Trong một ngày nắng đẹp tại thành phố Đài Trung, Đài Loan, một nhóm công nhân công nghệ nhập cư đến từ Philippines tụ tập bên nhau tại nơi trú ẩn của họ, nơi mà vào giờ ăn trưa, họ đã cùng nhau cầu nguyện và cảm ơn Chúa về bữa ăn đơn sơ nhưng ấm cúng trước mặt. Một trong số họ đã khẩn cầu: "Xin hãy ban cho chúng con sức mạnh để nuôi sống gia đình và một người môi giới không lợi dụng chúng con."
Nơi trú ẩn này cũng đồng thời là một nhà thờ vào các ngày Chủ nhật, nằm tọa lạc gần các nhà máy trong khu công nghiệp của Đài Loan. Được điều hành bởi Giáo hội Công giáo, nơi đây hiện đang đón nhận ngày càng nhiều người lao động Philippines chạy trốn khỏi những công việc ở các nhà máy sản xuất chip và các nhà sản xuất công nghệ khác, trong bối cảnh họ đang phải vật lộn với những người môi giới mà họ phụ thuộc để kiếm tìm công việc mới.
Khi đến Đài Loan, các công nhân nhập cư thường được chỉ định một người môi giới trước khi họ đặt chân đến nơi này. Những người môi giới này có quyền lực rất lớn trong cuộc sống của họ; họ phụ trách quản lý hồ sơ, chỗ ở, bữa ăn, phương tiện đi lại, bảo hiểm và nhiều vấn đề khác. Khi có khiếu nại từ công nhân, chính những người môi giới sẽ giải quyết. Và khi công nhân muốn đổi việc, người môi giới cũng phải đồng ý. Thật không ít lần, các công nhân Philippines đã cho biết rằng những người môi giới này lạm dụng quyền lực của họ, thu phí quá cao cho những tiện ích cơ bản, bỏ qua những phàn nàn, thậm chí còn đòi hối lộ.
Đài Loan, nơi sản xuất bán dẫn chủ đạo của thế giới, đang trong tình trạng thiếu nhân lực trầm trọng và đã thu hút một lượng lớn công nhân từ các quốc gia lân cận để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với chip AI. Các nhà máy ở Đài Loan hiện sản xuất phần lớn các chip tiên tiến cần thiết cho các trung tâm dữ liệu AI, xe Tesla, iPhone và nhiều thiết bị công nghệ khác. Hiện tại, đã có nhiều nhà sản xuất chip sở hữu các dây chuyền sản xuất do công nhân Philippines đảm trách. Điều này đã dẫn đến tình trạng gia tăng xung đột giữa các công nhân và người môi giới.
Cha Joy Tajonera, người điều hành nơi trú ẩn ở Đài Trung, cho biết những người môi giới thường lừa dối công nhân để thao túng họ, lợi dụng sự hạn chế về hiểu biết của họ về quy định lao động của Đài Loan. Khoảng 70% công nhân nhập cư tìm đến nơi trú ẩn để nhận hỗ trợ đã gặp phải vấn đề với người môi giới của họ. Cha Tajonera chia sẻ: "Công nhân nhập cư được dạy rằng người môi giới là đồng minh của họ, nhưng thực tế họ chỉ là đại diện của các nhà tuyển dụng."
Các công ty môi giới ở Đài Loan giống như các phòng nhân sự toàn cầu, nhanh chóng tìm kiếm lực lượng lao động và xử lý các giấy tờ cần thiết để đưa công nhân vào nhà máy. Mỗi công nhân nhập cư tại Đài Loan đều có một người môi giới cụ thể, người đại diện chính thức của họ trước nhà tuyển dụng và chính phủ. Tại Đài Loan hiện có hơn 1.700 công ty môi giới đăng ký hoạt động, với một số công ty đưa lao động cho hơn 200 nhà sản xuất.
Khi tiếp xúc với hơn 20 công nhân bán dẫn Philippines và các chuyên gia trong ngành, nhiều công nhân đã phản ánh rằng những người môi giới kiểm soát quá nhiều khía cạnh trong cuộc sống của họ. Họ cho biết những người môi giới đã trừ đi một phần thu nhập của họ với các loại phí, và thực sự trở thành đại diện cho công ty chứ không phải cho công nhân.
