Gần đây, Tata Motors đã có một hành trình đầy mơ mộng trong thị trường xe điện tại Ấn Độ. Là nhà sản xuất ô tô đầu tiên trong nước thành công khi ra mắt xe điện, Tata Motors nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường với nhiều loại xe ở các mức giá khác nhau. Đến năm 2023, hãng đã nắm giữ phần lớn thị trường Ấn Độ.
Tuy nhiên, sóng gió đã đến. Doanh số bán xe của Tata Motors đã giảm mạnh từ 26.000 chiếc trong năm 2023 xuống chỉ còn 2.000 chiếc vào năm 2024. Thị phần của hãng cũng bị xói mòn từ khoảng 70% vào đầu năm 2024 xuống còn 53% trong năm nay. Các đối thủ như JSW MG Motor India đã bất ngờ tăng thị phần lên 28% vào năm 2025, bán được 3.765 xe điện trong tháng 5, trong khi Tata Motors chỉ bán được thêm 586 xe. Ông lớn Mahindra & Mahindra trong nước cũng đã ghi nhận doanh số 2.632 xe và tăng trưởng 343% so với năm trước.
Mặc dù doanh số xe điện vẫn còn khiêm tốn giữa nhu cầu biến động tại thị trường Ấn Độ, chính phủ nước này đặt mục tiêu đến năm 2030, một phần ba số xe là điện. Tuy nhiên, vào năm 2024, xe điện chỉ chiếm 2,5% trong tổng số 4,3 triệu xe được bán ra. Doanh số đã tăng lên mức khiêm tốn 4% trong năm nay. Thị trường xe điện được dự đoán sẽ mở rộng từ 8 tỷ USD trong năm 2023 lên hơn 117 tỷ USD vào năm 2032.
Tata đã mất lợi thế của người tiên phong do “các phương thức bán hàng sáng tạo của JSW MG”, theo lời ông Puneet Gupta, giám đốc khu vực Nam Á của S&P Global Mobility. Giá cả cạnh tranh và mô hình cho thuê pin điện của JSW MG – cho phép khách hàng thuê hoặc đăng ký pin xe điện – đã tạo lợi thế cho họ trên thị trường Ấn Độ.
Giá cả là một trong những yếu tố, nhưng cuộc cạnh tranh đang chuyển động xung quanh sự khác biệt dựa trên giá trị thay vì chỉ đơn giản là giảm giá. Điều này cho thấy một sự chuyển mình ngày càng lớn. Khi các nhà sản xuất xe điện trong nước và quốc tế cố gắng thu hút khách hàng Ấn Độ vốn nhạy cảm với giá cả, cuộc chiến phía trước sẽ phụ thuộc vào giá trị chứ không chỉ vào việc hạ giá.
Cuộc chiến giá cả gia tăng đã khiến ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc rơi vào lo ngại về khủng hoảng tài chính. Thế nhưng tại Ấn Độ, phân khúc mới nổi này đang theo đuổi một quỹ đạo khác. Các chuyên gia trong ngành cho biết người tiêu dùng Ấn Độ ngày càng tinh tế hơn, họ tìm kiếm những chiếc xe điện giá cả phải chăng nhưng vẫn có công nghệ tiên tiến, hiệu suất tốt và độ tin cậy cao.
Ông Harshvardhan Sharma, một chuyên gia công nghệ ô tô tại Nomura Research Institute cũng nhận định rằng “sẽ không có trò chơi không có lợi nhuận về giá cả”. Theo ông, “Giá cả là một trong những yếu tố – sự cạnh tranh đang tiến triển xoay quanh sự khác biệt dựa trên giá trị thay vì chỉ là một cuộc đua giảm giá”.
Tata Motors đang nỗ lực phục hồi vị thế dẫn đầu thị trường với một danh mục sản phẩm được hoạch định tốt, các sản phẩm mới và một sự chú trọng mới vào cải thiện dịch vụ sau bán hàng. Tuy nhiên, tốc độ áp dụng xe điện vẫn còn chậm, theo ông Rajat Mahajan, đối tác và lãnh đạo ngành ô tô khu vực Nam Á của Deloitte, “Điều đang diễn ra là: làm thế nào để chúng ta tăng cường nhận thức về xe điện cho nhiều khách hàng hơn, và giúp họ làm quen với xe điện”.
Ngay từ đầu, Tata Motors đã đối mặt với thách thức này. Năm 2020, hãng giới thiệu mẫu SUV điện Nexon với mức giá 14 lakh rupees (16.300 USD), và trở thành mẫu xe điện phổ biến nhất tại Ấn Độ. Năm 2022, mẫu hatchback giá rẻ nhất của họ, Tiago – với khả năng di chuyển 250 km ở mức giá khởi điểm 8,5 lakh rupees (9.900 USD) – đã bán được 10.000 chiếc trong một ngày.
