Mới đây, Trung Quốc đã thử nghiệm thành công một loại vũ khí thực tế gợi nhớ đến laser của Death Star trong bộ phim Star Wars. Vào năm 2024, bảy phương tiện ở miền Tây Trung Quốc đã đồng thời phát ra một chùm vi sóng công suất cao, hội tụ một cách chính xác về thời gian và không gian, tạo ra một siêu chùm mạnh mẽ. Trái ngược với vũ khí của Death Star trong phim năm 1977, loại vũ khí vi sóng này không nhằm mục đích tiêu diệt hành tinh, mà theo một bài viết vào tháng 11 năm 2024 trên South China Morning Post, Trung Quốc dự kiến sẽ sử dụng nó để ngăn chặn hoặc thậm chí phá hủy các vệ tinh trên quỹ đạo, bao gồm cả những vệ tinh truyền tín hiệu định vị và thông tin liên lạc.
Khác với các loại phần mềm gây rối vệ tinh hay tín hiệu radio truyền thống, vi sóng công suất cao có thể được sử dụng để phá hủy vĩnh viễn các thiết bị điện tử mục tiêu. Chúng giống như "súng ion" được miêu tả trong bộ phim Star Wars: The Empire Strikes Back, có khả năng tiêu diệt các hệ thống điện trên quỹ đạo. Tuy nhiên, do sự bí mật mà chính phủ Trung Quốc áp đặt, các nhà khoa học tham gia dự án không thể tiết lộ nhiều thông tin quan trọng, chẳng hạn như công suất của chùm laser, vì vậy thật khó để đánh giá tầm quan trọng thực sự của cuộc thử nghiệm này.
Báo cáo được công bố trên một tạp chí Trung Quốc và được South China Morning Post đưa tin đã mô tả các phương pháp mà các nhà khoa học đã sử dụng trong công nghệ này. Cuộc thử nghiệm đã đạt được sự định vị chính xác cho từng phương tiện phát sóng vi sóng, với sai số chỉ vài milimét. Các chùm sóng riêng biệt hội tụ ở khoảng cách hơn 1.800 km từ các phương tiện phát sóng và cho thấy khả năng "gây nhiễu" vệ tinh GPS. Để đảm bảo đồng bộ hóa thời gian cực kì chính xác giữa các chùm sóng hội tụ, các nhà khoa học đã kết nối từng phương tiện với một phương tiện chỉ huy thông qua cáp quang. Các cáp này thường cho phép truyền dữ liệu với tốc độ khoảng hai phần ba tốc độ ánh sáng và bảy chùm sóng được đồng bộ hóa trong khoảng thời gian 170 picosecond (chỉ vài triệu phần của một giây).
Việc đạt được sự hội tụ chính xác như vậy là một thành tựu kỹ thuật đáng kể. Các nhà khoa học Trung Quốc cho biết sự hội tụ của nhiều chùm sóng mạnh hơn tổng của từng chùm riêng lẻ, ngay cả khi chúng bắn vào cùng một mục tiêu. Chùm hội tụ có thể dẫn đến sự suy giảm chậm hơn về tính đồng bộ và công suất khi xa, theo nghiên cứu vi sóng hiện đại. Hệ thống này cũng có thể mở rộng sức mạnh bằng cách thêm nhiều ăng-ten HPM hơn. Ngoài ra, một hệ thống không tập trung với nhiều máy phát chùm vẫn có thể hoạt động nếu một ăng-ten phát bị mất.
Nghiên cứu về vũ khí HPM chủ yếu tập trung vào việc tạo ra các xung điện để vô hiệu hóa các hệ thống điện trong một vùng rộng, mặc dù chỉ trong khoảng cách ngắn. Khả năng này có thể hiệu quả trong việc bảo vệ một phương tiện hoặc các căn cứ nhỏ khỏi các đoàn drone nhỏ. Thậm chí, nó có thể làm hỏng các hệ thống dẫn đường trên các tên lửa đang tiến tới.
Tuy nhiên, nếu đủ công suất, HPM cũng có thể nhắm vào những mục tiêu xa hơn trong quỹ đạo, và điều này thật sự quan trọng vì vệ tinh được sử dụng trên toàn cầu để duy trì các kênh thông tin và cung cấp định vị cho phương tiện cũng như hướng dẫn chính xác cho vũ khí, cùng với việc cảnh báo sớm về các cuộc tấn công tên lửa hạt nhân. Các vệ tinh cũng ngày càng được sử dụng để theo dõi các mục tiêu khó nắm bắt như tên lửa bay siêu tốc và các lực lượng hải quân trên biển.
Thấy được sự vượt trội về khả năng quân sự không gian của Mỹ, Trung Quốc đã bắt đầu phát triển nhiều loại vũ khí chống vệ tinh từ giữa những năm 1990. Đây là một lựa chọn rất hấp dẫn bởi vì tên lửa chống vệ tinh như SC-19 của Trung Quốc vừa đắt đỏ lại rất dễ bị phát hiện khi được phóng. Điều này cũng khiến việc sử dụng tên lửa trở nên phức tạp, bởi tên lửa sẽ tạo ra nhiều mảnh vỡ vào quỹ đạo thấp, gây ô nhiễm và tiềm tàng nguy cơ cho các tài sản không gian của mọi quốc gia.
