Tại địa điểm khảo cổ Xingyi ở trung tâm tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, nhiều hài cốt đã được phát hiện, nhưng một cá thể trong số đó đã để lại một ấn tượng sâu đậm cho nhà nhân chủng học cổ đại Tianyi Wang. Đó là một người phụ nữ sống cách đây khoảng 7.100 năm, được chôn cất với tư thế gói gọn, đầu gối ôm vào cằm. Những di sản này đã mở ra một bí ẩn mới về một dòng máu cổ xưa liên quan đến người Tây Tạng.
DNA cổ đại thường phân mảnh và bị phân hủy qua hàng trăm, thậm chí hàng nghìn năm. Tuy nhiên, trong mẫu gene của cá thể này lại có đủ thông tin để xác định một dòng máu chưa từng được nhận diện trước đây. Mặc dù không có thông tin chính xác về thời điểm dòng máu này tách ra từ các dòng máu khác ở Đông Á, nhưng nó đã tách biệt sâu sắc và có nguồn gốc tổ tiên từ Tây Tạng.
Vân Nam nằm ở điểm giao nhau giữa miền nam Trung Quốc, Đông Nam Á và cao nguyên Tây Tạng, tạo điều kiện lý tưởng để nghiên cứu sự đa dạng di truyền của các dân tộc cổ đại, những người giờ đây chỉ còn sống trong di sản của con người hiện đại. Vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được trả lời về nguồn gốc của các dân tộc Đông Á hiện có, bao gồm các nhóm từ cao nguyên Tây Tạng và những người nói tiếng Nam Á, chủ yếu xuất hiện ở các nước Đông Nam Á như Việt Nam và Campuchia. Dòng máu huyền bí trong DNA của người Tây Tạng không liên quan đến bất kỳ nhóm nào khác.
“Có người đã gợi ý rằng nguồn gốc cổ xưa có thể do tần suất cao của một dòng máu Denisovan trong quần thể người Tây Tạng và sự hiện diện vật lý của Denisovan trên cao nguyên,” Wang và nhóm nghiên cứu cho hay trong một bài nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Advances. “Có người lại đề xuất nguồn gốc hiện đại liên quan đến các dân tộc thời đồ đá cũ, bao gồm một dòng máu cổ đại ở châu Á.”
Cho đến hiện tại, chưa có nguồn dân số nào của dòng máu huyền bí này được tìm thấy, điều này khiến việc xác định nguồn gốc của người Tây Tạng trở nên khó khăn. DNA cổ đại từ cao nguyên Tây Tạng và khu vực Himalaya giữa Tây Tạng và miền Bắc Ấn Độ đã được phát hiện có nguồn gốc Đông Á từ cả lưu vực sông Hoàng Hà ở Đông Á thấp và lưu vực sông Amur ở Nội Mông Cổ. Tuy nhiên, nguồn gốc này không liên quan đến dòng máu huyền bí.
Việc các quần thể ở Đông và Đông Nam Á biến chuyển như thế nào khi việc săn bắn và hái lượm nhường chỗ cho sự phát triển của nông nghiệp vẫn còn là một điều bí ẩn. Tại Đông Nam Á, tổ tiên của những người nói tiếng Úc-Á liên quan đến nông nghiệp và canh tác lúa, vì ruộng lúa phát triển mạnh trong khí hậu ẩm ướt, nhiệt đới. Những hậu duệ của những người cổ đại này hiện sống ở Đông Nam Á, miền nam Trung Quốc và Ấn Độ. Việc lấy mẫu di truyền từ các dân tộc cổ đại ở miền nam Trung Quốc vẫn chưa đủ, điều này có thể là một phần lý do vì sao nguồn gốc của dòng máu huyền bí lại khó nắm bắt đến vậy.
Phân tích bằng phương pháp carbon phóng xạ trên bộ hài cốt của cá thể Xingyi cho thấy bà đã sống sớm hơn 1.500 năm so với những người khác chôn cất ở địa điểm này. Kết quả phân tích gen và DNA đã tiết lộ thêm nhiều điều về nơi mà bà đến từ, cũng như nguồn gốc của bà. Những phân tích này cho thấy bà có liên hệ gần gũi hơn với các nhóm người cổ đại và hiện đại ở Đông và Đông Nam Á, trong khi DNA của bà lại khác biệt đáng kể so với những cá thể cổ đại từ miền Bắc và miền Nam Trung Quốc, nơi có liên hệ với người hiện đại ở Đông và Đông Nam Á.
Wang và nhóm nghiên cứu cho rằng dòng máu huyền bí mà bà mang theo đã tách ra khỏi các quần thể khác ở châu Á cách đây khoảng 40.000 năm. Trong giai đoạn Pleistocene, khi phần lớn Trái Đất bị băng giá, những người có dòng máu này buộc phải sống sót ở các vùng phía nam có khí hậu ổn định hơn. Nơi trú ẩn Xiaodong ở Vân Nam đã có lịch sử cư trú nhân loại kéo dài 43.500 năm, và nhóm nghiên cứu nghĩ rằng nó có thể liên quan đến các dòng máu châu Á đã tách biệt sâu sắc — có thể bao gồm cả dòng máu huyền bí của người Tây Tạng.
“[Mẫu Xingyi] cho thấy sự tồn tại của một quần thể châu Á thứ hai đã tách biệt sâu sắc sống ở vùng phía nam trong thời kỳ giữa Holocen, và tiết lộ […] tổ tiên đã ảnh hưởng đến người Tây Tạng cổ đại cũng như hiện tại,” nhóm nghiên cứu cho biết.