Ông Lennon Ying-Da Wang, giám đốc Hiệp hội Serve the People, một nơi trú ẩn khác cho công nhân nhập cư Philippines, cho biết hệ thống tuyển dụng lao động ở Đài Loan khác với nhiều quốc gia khác vì công nhân nhập cư cần phải có sự đồng ý của người môi giới để thực hiện bất kỳ điều gì. Ông cho biết: "Hệ thống này tạo ra một kênh để doanh nghiệp thuê lao động giá rẻ trong thời gian ngắn, nhưng lại gia tăng gánh nặng cho công nhân."
Mạng lưới môi giới toàn cầu của Đài Loan đang tăng cường nỗ lực tuyển dụng nhân công cho sản xuất chip AI 24/7. Chính phủ Đài Loan đã thu hút một số lượng kỷ lục công nhân Philippines, dự kiến sẽ tuyển thêm 20.000 người trong năm nay, nâng tổng số lên gần 100.000 theo thông tin từ Văn phòng Lao động Di cư Philippines tại Đài Bắc.
Ngay khi công nhân bước xuống máy bay tại Đài Loan, họ sẽ bị xếp hàng và kiểm tra danh tính ngay cả trước khi qua cửa kiểm soát nhập cư. Sau đó, họ sẽ được đưa vào các ký túc xá của các công ty môi giới, nơi đôi khi có hơn 10 người trong một phòng nhỏ, với nhiều quy tắc nghiêm ngặt. Các công nhân cho biết người môi giới sẽ tính phí dịch vụ hàng tháng cố định và đôi khi còn thu thêm phí cho phòng ở, bữa ăn, tiện ích và phương tiện đi lại. Mặc dù một số công ty công nghệ hỗ trợ phí môi giới cho công nhân của họ, nhưng nhiều công nhân Philippines cho biết họ mất khoảng 20% thu nhập cho các khoản phí này.
Một công nhân nhập cư người Philippines, gọi mình là Luis, đã trốn khỏi công việc đóng gói chip sau khi bị môi giới ép buộc phải trả tiền, bao gồm cả hóa đơn điện cao bất thường. Luis cho biết anh chia sẻ phòng với bảy người khác, nhưng mỗi người vẫn bị tính 3.000 Đài tệ (khoảng 100 USD) cho hóa đơn điện mỗi tháng, gần gấp ba lần số tiền hóa đơn trung bình của một hộ gia đình ở Đài Loan. Anh tiết lộ rằng môi giới chưa bao giờ cho anh xem hóa đơn. "Họ đều là kẻ nói dối," Luis nhận xét về những người môi giới. "Họ có thể đã bỏ túi hàng trăm nghìn chỉ từ căn phòng của chúng tôi."
Các người môi giới thường ưu tiên lợi ích của doanh nghiệp hơn là của công nhân, vì họ kiếm được nhiều tiền hơn từ các nhà tuyển dụng so với từ công nhân, theo như lời bà Gilda Banugan, chủ tịch chi nhánh của Migrante ở Đài Loan. Bà cho biết: "Nếu một công nhân muốn lên tiếng, nhà tuyển dụng sẽ gọi cho người môi giới, và người này sẽ ép công nhân tuân thủ hoặc từ chức."
Một công nhân khác tại nơi trú ẩn, tự xưng là Julia, cho biết cô đã bị thương trong quá trình làm việc và đã phải nghỉ việc để phẫu thuật và phục hồi. Khi phát hiện ra rằng người môi giới không thanh toán bảo hiểm cho cô, Julia đã phải tự bỏ tiền túi và nhờ đến sự giúp đỡ của một tổ chức từ thiện để trang trải chi phí điều trị. Cô cho biết không dám phản ánh vấn đề vì cần có người môi giới để tìm vị trí công việc mới. "Tôi rất sợ phải trốn thoát," Julia chia sẻ.
Champion Manpower Group, một công ty môi giới hàng đầu mà công nhân đã phàn nàn, khẳng định rằng họ không tính phí cho công nhân để giúp họ tìm công việc mới và nếu phát hiện bất kỳ môi giới nào làm vậy, họ sẽ bị sa thải. Sam Lo, một trợ lý quản lý tại công ty, cho biết: "Nếu một công nhân nhập cư gặp phải tình huống khó khăn ở Đài Loan, chẳng hạn như tai nạn giao thông, hoặc họ bị bệnh, hoặc khi mang thai, hoặc bị bắt gặp sử dụng ma túy hay lái xe trong tình trạng say rượu, thường thì nhân viên của chúng tôi sẽ là những người đầu tiên đến hỗ trợ họ."