Ngược lại, một cuộc tấn công bằng vi sóng có thể biến một vệ tinh thành một đống kim loại không còn hoạt động mà không gây ra thiệt hại phụ. Hơn nữa, cuộc tấn công này có thể khó bị phát hiện hơn.
Hiện nay, Lực lượng Không gian Mới của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đang dành riêng cho việc nghiên cứu và phát triển các HPM như vậy và đang đào tạo các đơn vị quân đội sử dụng chúng. Tuy nhiên, một báo cáo từ Viện Nghiên cứu Không gian Trung Quốc của Không lực Mỹ đã chỉ ra rằng, trên thực tế, các cuộc tấn công phá hủy sẽ cần sự cho phép của Ủy ban Quân sự Trung ương, cấp cao nhất trong quân đội Trung Quốc.
Ngoài ra, hiện tại, các hệ thống năng lượng trực tiếp có thể không đủ công suất cho các cuộc tấn công phá hủy từ mặt đất lên không gian ngay lập tức, một ước tính cho thấy sẽ cần một loại vũ khí năng lượng cấp gigawatt. Dù đã phát triển các loại laser công suất lớn cho các phòng thí nghiệm khoa học như Phòng thí nghiệm Lawrence Livermore ở California, các nhà nghiên cứu vẫn coi ngay cả các loại vũ khí năng lượng megawatt (một phần nghìn của gigawatt) là điều lý tưởng. Các nhà khoa học Trung Quốc đã nhiều lần báo cáo đã thử nghiệm trong phòng thí nghiệm các vi sóng công suất cao cấp gigawatt. Tuy nhiên, những loại vũ khí như vậy sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm yêu cầu năng lượng lớn và phụ thuộc vào các hệ thống bên ngoài để nhắm mục tiêu chính xác.
Nhìn chung, các đổi mới trong hệ thống vi sóng công suất cao là một phần của xu hướng lớn hơn trong thế kỷ 21 về phát triển vũ khí năng lượng hướng định. Tuy nhiên, chưa rõ liệu thiết kế chùm hội tụ phức tạp mà các nhà khoa học Trung Quốc phát triển có phải là cánh cửa tiến đến công nghệ thực tiễn trong tương lai hay chỉ là một màn trình diễn kỹ thuật ấn tượng. Nếu Trung Quốc thực hiện thêm các thử nghiệm về hệ thống chùm hội tụ trong những năm tới, điều đó có thể có nghĩa là một loại vũ khí chùm vi sóng công suất cao đang ngày càng đến gần hiện thực.
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/military/weapons/a63541699/china-death-star-microwave-beam-weapon/
Khác với các loại phần mềm gây rối vệ tinh hay tín hiệu radio truyền thống, vi sóng công suất cao có thể được sử dụng để phá hủy vĩnh viễn các thiết bị điện tử mục tiêu. Chúng giống như "súng ion" được miêu tả trong bộ phim Star Wars: The Empire Strikes Back, có khả năng tiêu diệt các hệ thống điện trên quỹ đạo. Tuy nhiên, do sự bí mật mà chính phủ Trung Quốc áp đặt, các nhà khoa học tham gia dự án không thể tiết lộ nhiều thông tin quan trọng, chẳng hạn như công suất của chùm laser, vì vậy thật khó để đánh giá tầm quan trọng thực sự của cuộc thử nghiệm này.
Báo cáo được công bố trên một tạp chí Trung Quốc và được South China Morning Post đưa tin đã mô tả các phương pháp mà các nhà khoa học đã sử dụng trong công nghệ này. Cuộc thử nghiệm đã đạt được sự định vị chính xác cho từng phương tiện phát sóng vi sóng, với sai số chỉ vài milimét. Các chùm sóng riêng biệt hội tụ ở khoảng cách hơn 1.800 km từ các phương tiện phát sóng và cho thấy khả năng "gây nhiễu" vệ tinh GPS. Để đảm bảo đồng bộ hóa thời gian cực kì chính xác giữa các chùm sóng hội tụ, các nhà khoa học đã kết nối từng phương tiện với một phương tiện chỉ huy thông qua cáp quang. Các cáp này thường cho phép truyền dữ liệu với tốc độ khoảng hai phần ba tốc độ ánh sáng và bảy chùm sóng được đồng bộ hóa trong khoảng thời gian 170 picosecond (chỉ vài triệu phần của một giây).