Tuy nhiên, JSW MG đã dần chiếm lĩnh vị trí của Tata Motors với mẫu Windsor – xe điện bán chạy nhất tại Ấn Độ kể từ khi ra mắt vào tháng 9 năm 2024. Với mức giá khởi điểm 13,5 lakh rupees (15.700 USD) – chỉ cao hơn một chút so với mẫu hatchback cao cấp – chiếc xe rộng rãi này có thể cạnh tranh với các SUV và sedan lớn hơn trên thị trường.
Phần lớn thành công của Windsor được gắn liền với việc JSW MG áp dụng mô hình cho thuê pin, mang đến cho công ty một “lợi thế chiến thuật đáng kể”. Ông Sharma nhận định rằng nó cho phép khách hàng tách rời 50% chi phí ban đầu của sản phẩm. Mô hình dịch vụ này không chỉ giảm chi phí ban đầu mà còn khuyến khích khách hàng chấp nhận xe điện bằng cách giảm bớt lo lắng về phạm vi hoạt động của xe và sức khỏe của pin.
JSW MG đã mở rộng mô hình cho thuê pin cho tất cả các mẫu xe điện của họ, bao gồm cả Comet – mẫu xe điện nhỏ nhất của công ty – đã được ra mắt lại vào tháng 3 với mức giá khởi điểm 4,99 lakh rupees (5.800 USD).
Không ai hiểu rõ về ngành công nghiệp xe điện tại Ấn Độ hơn Tata. Tuy nhiên, Tata Motors hiện tại tỏ ra dè dặt với mô hình cho thuê pin. Các đại diện của hãng cho rằng mô hình này chỉ đơn thuần là một “câu chuyện kích hoạt thị trường”, tạo ra ảo giác về khả năng chi trả tốt hơn mà không thực sự giảm tổng chi phí sở hữu.
Đầu tháng này, Tata Motors đã giới thiệu mẫu xe điện tiên tiến nhất của mình, Harrier.ev, với mức giá khởi điểm 21,49 lakh rupees (25.000 USD). Theo bước chân của JSW MG và Mahindra, hãng cũng đã đưa ra bảo hành trọn đời cho bộ pin của xe. Chiếc xe được trang bị bộ pin “được thiết kế và sản xuất tại Ấn Độ”, theo ông Anand Kulkarni, giám đốc sản phẩm xe điện của Tata Motors, chia sẻ tại buổi ra mắt.
Hãng có thể vẫn có khả năng khôi phục vị thế của mình. Khi sự bảo hộ của Mỹ làm gián đoạn các chuỗi cung ứng toàn cầu và buộc các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc phải tìm kiếm những thị trường khác, Tata Group – tập đoàn mẹ của Tata Motors và là một trong những tập đoàn lớn nhất Ấn Độ – đang theo đuổi một hệ sinh thái tự cung tự cấp, được gọi là “Tata UniEVerse”, bằng cách tận dụng các doanh nghiệp đa dạng.
Tata Power điều hành một hạ tầng rộng lớn với hơn 5.500 điểm sạc; Tata Consultancy Services cung cấp nghiên cứu và thiết kế sản phẩm tiên tiến cho công nghệ ô tô; Tata Chemicals tham gia vào phát triển cell và sản xuất tại địa phương; và Tata Motors Finance cung cấp các giải pháp tài chính cho khách hàng và đại lý.
Hầu hết các công ty xe điện hiện tại phụ thuộc vào pin của Trung Quốc – nhưng Tata dự định thay đổi điều này. Công ty con Agratas đang nhắm đến việc sản xuất trong nước tại một nhà máy trị giá 1,5 tỷ USD ở bang Gujarat, và một nhà máy sản xuất pin trị giá 5 tỷ USD tại Vương quốc Anh.
Ông Gupta cho biết: “Không ai hiểu ngành công nghiệp xe điện tại Ấn Độ hơn Tata. Xe điện không chỉ là về sản xuất ô tô.”
Tata Motors cũng đang mở rộng ra thị trường quốc tế với các mẫu xe điện tại các nền kinh tế mới nổi như Mauritius và Sri Lanka. Hãng đã gặt hái thành công ban đầu khi bước vào Nepal vào năm 2021, một thị trường xe điện đang phát triển nhanh, nhưng các thương hiệu Trung Quốc đã nhanh chóng chiếm lĩnh.