Hai công ty môi giới khác mà công nhân đã phàn nàn từ chối bình luận. Hiệp hội Các Đại lý Lao động cũng không trả lời yêu cầu bình luận. Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn Đài Loan cũng không có phản hồi.
Chính phủ Philippines đánh giá cao tính hiệu quả của hệ thống môi giới, theo như ông Cesar Chavez Jr., phụ tá lao động của Manila tại Đài Bắc. Ông cho biết những công ty tốt nhất thường hỗ trợ phí môi giới và các luật bảo vệ công nhân Philippines đã được ban hành. "Chúng tôi không phiền nếu có môi giới miễn là công nhân không phải trả các khoản phí," ông nói.
Bộ Lao động Đài Loan cũng đã thành lập đường dây nóng hoạt động 24 giờ cho những khiếu nại của công nhân nước ngoài và đã nhận được hàng trăm phàn nàn từ công nhân nước ngoài về vấn đề tiếp cận tài liệu. Khi cần thiết, các phàn nàn sẽ được chuyển cho các quan chức địa phương để điều tra. Bộ này cũng thường xuyên phối hợp với các quốc gia gửi lao động để đảm bảo rằng họ được thông báo tốt hơn về những gì dự kiến sẽ xảy ra. Ngoài ra, bộ còn có các nội dung truyền thông xã hội và phát thanh bằng nhiều ngôn ngữ để thông báo cho công nhân về quyền lợi của họ.
Mặc dù vậy, khi công nhân có tranh chấp với quản lý, những người môi giới thường hướng dẫn họ không nộp đơn khiếu nại chính thức mà thay vào đó yêu cầu trở về nhà hoặc chuyển đến công ty khác vì "lý do cá nhân". Các công nhân cho biết: "Lý do cá nhân là cái cớ số một." Cha Tajonera nhận định: "Nó không bao giờ là lỗi của công ty hay nhà tuyển dụng. Bao giờ cũng là lỗi của công nhân."
Trong bối cảnh đó, nhiều công nhân cho biết một số môi giới kỳ vọng nhận tiền bên ngoài để thúc đẩy việc tìm việc hoặc phát hành các tài liệu cần thiết. Luis tiết lộ rằng một trong những người môi giới của anh từng tính phí lớn để nhanh chóng tìm kiếm vị trí công việc tại một nhà máy công nghệ. "Tôi không có sự lựa chọn nào khác," anh nói. "Đó là một phần trong công việc của họ."
Luis cho biết người môi giới của mình tuyên bố làm việc cho Champion Manpower. Tuy nhiên, đại diện của Champion khẳng định rằng họ không tham gia vào những hành vi như vậy vì họ "hoạt động theo chính sách phí 0 đồng." "Các vụ lừa đảo đang tràn lan ở Đài Loan," ông nói thêm. Một số cá nhân đã "giả mạo công ty của chúng tôi để lừa đảo công nhân."
Không phải tất cả môi giới đều mong đợi nhận hối lộ, và việc yêu cầu hối lộ là bất hợp pháp, bà May Chen, một nhà quản lý tại May God Human Resources, một công ty môi giới, cho biết. "Những người môi giới thiếu đạo đức sẽ nói: 'Tôi có thể giúp bạn tìm việc, nhưng tôi cần thu một khoản phí,' hoặc, 'Nếu bạn muốn chuyển sang một môi giới mới, bạn sẽ phải trả một khoản phí nhất định để lấy lại tài liệu của mình, nếu không tôi sẽ không phát hành chúng,'" bà cho biết.
Đáng chú ý, một số công nhân đã lựa chọn bỏ trốn khỏi người môi giới và làm việc bất hợp pháp. Lực lượng lao động không giấy tờ tại Đài Loan đã gần gấp đôi kể từ năm 2021, đạt mức cao kỷ lục 90.000 vào đầu năm nay theo thông tin từ chính phủ. Hiện chưa rõ có bao nhiêu trong số đó làm việc trong lĩnh vực công nghệ. Một công nhân không có giấy tờ cho biết trong nhiều năm, anh đã làm việc tại một công ty điện tử nhỏ, chuyên cán mạch in. Khi hợp đồng của anh hết hạn, người môi giới không giúp anh tìm một công việc mới, vì vậy anh buộc phải bắt đầu làm việc trái phép để sinh tồn.
