính giúp các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc có chỗ đứng tại Đông Nam Á.
Với thành công đó, Neta đã đặt hy vọng vào các thị trường nước ngoài. Công ty đã đặt mục tiêu bán một nửa số xe ra nước ngoài và có lợi nhuận vào năm 2026, theo lời người sáng lập Fang Yunzhou trong một cuộc phỏng vấn với South China Morning Post vào tháng 12. Thế nhưng, vào thời điểm đó, dấu hiệu áp lực đã xuất hiện: Công ty đã sa thải nhân viên và cắt giảm chi phí hành chính. Vào năm 2024, doanh số bán hàng trong nước của Neta giảm gần 50% so với năm trước.
Doanh số tại Thái Lan cũng giảm sút. Sau khi bán được gần 8.000 xe trong năm 2024, Neta chỉ bán được 1.256 xe trong năm tháng đầu năm nay – giảm 43% so với cùng kỳ năm trước, theo thông tin từ đài phát thanh nhà nước Thái Lan NBT World. Các phương tiện truyền thông Thái Lan đã đưa tin về việc sa thải hàng trăm nhân viên địa phương vào cuối năm 2024 và việc đóng cửa 20 trong số 60 showroom đầu năm nay.
Neta chưa phản hồi yêu cầu bình luận từ Rest of World. Trong một tuyên bố công khai vào tháng 6, công ty cho biết đang tiến hành tái cấu trúc và tìm kiếm nguồn đầu tư mới. Một khi có được vốn, Neta dự định “tăng cường sự tập trung vào các thị trường chủ chốt,” bao gồm Thái Lan, Malaysia và Brazil.
Hội đồng tiêu dùng Thái Lan cho biết đã nhận được số lượng phàn nàn tăng vọt đối với Neta trong năm nay, bao gồm việc báo cáo về linh kiện không có sẵn, các trung tâm dịch vụ đóng cửa và người tiêu dùng phải tự sửa chữa xe cộ. Tính đến nay, đã có hơn 220 khiếu nại kể từ khi thương hiệu này gia nhập thị trường vào năm 2022. Hội đồng hiện đang hỗ trợ cơ quan bảo vệ người tiêu dùng của chính phủ tiến hành điều tra về hoạt động của Neta tại nước này.
Một người quen thuộc với hoạt động của Neta ở nước ngoài, người đã yêu cầu giấu tên vì không được phép phát biểu với truyền thông, đã tiết lộ rằng công ty đã bắt đầu đưa ra các chính sách giảm giá sâu hơn và gia tăng hoa hồng cho các đại lý tại ít nhất một thị trường nước ngoài nhằm mục đích phục hồi doanh số.
Tại Thái Lan, trường hợp của Neta có thể định hình lại chính sách quốc gia. Vào tháng trước, Chính phủ đã đề xuất siết chặt các quy định về trợ cấp xe điện, điều này sẽ ảnh hưởng đến khoảng 18 thương hiệu xe điện Trung Quốc đang hoạt động trong nước.
Mặc dù còn nhiều điều không chắc chắn nhưng xe điện Trung Quốc vẫn được ưa chuộng tại Đông Nam Á nhờ mức giá phải chăng. Các mẫu xe Trung Quốc thường rẻ hơn từ 20% so với các lựa chọn của Nhật Bản và phương Tây, theo một công ty nghiên cứu thị trường toàn cầu, Kadence International.
Tuy nhiên, mức giá thấp có thể không đủ để duy trì sự tăng trưởng. “Giá cả cạnh tranh một mình sẽ không đủ để thu hút khách hàng mới,” giáo sư kinh tế Kriengkrai Techakanont từ Đại học Thammasat ở Bangkok đã cho biết. “Mạng lưới dịch vụ và hỗ trợ lâu dài sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong quyết định của người tiêu dùng khi chọn thương hiệu xe điện.”
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/chinese-ev-thailand-neta-backlash/
Neta đã gây dựng được sự chú ý tại Thái Lan nhờ vào những lợi ích như cung cấp thiết bị sạc tại nhà miễn phí và chế độ bảo hành kéo dài. Tuy nhiên, trong những tuần gần đây, trang Facebook của Neta tại Thái Lan tràn ngập những phàn nàn về dịch vụ hậu mãi và sự bất an về tình hình tài chính của công ty mẹ.