Tại Ấn Độ, cuộc cạnh tranh dự kiến sẽ gia tăng khi các thương hiệu toàn cầu len lỏi vào, dù với những bước đi không đồng đều. Với việc Tesla chuẩn bị đưa sản phẩm vào thị trường sau một thời gian dài trì hoãn, hãng đã từ bỏ kế hoạch lắp ráp và chọn cách cung cấp xe nhập khẩu. VinFast Ấn Độ, chi nhánh của nhà sản xuất xe điện Việt Nam, dự kiến ra mắt SUV cao cấp vào tháng này, nhưng kế hoạch ra mắt đã bị hoãn do chậm tiến độ sản xuất và đại lý từ bỏ.
Trong khi đó, gã khổng lồ ô tô Trung Quốc BYD đã hoạt động tại Ấn Độ trong nhiều năm nhưng chính phủ đã từ chối đề xuất xây dựng nhà máy địa phương của họ, do lo ngại về an ninh quốc gia. Vì vậy, những chiếc xe của BYD nhập khẩu trở nên đắt hơn so với các đối thủ địa phương, giới hạn thị phần của họ.
Các công ty khởi nghiệp xe điện trong nước, đồng thời cũng đang thử nghiệm với các mẫu xe nhỏ gọn. Vừa qua, Vayve Mobility, một công ty khởi nghiệp từ Pune, đã ra mắt mẫu xe Eva, một chiếc xe điện hai chỗ ngồi sẽ được sản xuất vào năm sau – dự kiến sẽ trở thành chiếc xe điện rẻ nhất tại Ấn Độ. Chiếc xe nhằm giải quyết các thách thức di chuyển đô thị cho các gia đình hạt nhân, với khả năng di chuyển 250 km. Giá khởi điểm cho các mẫu xe khoảng 3,25 lakh rupees (3.700 USD). Chiếc xe còn được trang bị mái tôn năng lượng mặt trời để sạc, bên cạnh cổng sạc tiêu chuẩn.
Công ty dự định phát triển với tốc độ hợp lý và chiếc xe hiện đã bán hết cho năm đầu tiên sản xuất, theo lời ông Vilas Deshpande, đồng sáng lập và giám đốc điều hành của Vayve Mobility.
Tuy nhiên, các công ty khởi nghiệp xe điện vẫn chưa đạt được nhiều thành công tại Ấn Độ, với bốn nhà sản xuất ô tô truyền thống đang thống trị 80% thị trường, theo một nghiên cứu của Bernstein.
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/tata-india-ev-market-share/
Tuy nhiên, sóng gió đã đến. Doanh số bán xe của Tata Motors đã giảm mạnh từ 26.000 chiếc trong năm 2023 xuống chỉ còn 2.000 chiếc vào năm 2024. Thị phần của hãng cũng bị xói mòn từ khoảng 70% vào đầu năm 2024 xuống còn 53% trong năm nay. Các đối thủ như JSW MG Motor India đã bất ngờ tăng thị phần lên 28% vào năm 2025, bán được 3.765 xe điện trong tháng 5, trong khi Tata Motors chỉ bán được thêm 586 xe. Ông lớn Mahindra & Mahindra trong nước cũng đã ghi nhận doanh số 2.632 xe và tăng trưởng 343% so với năm trước.
Mặc dù doanh số xe điện vẫn còn khiêm tốn giữa nhu cầu biến động tại thị trường Ấn Độ, chính phủ nước này đặt mục tiêu đến năm 2030, một phần ba số xe là điện. Tuy nhiên, vào năm 2024, xe điện chỉ chiếm 2,5% trong tổng số 4,3 triệu xe được bán ra. Doanh số đã tăng lên mức khiêm tốn 4% trong năm nay. Thị trường xe điện được dự đoán sẽ mở rộng từ 8 tỷ USD trong năm 2023 lên hơn 117 tỷ USD vào năm 2032.
Tata đã mất lợi thế của người tiên phong do “các phương thức bán hàng sáng tạo của JSW MG”, theo lời ông Puneet Gupta, giám đốc khu vực Nam Á của S&P Global Mobility. Giá cả cạnh tranh và mô hình cho thuê pin điện của JSW MG – cho phép khách hàng thuê hoặc đăng ký pin xe điện – đã tạo lợi thế cho họ trên thị trường Ấn Độ.
Giá cả là một trong những yếu tố, nhưng cuộc cạnh tranh đang chuyển động xung quanh sự khác biệt dựa trên giá trị thay vì chỉ đơn giản là giảm giá. Điều này cho thấy một sự chuyển mình ngày càng lớn. Khi các nhà sản xuất xe điện trong nước và quốc tế cố gắng thu hút khách hàng Ấn Độ vốn nhạy cảm với giá cả, cuộc chiến phía trước sẽ phụ thuộc vào giá trị chứ không chỉ vào việc hạ giá.