Tránh né chính quyền và luôn phải nhìn về phía sau trong khi kiếm sống cho gia đình dường như tốt hơn là phải đối mặt với một người môi giới, công nhân này chia sẻ với mong muốn giữ bí mật danh tính vì sợ bị trục xuất. "Tự mình kiếm sống vẫn tốt hơn nhiều," anh nói.
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/taiwan-semiconductor-migrant-labor/
Nơi trú ẩn này cũng đồng thời là một nhà thờ vào các ngày Chủ nhật, nằm tọa lạc gần các nhà máy trong khu công nghiệp của Đài Loan. Được điều hành bởi Giáo hội Công giáo, nơi đây hiện đang đón nhận ngày càng nhiều người lao động Philippines chạy trốn khỏi những công việc ở các nhà máy sản xuất chip và các nhà sản xuất công nghệ khác, trong bối cảnh họ đang phải vật lộn với những người môi giới mà họ phụ thuộc để kiếm tìm công việc mới.
Khi đến Đài Loan, các công nhân nhập cư thường được chỉ định một người môi giới trước khi họ đặt chân đến nơi này. Những người môi giới này có quyền lực rất lớn trong cuộc sống của họ; họ phụ trách quản lý hồ sơ, chỗ ở, bữa ăn, phương tiện đi lại, bảo hiểm và nhiều vấn đề khác. Khi có khiếu nại từ công nhân, chính những người môi giới sẽ giải quyết. Và khi công nhân muốn đổi việc, người môi giới cũng phải đồng ý. Thật không ít lần, các công nhân Philippines đã cho biết rằng những người môi giới này lạm dụng quyền lực của họ, thu phí quá cao cho những tiện ích cơ bản, bỏ qua những phàn nàn, thậm chí còn đòi hối lộ.
Đài Loan, nơi sản xuất bán dẫn chủ đạo của thế giới, đang trong tình trạng thiếu nhân lực trầm trọng và đã thu hút một lượng lớn công nhân từ các quốc gia lân cận để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với chip AI. Các nhà máy ở Đài Loan hiện sản xuất phần lớn các chip tiên tiến cần thiết cho các trung tâm dữ liệu AI, xe Tesla, iPhone và nhiều thiết bị công nghệ khác. Hiện tại, đã có nhiều nhà sản xuất chip sở hữu các dây chuyền sản xuất do công nhân Philippines đảm trách. Điều này đã dẫn đến tình trạng gia tăng xung đột giữa các công nhân và người môi giới.
Cha Joy Tajonera, người điều hành nơi trú ẩn ở Đài Trung, cho biết những người môi giới thường lừa dối công nhân để thao túng họ, lợi dụng sự hạn chế về hiểu biết của họ về quy định lao động của Đài Loan. Khoảng 70% công nhân nhập cư tìm đến nơi trú ẩn để nhận hỗ trợ đã gặp phải vấn đề với người môi giới của họ. Cha Tajonera chia sẻ: "Công nhân nhập cư được dạy rằng người môi giới là đồng minh của họ, nhưng thực tế họ chỉ là đại diện của các nhà tuyển dụng."
Các công ty môi giới ở Đài Loan giống như các phòng nhân sự toàn cầu, nhanh chóng tìm kiếm lực lượng lao động và xử lý các giấy tờ cần thiết để đưa công nhân vào nhà máy. Mỗi công nhân nhập cư tại Đài Loan đều có một người môi giới cụ thể, người đại diện chính thức của họ trước nhà tuyển dụng và chính phủ. Tại Đài Loan hiện có hơn 1.700 công ty môi giới đăng ký hoạt động, với một số công ty đưa lao động cho hơn 200 nhà sản xuất.
Khi tiếp xúc với hơn 20 công nhân bán dẫn Philippines và các chuyên gia trong ngành, nhiều công nhân đã phản ánh rằng những người môi giới kiểm soát quá nhiều khía cạnh trong cuộc sống của họ. Họ cho biết những người môi giới đã trừ đi một phần thu nhập của họ với các loại phí, và thực sự trở thành đại diện cho công ty chứ không phải cho công nhân.
Ông Lennon Ying-Da Wang, giám đốc Hiệp hội Serve the People, một nơi trú ẩn khác cho công nhân nhập cư Philippines, cho biết hệ thống tuyển dụng lao động ở Đài Loan khác với nhiều quốc gia khác vì công nhân nhập cư cần phải có sự đồng ý của người môi giới để thực hiện bất kỳ điều gì. Ông cho biết: "Hệ thống này tạo ra một kênh để doanh nghiệp thuê lao động giá rẻ trong thời gian ngắn, nhưng lại gia tăng gánh nặng cho công nhân."