Một doanh nhân Thái Lan tên là Chaicharn cho biết, anh đã nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi mua một chiếc xe điện của Neta vào tháng Giêng năm ngoái với giá 549.000 baht (khoảng 16.973 USD). Tuy nhiên, sau đó anh được thông báo rằng một linh kiện thay thế sẽ không có sẵn vô thời hạn và rằng một trung tâm dịch vụ địa phương đã đóng cửa. Sau khi biết đến thông tin về việc công ty đang trong quá trình phá sản, anh đã bắt đầu thực hiện các bước để yêu cầu hoàn tiền.
“Thật không ai biết được điều này. Họ từng là một trong những thương hiệu bán chạy nhất tại Trung Quốc,” Chaicharn chia sẻ và yêu cầu chỉ được nêu tên bằng họ.
Tại Trung Quốc, không hiếm khi người mua xe điện mất đi sự hỗ trợ sau bán hàng khi các công ty phá sản giữa cuộc chiến giá khốc liệt. Nhưng các chuyên gia cho rằng, những rắc rối mà Neta đang gặp phải đánh dấu một bước ngoặt: Hậu quả giờ đây không chỉ còn xảy ra trong nước mà còn lan ra nước ngoài, đe dọa danh tiếng của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc. Hơn 30 thương hiệu xe điện Trung Quốc đã tích cực mở rộng ra nước ngoài trong năm ngoái – nhiều thương hiệu trong số đó chưa có lợi nhuận tại thị trường nội địa.
Vào tháng trước, công ty mẹ của Neta, Hozon New Energy Automobile, đã xác nhận rằng công ty này đã tiến hành tái cơ cấu phá sản tại Trung Quốc. Một số video lan truyền trên mạng cho thấy nhân viên biểu tình vì không được trả lương.
BYD – nhà sản xuất xe điện hàng đầu tại Trung Quốc và cũng là công ty đã vượt mặt Tesla để trở thành nhà sản xuất xe điện toàn cầu hàng đầu năm 2023 – đã lên tiếng về vấn đề này: “Nếu các công ty không hoạt động tốt tại thị trường nội địa, việc mở rộng ra nước ngoài có thể không phải là một sự lựa chọn tốt,” Li Yunfei, giám đốc thương hiệu và quan hệ công chúng của BYD, đã phát biểu tại một diễn đàn ngành vào ngày 6 tháng 6. “Điều này có thể làm tổn hại đến hình ảnh chung của các thương hiệu Trung Quốc.”
Thị trường xe điện tại Trung Quốc đã trải qua sự hợp nhất nhanh chóng. Số lượng các nhà sản xuất xe điện trong nước đã giảm từ 487 vào năm 2018 xuống còn khoảng 130 vào năm 2024. Dự đoán rằng sẽ chỉ còn dưới 15 thương hiệu tồn tại vào năm 2030, theo một dự báo từ công ty tư vấn AlixPartners có trụ sở tại New York. Cơ quan lập kế hoạch kinh tế hàng đầu của Trung Quốc cũng đã cảnh báo BYD và các công ty xe điện Trung Quốc khác về việc không nên bán xe dưới giá thành.
Sự mở rộng ra quốc tế của Neta được coi là một dấu hiệu của sự tuyệt vọng, theo chuyên gia tư vấn ngành ô tô Trung Quốc, Lei Xing: “Lý do phía sau việc đi ra nước ngoài hoàn toàn là để cứu vãn kinh doanh trong nước.” Ông cho biết: “Nói chung, tôi không nghĩ rằng chiến lược này hiệu quả.”
Neta đã dừng hoạt động tại Trung Quốc vì cuộc chiến giá cả khốc liệt. Tuy nhiên, không chỉ riêng Neta mà còn nhiều thương hiệu xe điện Trung Quốc khác như Aiways, Skywell, Rox Motor, và Gecko Motors cũng đã chuyển hướng ra nước ngoài để tìm kiếm cơ hội sống sót. Chẳng hạn, Aiways đã quyết định ngừng toàn bộ hoạt động trong nước và hướng tới thị trường châu Âu.
“Chúng tôi không còn bán tại Trung Quốc vì cuộc chiến giá cả rất khốc liệt,” một phát ngôn viên của Aiways cho biết.
WM Motor, một thương hiệu xe điện Trung Quốc khác bắt đầu quá trình tái tổ chức phá sản gần hai năm trước, vẫn đang gặp khó khăn trong việc cung cấp dịch vụ hậu mãi cho khách hàng trong nước. Những kế hoạch mở rộng ở châu Âu và Trung Đông hiện đang bị đình trệ.