Việc đạt được sự hội tụ chính xác như vậy là một thành tựu kỹ thuật đáng kể. Các nhà khoa học Trung Quốc cho biết sự hội tụ của nhiều chùm sóng mạnh hơn tổng của từng chùm riêng lẻ, ngay cả khi chúng bắn vào cùng một mục tiêu. Chùm hội tụ có thể dẫn đến sự suy giảm chậm hơn về tính đồng bộ và công suất khi xa, theo nghiên cứu vi sóng hiện đại. Hệ thống này cũng có thể mở rộng sức mạnh bằng cách thêm nhiều ăng-ten HPM hơn. Ngoài ra, một hệ thống không tập trung với nhiều máy phát chùm vẫn có thể hoạt động nếu một ăng-ten phát bị mất.
Nghiên cứu về vũ khí HPM chủ yếu tập trung vào việc tạo ra các xung điện để vô hiệu hóa các hệ thống điện trong một vùng rộng, mặc dù chỉ trong khoảng cách ngắn. Khả năng này có thể hiệu quả trong việc bảo vệ một phương tiện hoặc các căn cứ nhỏ khỏi các đoàn drone nhỏ. Thậm chí, nó có thể làm hỏng các hệ thống dẫn đường trên các tên lửa đang tiến tới.
Tuy nhiên, nếu đủ công suất, HPM cũng có thể nhắm vào những mục tiêu xa hơn trong quỹ đạo, và điều này thật sự quan trọng vì vệ tinh được sử dụng trên toàn cầu để duy trì các kênh thông tin và cung cấp định vị cho phương tiện cũng như hướng dẫn chính xác cho vũ khí, cùng với việc cảnh báo sớm về các cuộc tấn công tên lửa hạt nhân. Các vệ tinh cũng ngày càng được sử dụng để theo dõi các mục tiêu khó nắm bắt như tên lửa bay siêu tốc và các lực lượng hải quân trên biển.
Thấy được sự vượt trội về khả năng quân sự không gian của Mỹ, Trung Quốc đã bắt đầu phát triển nhiều loại vũ khí chống vệ tinh từ giữa những năm 1990. Đây là một lựa chọn rất hấp dẫn bởi vì tên lửa chống vệ tinh như SC-19 của Trung Quốc vừa đắt đỏ lại rất dễ bị phát hiện khi được phóng. Điều này cũng khiến việc sử dụng tên lửa trở nên phức tạp, bởi tên lửa sẽ tạo ra nhiều mảnh vỡ vào quỹ đạo thấp, gây ô nhiễm và tiềm tàng nguy cơ cho các tài sản không gian của mọi quốc gia.
Ngược lại, một cuộc tấn công bằng vi sóng có thể biến một vệ tinh thành một đống kim loại không còn hoạt động mà không gây ra thiệt hại phụ. Hơn nữa, cuộc tấn công này có thể khó bị phát hiện hơn.
Hiện nay, Lực lượng Không gian Mới của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đang dành riêng cho việc nghiên cứu và phát triển các HPM như vậy và đang đào tạo các đơn vị quân đội sử dụng chúng. Tuy nhiên, một báo cáo từ Viện Nghiên cứu Không gian Trung Quốc của Không lực Mỹ đã chỉ ra rằng, trên thực tế, các cuộc tấn công phá hủy sẽ cần sự cho phép của Ủy ban Quân sự Trung ương, cấp cao nhất trong quân đội Trung Quốc.
Ngoài ra, hiện tại, các hệ thống năng lượng trực tiếp có thể không đủ công suất cho các cuộc tấn công phá hủy từ mặt đất lên không gian ngay lập tức, một ước tính cho thấy sẽ cần một loại vũ khí năng lượng cấp gigawatt. Dù đã phát triển các loại laser công suất lớn cho các phòng thí nghiệm khoa học như Phòng thí nghiệm Lawrence Livermore ở California, các nhà nghiên cứu vẫn coi ngay cả các loại vũ khí năng lượng megawatt (một phần nghìn của gigawatt) là điều lý tưởng. Các nhà khoa học Trung Quốc đã nhiều lần báo cáo đã thử nghiệm trong phòng thí nghiệm các vi sóng công suất cao cấp gigawatt. Tuy nhiên, những loại vũ khí như vậy sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm yêu cầu năng lượng lớn và phụ thuộc vào các hệ thống bên ngoài để nhắm mục tiêu chính xác.
Nhìn chung, các đổi mới trong hệ thống vi sóng công suất cao là một phần của xu hướng lớn hơn trong thế kỷ 21 về phát triển vũ khí năng lượng hướng định. Tuy nhiên, chưa rõ liệu thiết kế chùm hội tụ phức tạp mà các nhà khoa học Trung Quốc phát triển có phải là cánh cửa tiến đến công nghệ thực tiễn trong tương lai hay chỉ là một màn trình diễn kỹ thuật ấn tượng. Nếu Trung Quốc thực hiện thêm các thử nghiệm về hệ thống chùm hội tụ trong những năm tới, điều đó có thể có nghĩa là một loại vũ khí chùm vi sóng công suất cao đang ngày càng đến gần hiện thực.
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/military/weapons/a63541699/china-death-star-microwave-beam-weapon/