Mạng lưới môi giới toàn cầu của Đài Loan đang tăng cường nỗ lực tuyển dụng nhân công cho sản xuất chip AI 24/7. Chính phủ Đài Loan đã thu hút một số lượng kỷ lục công nhân Philippines, dự kiến sẽ tuyển thêm 20.000 người trong năm nay, nâng tổng số lên gần 100.000 theo thông tin từ Văn phòng Lao động Di cư Philippines tại Đài Bắc.
Ngay khi công nhân bước xuống máy bay tại Đài Loan, họ sẽ bị xếp hàng và kiểm tra danh tính ngay cả trước khi qua cửa kiểm soát nhập cư. Sau đó, họ sẽ được đưa vào các ký túc xá của các công ty môi giới, nơi đôi khi có hơn 10 người trong một phòng nhỏ, với nhiều quy tắc nghiêm ngặt. Các công nhân cho biết người môi giới sẽ tính phí dịch vụ hàng tháng cố định và đôi khi còn thu thêm phí cho phòng ở, bữa ăn, tiện ích và phương tiện đi lại. Mặc dù một số công ty công nghệ hỗ trợ phí môi giới cho công nhân của họ, nhưng nhiều công nhân Philippines cho biết họ mất khoảng 20% thu nhập cho các khoản phí này.
Một công nhân nhập cư người Philippines, gọi mình là Luis, đã trốn khỏi công việc đóng gói chip sau khi bị môi giới ép buộc phải trả tiền, bao gồm cả hóa đơn điện cao bất thường. Luis cho biết anh chia sẻ phòng với bảy người khác, nhưng mỗi người vẫn bị tính 3.000 Đài tệ (khoảng 100 USD) cho hóa đơn điện mỗi tháng, gần gấp ba lần số tiền hóa đơn trung bình của một hộ gia đình ở Đài Loan. Anh tiết lộ rằng môi giới chưa bao giờ cho anh xem hóa đơn. "Họ đều là kẻ nói dối," Luis nhận xét về những người môi giới. "Họ có thể đã bỏ túi hàng trăm nghìn chỉ từ căn phòng của chúng tôi."
Các người môi giới thường ưu tiên lợi ích của doanh nghiệp hơn là của công nhân, vì họ kiếm được nhiều tiền hơn từ các nhà tuyển dụng so với từ công nhân, theo như lời bà Gilda Banugan, chủ tịch chi nhánh của Migrante ở Đài Loan. Bà cho biết: "Nếu một công nhân muốn lên tiếng, nhà tuyển dụng sẽ gọi cho người môi giới, và người này sẽ ép công nhân tuân thủ hoặc từ chức."
Một công nhân khác tại nơi trú ẩn, tự xưng là Julia, cho biết cô đã bị thương trong quá trình làm việc và đã phải nghỉ việc để phẫu thuật và phục hồi. Khi phát hiện ra rằng người môi giới không thanh toán bảo hiểm cho cô, Julia đã phải tự bỏ tiền túi và nhờ đến sự giúp đỡ của một tổ chức từ thiện để trang trải chi phí điều trị. Cô cho biết không dám phản ánh vấn đề vì cần có người môi giới để tìm vị trí công việc mới. "Tôi rất sợ phải trốn thoát," Julia chia sẻ.
Champion Manpower Group, một công ty môi giới hàng đầu mà công nhân đã phàn nàn, khẳng định rằng họ không tính phí cho công nhân để giúp họ tìm công việc mới và nếu phát hiện bất kỳ môi giới nào làm vậy, họ sẽ bị sa thải. Sam Lo, một trợ lý quản lý tại công ty, cho biết: "Nếu một công nhân nhập cư gặp phải tình huống khó khăn ở Đài Loan, chẳng hạn như tai nạn giao thông, hoặc họ bị bệnh, hoặc khi mang thai, hoặc bị bắt gặp sử dụng ma túy hay lái xe trong tình trạng say rượu, thường thì nhân viên của chúng tôi sẽ là những người đầu tiên đến hỗ trợ họ."
Hai công ty môi giới khác mà công nhân đã phàn nàn từ chối bình luận. Hiệp hội Các Đại lý Lao động cũng không trả lời yêu cầu bình luận. Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn Đài Loan cũng không có phản hồi.
