"Triển lãm 'Copyists': Khi Nghệ Sĩ Đương Đại Tái Hiện Kiệt Tác Cổ Điển Tại Louvre"

[test_vnr]

Bảo tàng Louvre vừa có một sáng kiến thú vị khi mời 100 nghệ sĩ đương đại tham gia một dự án đầy thử thách: “Hãy tưởng tượng và sáng tạo một phiên bản của một tác phẩm mà bạn lựa chọn từ bộ sưu tập của Louvre.” Mặc dù hướng dẫn có phần chung chung, nhưng chính sự tự do này đã dẫn đến nhiều sản phẩm nghệ thuật đa dạng từ các nghệ sĩ khác nhau. Những tác phẩm này bao gồm từ tranh vẽ, phác thảo, ghi âm, điêu khắc cho đến video, tất cả đều lấy cảm hứng từ hơn 35.000 hiện vật trưng bày tại Louvre, trải dài từ thời kỳ cổ đại cho đến thế kỷ 19.
Tất cả 100 nghệ sĩ đã nhận lời tham gia và không ai trong số họ lại tiếp cận nhiệm vụ này giống nhau. Kết quả của họ đã được tập hợp trong một triển lãm mang tên “Copyists” tại Trung tâm Pompidou Metz, hợp tác với Louvre, và sẽ mở cửa cho đến hết ngày 2 tháng 2 năm 2026.

Theo Chiara Parisi, giám đốc Trung tâm Pompidou Metz, và Donatien Grau, người đứng đầu các chương trình đương đại tại Louvre, việc chọn lựa 100 nghệ sĩ để tham gia triển lãm này là một quá trình thú vị. Họ cho biết: “Chúng tôi lựa chọn những nghệ sĩ mà chúng tôi ngưỡng mộ, bất kể phong cách, phương tiện, thế hệ hay tầm nhìn.” Triển lãm này không chỉ đơn thuần là một cuộc trưng bày chủ đề mà là một lời mời gọi để các cá nhân tự do thể hiện bản thân.
Việc sao chép không phải là điều mới mẻ trong lịch sử nghệ thuật; thực tế, Louvre đã duy trì một văn phòng sao chép từ khi được thành lập vào năm 1793. Việc ngồi trước một kiệt tác tại một trong những bảo tàng vĩ đại nhất thế giới không chỉ giúp các nghệ sĩ học hỏi từ các bậc thầy mà còn hấp thụ các kỹ thuật cổ điển, xây dựng nền tảng cần thiết cho những đóng góp mới trong nghệ thuật.

Thế nhưng, theo thời gian, việc sao chép đã bị coi nhẹ, và nghệ thuật hiện đại có vẻ như đã ưa chuộng một cách tiếp cận mà qua đó bản sao bị xem là không còn giá trị, thay vào đó là sự đột phá và sáng tạo. “Các nghệ sĩ lớn ăn cắp,” như Pablo Picasso đã từng nói, và sự căng thẳng giữa việc sao chép và ăn cắp vẫn còn có ý nghĩa mạnh mẽ trong thời đại ngày nay. Công nghệ mới đã tạo ra sự bùng nổ của các phương tiện và hình ảnh từ các máy móc và thuật toán được đào tạo từ các cơ sở dữ liệu của các tác phẩm trước đó.
Các nghệ sĩ được mời tham gia dự án “Copyists” được khuyến khích khám phá giao điểm giữa sự độc đáo và sự sao chép theo cách riêng của họ. Kết quả, như Parisi đã chia sẻ, thật đáng kinh ngạc. Họ đã tạo ra những tác phẩm bất ngờ từ cách hiểu sâu sắc, đến kỹ thuật tinh tế, với những tác phẩm từ tranh biến thành điêu khắc và ngược lại.

Một số nghệ sĩ tỏ ra thoải mái hơn khi sao chép các kiệt tác, như nhiếp ảnh gia người Pháp gốc Algeria, Mohamed Bourouissa, người đã giải thích rằng: “Tôi đã luôn luôn sao chép. Tôi đến với nghệ thuật thông qua việc sao chép.” Đối với triển lãm, anh đã reinterpret tác phẩm “Study of Hands” của Nicolas de Largillierre từ năm 1715 bằng một bản tái hiện mới qua kỹ thuật in UV trên plexiglas, thép và nhôm.
Ngược lại, một số nghệ sĩ khác cảm thấy không thoải mái với yêu cầu này. Georges Adéagbo đã chọn tác phẩm của Eugène Delacroix, một họa sĩ lãng mạn người Pháp thế kỷ 19, cho tác phẩm “Louvre Remix,” là một bức tranh ghép bao gồm trang sức, mặt nạ và tượng từ quê hương của ông, Benin.

Mỗi nghệ sĩ có một lối đi và cách làm riêng của mình. Adéagbo giải thích: “Mỗi nghệ sĩ có con đường riêng và cách làm việc riêng. Con đường của Delacroix là của ông ấy, còn của tôi—Georges Adéagbo—là con đường của tôi. Bởi vì con đường của tôi không giống với của Delacroix, nên tôi không biết cách sao chép được tài năng của Delacroix.”
Mặc dù Bourouissa và Adéagbo đã rời bỏ phương tiện gốc của họ, nhưng nhiều nghệ sĩ khác lại giữ nguyên. Trong phiên bản của Madeleine Roger-Lacan về tác phẩm “The Turkish Bath” của Jean-Auguste-Dominique Ingres, những nhân vật nữ gợi cảm đã được thay thế bởi những nhân vật nam thụ động. Trong khi đó, Jean-Philippe Delhomme lại cung cấp một bản sao trung thực của bức chân dung “Portrait of the Marquise de la Solana” của Francisco Goya, mang lại một góc nhìn truyền thống hơn cho yêu cầu mở này.
Tại triển lãm ở Metz, tất cả những tác phẩm này đã được trình bày một cách liên tục, thể hiện tinh thần tự do của Trung tâm Pompidou Metz và bộ sưu tập phong phú của Louvre. Như Paul Cézanne đã từng viết trong một bức thư vào năm 1905: “Louvre là cuốn sách mà chúng ta học để đọc.” Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng chúng ta không nên chỉ hài lòng với những công thức tuyệt vời của các bậc tiền bối mà phải ra ngoài để nghiên cứu vẻ đẹp của tự nhiên, tìm cách tự do tư duy và thể hiện bản thân theo cách mà mỗi người cảm thấy phù hợp.
Triển lãm “Copyists” hiện đang được trình bày tại Trung tâm Pompidou Metz, Pháp và sẽ kéo dài cho đến ngày 2 tháng 2 năm 2026.
Nguồn tham khảo: https://www.smithsonianmag.com/smar...-masterpieces-heres-what-they-made-180986881/