Neta, được thành lập vào năm 2018, đã lần đầu tiên gia nhập thị trường Thái Lan vào năm 2022 và đã bán được hơn 12.000 xe trong năm 2023 – đứng thứ hai về doanh số xe điện chỉ sau BYD. Thành công này được hỗ trợ bởi các khoản trợ cấp hào phóng từ chính phủ Thái Lan liên quan đến sản xuất trong nước – một yếu tố chính giúp các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc có chỗ đứng tại Đông Nam Á.
Với thành công đó, Neta đã đặt hy vọng vào các thị trường nước ngoài. Công ty đã đặt mục tiêu bán một nửa số xe ra nước ngoài và có lợi nhuận vào năm 2026, theo lời người sáng lập Fang Yunzhou trong một cuộc phỏng vấn với South China Morning Post vào tháng 12. Thế nhưng, vào thời điểm đó, dấu hiệu áp lực đã xuất hiện: Công ty đã sa thải nhân viên và cắt giảm chi phí hành chính. Vào năm 2024, doanh số bán hàng trong nước của Neta giảm gần 50% so với năm trước.
Doanh số tại Thái Lan cũng giảm sút. Sau khi bán được gần 8.000 xe trong năm 2024, Neta chỉ bán được 1.256 xe trong năm tháng đầu năm nay – giảm 43% so với cùng kỳ năm trước, theo thông tin từ đài phát thanh nhà nước Thái Lan NBT World. Các phương tiện truyền thông Thái Lan đã đưa tin về việc sa thải hàng trăm nhân viên địa phương vào cuối năm 2024 và việc đóng cửa 20 trong số 60 showroom đầu năm nay.
Neta chưa phản hồi yêu cầu bình luận từ Rest of World. Trong một tuyên bố công khai vào tháng 6, công ty cho biết đang tiến hành tái cấu trúc và tìm kiếm nguồn đầu tư mới. Một khi có được vốn, Neta dự định “tăng cường sự tập trung vào các thị trường chủ chốt,” bao gồm Thái Lan, Malaysia và Brazil.
Hội đồng tiêu dùng Thái Lan cho biết đã nhận được số lượng phàn nàn tăng vọt đối với Neta trong năm nay, bao gồm việc báo cáo về linh kiện không có sẵn, các trung tâm dịch vụ đóng cửa và người tiêu dùng phải tự sửa chữa xe cộ. Tính đến nay, đã có hơn 220 khiếu nại kể từ khi thương hiệu này gia nhập thị trường vào năm 2022. Hội đồng hiện đang hỗ trợ cơ quan bảo vệ người tiêu dùng của chính phủ tiến hành điều tra về hoạt động của Neta tại nước này.
Một người quen thuộc với hoạt động của Neta ở nước ngoài, người đã yêu cầu giấu tên vì không được phép phát biểu với truyền thông, đã tiết lộ rằng công ty đã bắt đầu đưa ra các chính sách giảm giá sâu hơn và gia tăng hoa hồng cho các đại lý tại ít nhất một thị trường nước ngoài nhằm mục đích phục hồi doanh số.
Tại Thái Lan, trường hợp của Neta có thể định hình lại chính sách quốc gia. Vào tháng trước, Chính phủ đã đề xuất siết chặt các quy định về trợ cấp xe điện, điều này sẽ ảnh hưởng đến khoảng 18 thương hiệu xe điện Trung Quốc đang hoạt động trong nước.
Mặc dù còn nhiều điều không chắc chắn nhưng xe điện Trung Quốc vẫn được ưa chuộng tại Đông Nam Á nhờ mức giá phải chăng. Các mẫu xe Trung Quốc thường rẻ hơn từ 20% so với các lựa chọn của Nhật Bản và phương Tây, theo một công ty nghiên cứu thị trường toàn cầu, Kadence International.
Tuy nhiên, mức giá thấp có thể không đủ để duy trì sự tăng trưởng. “Giá cả cạnh tranh một mình sẽ không đủ để thu hút khách hàng mới,” giáo sư kinh tế Kriengkrai Techakanont từ Đại học Thammasat ở Bangkok đã cho biết. “Mạng lưới dịch vụ và hỗ trợ lâu dài sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong quyết định của người tiêu dùng khi chọn thương hiệu xe điện.”
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/chinese-ev-thailand-neta-backlash/