Chính phủ Philippines đánh giá cao tính hiệu quả của hệ thống môi giới, theo như ông Cesar Chavez Jr., phụ tá lao động của Manila tại Đài Bắc. Ông cho biết những công ty tốt nhất thường hỗ trợ phí môi giới và các luật bảo vệ công nhân Philippines đã được ban hành. "Chúng tôi không phiền nếu có môi giới miễn là công nhân không phải trả các khoản phí," ông nói.
Bộ Lao động Đài Loan cũng đã thành lập đường dây nóng hoạt động 24 giờ cho những khiếu nại của công nhân nước ngoài và đã nhận được hàng trăm phàn nàn từ công nhân nước ngoài về vấn đề tiếp cận tài liệu. Khi cần thiết, các phàn nàn sẽ được chuyển cho các quan chức địa phương để điều tra. Bộ này cũng thường xuyên phối hợp với các quốc gia gửi lao động để đảm bảo rằng họ được thông báo tốt hơn về những gì dự kiến sẽ xảy ra. Ngoài ra, bộ còn có các nội dung truyền thông xã hội và phát thanh bằng nhiều ngôn ngữ để thông báo cho công nhân về quyền lợi của họ.
Mặc dù vậy, khi công nhân có tranh chấp với quản lý, những người môi giới thường hướng dẫn họ không nộp đơn khiếu nại chính thức mà thay vào đó yêu cầu trở về nhà hoặc chuyển đến công ty khác vì "lý do cá nhân". Các công nhân cho biết: "Lý do cá nhân là cái cớ số một." Cha Tajonera nhận định: "Nó không bao giờ là lỗi của công ty hay nhà tuyển dụng. Bao giờ cũng là lỗi của công nhân."
Trong bối cảnh đó, nhiều công nhân cho biết một số môi giới kỳ vọng nhận tiền bên ngoài để thúc đẩy việc tìm việc hoặc phát hành các tài liệu cần thiết. Luis tiết lộ rằng một trong những người môi giới của anh từng tính phí lớn để nhanh chóng tìm kiếm vị trí công việc tại một nhà máy công nghệ. "Tôi không có sự lựa chọn nào khác," anh nói. "Đó là một phần trong công việc của họ."
Luis cho biết người môi giới của mình tuyên bố làm việc cho Champion Manpower. Tuy nhiên, đại diện của Champion khẳng định rằng họ không tham gia vào những hành vi như vậy vì họ "hoạt động theo chính sách phí 0 đồng." "Các vụ lừa đảo đang tràn lan ở Đài Loan," ông nói thêm. Một số cá nhân đã "giả mạo công ty của chúng tôi để lừa đảo công nhân."
Không phải tất cả môi giới đều mong đợi nhận hối lộ, và việc yêu cầu hối lộ là bất hợp pháp, bà May Chen, một nhà quản lý tại May God Human Resources, một công ty môi giới, cho biết. "Những người môi giới thiếu đạo đức sẽ nói: 'Tôi có thể giúp bạn tìm việc, nhưng tôi cần thu một khoản phí,' hoặc, 'Nếu bạn muốn chuyển sang một môi giới mới, bạn sẽ phải trả một khoản phí nhất định để lấy lại tài liệu của mình, nếu không tôi sẽ không phát hành chúng,'" bà cho biết.
Đáng chú ý, một số công nhân đã lựa chọn bỏ trốn khỏi người môi giới và làm việc bất hợp pháp. Lực lượng lao động không giấy tờ tại Đài Loan đã gần gấp đôi kể từ năm 2021, đạt mức cao kỷ lục 90.000 vào đầu năm nay theo thông tin từ chính phủ. Hiện chưa rõ có bao nhiêu trong số đó làm việc trong lĩnh vực công nghệ. Một công nhân không có giấy tờ cho biết trong nhiều năm, anh đã làm việc tại một công ty điện tử nhỏ, chuyên cán mạch in. Khi hợp đồng của anh hết hạn, người môi giới không giúp anh tìm một công việc mới, vì vậy anh buộc phải bắt đầu làm việc trái phép để sinh tồn.
Tránh né chính quyền và luôn phải nhìn về phía sau trong khi kiếm sống cho gia đình dường như tốt hơn là phải đối mặt với một người môi giới, công nhân này chia sẻ với mong muốn giữ bí mật danh tính vì sợ bị trục xuất. "Tự mình kiếm sống vẫn tốt hơn nhiều," anh nói.
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/taiwan-semiconductor-migrant-labor/