Dòng máu huyền bí đã mang theo những bí mật của nó đến ngôi mộ, và cho đến hiện tại, dù đã có nhiều cuộc khai quật, những bí mật vẫn dường như được chôn vùi mãi mãi.
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/science/a64933875/china-tibet-ghost-lineage/
DNA cổ đại thường phân mảnh và bị phân hủy qua hàng trăm, thậm chí hàng nghìn năm. Tuy nhiên, trong mẫu gene của cá thể này lại có đủ thông tin để xác định một dòng máu chưa từng được nhận diện trước đây. Mặc dù không có thông tin chính xác về thời điểm dòng máu này tách ra từ các dòng máu khác ở Đông Á, nhưng nó đã tách biệt sâu sắc và có nguồn gốc tổ tiên từ Tây Tạng.
Vân Nam nằm ở điểm giao nhau giữa miền nam Trung Quốc, Đông Nam Á và cao nguyên Tây Tạng, tạo điều kiện lý tưởng để nghiên cứu sự đa dạng di truyền của các dân tộc cổ đại, những người giờ đây chỉ còn sống trong di sản của con người hiện đại. Vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được trả lời về nguồn gốc của các dân tộc Đông Á hiện có, bao gồm các nhóm từ cao nguyên Tây Tạng và những người nói tiếng Nam Á, chủ yếu xuất hiện ở các nước Đông Nam Á như Việt Nam và Campuchia. Dòng máu huyền bí trong DNA của người Tây Tạng không liên quan đến bất kỳ nhóm nào khác.
“Có người đã gợi ý rằng nguồn gốc cổ xưa có thể do tần suất cao của một dòng máu Denisovan trong quần thể người Tây Tạng và sự hiện diện vật lý của Denisovan trên cao nguyên,” Wang và nhóm nghiên cứu cho hay trong một bài nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Advances. “Có người lại đề xuất nguồn gốc hiện đại liên quan đến các dân tộc thời đồ đá cũ, bao gồm một dòng máu cổ đại ở châu Á.”
Cho đến hiện tại, chưa có nguồn dân số nào của dòng máu huyền bí này được tìm thấy, điều này khiến việc xác định nguồn gốc của người Tây Tạng trở nên khó khăn. DNA cổ đại từ cao nguyên Tây Tạng và khu vực Himalaya giữa Tây Tạng và miền Bắc Ấn Độ đã được phát hiện có nguồn gốc Đông Á từ cả lưu vực sông Hoàng Hà ở Đông Á thấp và lưu vực sông Amur ở Nội Mông Cổ. Tuy nhiên, nguồn gốc này không liên quan đến dòng máu huyền bí.
Việc các quần thể ở Đông và Đông Nam Á biến chuyển như thế nào khi việc săn bắn và hái lượm nhường chỗ cho sự phát triển của nông nghiệp vẫn còn là một điều bí ẩn. Tại Đông Nam Á, tổ tiên của những người nói tiếng Úc-Á liên quan đến nông nghiệp và canh tác lúa, vì ruộng lúa phát triển mạnh trong khí hậu ẩm ướt, nhiệt đới. Những hậu duệ của những người cổ đại này hiện sống ở Đông Nam Á, miền nam Trung Quốc và Ấn Độ. Việc lấy mẫu di truyền từ các dân tộc cổ đại ở miền nam Trung Quốc vẫn chưa đủ, điều này có thể là một phần lý do vì sao nguồn gốc của dòng máu huyền bí lại khó nắm bắt đến vậy.
Phân tích bằng phương pháp carbon phóng xạ trên bộ hài cốt của cá thể Xingyi cho thấy bà đã sống sớm hơn 1.500 năm so với những người khác chôn cất ở địa điểm này. Kết quả phân tích gen và DNA đã tiết lộ thêm nhiều điều về nơi mà bà đến từ, cũng như nguồn gốc của bà. Những phân tích này cho thấy bà có liên hệ gần gũi hơn với các nhóm người cổ đại và hiện đại ở Đông và Đông Nam Á, trong khi DNA của bà lại khác biệt đáng kể so với những cá thể cổ đại từ miền Bắc và miền Nam Trung Quốc, nơi có liên hệ với người hiện đại ở Đông và Đông Nam Á.
Wang và nhóm nghiên cứu cho rằng dòng máu huyền bí mà bà mang theo đã tách ra khỏi các quần thể khác ở châu Á cách đây khoảng 40.000 năm. Trong giai đoạn Pleistocene, khi phần lớn Trái Đất bị băng giá, những người có dòng máu này buộc phải sống sót ở các vùng phía nam có khí hậu ổn định hơn. Nơi trú ẩn Xiaodong ở Vân Nam đã có lịch sử cư trú nhân loại kéo dài 43.500 năm, và nhóm nghiên cứu nghĩ rằng nó có thể liên quan đến các dòng máu châu Á đã tách biệt sâu sắc — có thể bao gồm cả dòng máu huyền bí của người Tây Tạng.
“[Mẫu Xingyi] cho thấy sự tồn tại của một quần thể châu Á thứ hai đã tách biệt sâu sắc sống ở vùng phía nam trong thời kỳ giữa Holocen, và tiết lộ […] tổ tiên đã ảnh hưởng đến người Tây Tạng cổ đại cũng như hiện tại,” nhóm nghiên cứu cho biết.
Dòng máu huyền bí đã mang theo những bí mật của nó đến ngôi mộ, và cho đến hiện tại, dù đã có nhiều cuộc khai quật, những bí mật vẫn dường như được chôn vùi mãi mãi.
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/science/a64933875/china-tibet-ghost-lineage/