Cuộc chiến giá cả gia tăng đã khiến ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc rơi vào lo ngại về khủng hoảng tài chính. Thế nhưng tại Ấn Độ, phân khúc mới nổi này đang theo đuổi một quỹ đạo khác. Các chuyên gia trong ngành cho biết người tiêu dùng Ấn Độ ngày càng tinh tế hơn, họ tìm kiếm những chiếc xe điện giá cả phải chăng nhưng vẫn có công nghệ tiên tiến, hiệu suất tốt và độ tin cậy cao.
Ông Harshvardhan Sharma, một chuyên gia công nghệ ô tô tại Nomura Research Institute cũng nhận định rằng “sẽ không có trò chơi không có lợi nhuận về giá cả”. Theo ông, “Giá cả là một trong những yếu tố – sự cạnh tranh đang tiến triển xoay quanh sự khác biệt dựa trên giá trị thay vì chỉ là một cuộc đua giảm giá”.
Tata Motors đang nỗ lực phục hồi vị thế dẫn đầu thị trường với một danh mục sản phẩm được hoạch định tốt, các sản phẩm mới và một sự chú trọng mới vào cải thiện dịch vụ sau bán hàng. Tuy nhiên, tốc độ áp dụng xe điện vẫn còn chậm, theo ông Rajat Mahajan, đối tác và lãnh đạo ngành ô tô khu vực Nam Á của Deloitte, “Điều đang diễn ra là: làm thế nào để chúng ta tăng cường nhận thức về xe điện cho nhiều khách hàng hơn, và giúp họ làm quen với xe điện”.
Ngay từ đầu, Tata Motors đã đối mặt với thách thức này. Năm 2020, hãng giới thiệu mẫu SUV điện Nexon với mức giá 14 lakh rupees (16.300 USD), và trở thành mẫu xe điện phổ biến nhất tại Ấn Độ. Năm 2022, mẫu hatchback giá rẻ nhất của họ, Tiago – với khả năng di chuyển 250 km ở mức giá khởi điểm 8,5 lakh rupees (9.900 USD) – đã bán được 10.000 chiếc trong một ngày.
Tuy nhiên, JSW MG đã dần chiếm lĩnh vị trí của Tata Motors với mẫu Windsor – xe điện bán chạy nhất tại Ấn Độ kể từ khi ra mắt vào tháng 9 năm 2024. Với mức giá khởi điểm 13,5 lakh rupees (15.700 USD) – chỉ cao hơn một chút so với mẫu hatchback cao cấp – chiếc xe rộng rãi này có thể cạnh tranh với các SUV và sedan lớn hơn trên thị trường.
Phần lớn thành công của Windsor được gắn liền với việc JSW MG áp dụng mô hình cho thuê pin, mang đến cho công ty một “lợi thế chiến thuật đáng kể”. Ông Sharma nhận định rằng nó cho phép khách hàng tách rời 50% chi phí ban đầu của sản phẩm. Mô hình dịch vụ này không chỉ giảm chi phí ban đầu mà còn khuyến khích khách hàng chấp nhận xe điện bằng cách giảm bớt lo lắng về phạm vi hoạt động của xe và sức khỏe của pin.
JSW MG đã mở rộng mô hình cho thuê pin cho tất cả các mẫu xe điện của họ, bao gồm cả Comet – mẫu xe điện nhỏ nhất của công ty – đã được ra mắt lại vào tháng 3 với mức giá khởi điểm 4,99 lakh rupees (5.800 USD).
Không ai hiểu rõ về ngành công nghiệp xe điện tại Ấn Độ hơn Tata. Tuy nhiên, Tata Motors hiện tại tỏ ra dè dặt với mô hình cho thuê pin. Các đại diện của hãng cho rằng mô hình này chỉ đơn thuần là một “câu chuyện kích hoạt thị trường”, tạo ra ảo giác về khả năng chi trả tốt hơn mà không thực sự giảm tổng chi phí sở hữu.
Đầu tháng này, Tata Motors đã giới thiệu mẫu xe điện tiên tiến nhất của mình, Harrier.ev, với mức giá khởi điểm 21,49 lakh rupees (25.000 USD). Theo bước chân của JSW MG và Mahindra, hãng cũng đã đưa ra bảo hành trọn đời cho bộ pin của xe. Chiếc xe được trang bị bộ pin “được thiết kế và sản xuất tại Ấn Độ”, theo ông Anand Kulkarni, giám đốc sản phẩm xe điện của Tata Motors, chia sẻ tại buổi ra mắt.
Hãng có thể vẫn có khả năng khôi phục vị thế của mình. Khi sự bảo hộ của Mỹ làm gián đoạn các chuỗi cung ứng toàn cầu và buộc các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc phải tìm kiếm những thị trường khác, Tata Group – tập đoàn mẹ của Tata Motors và là một trong những tập đoàn lớn nhất Ấn Độ – đang theo đuổi một hệ sinh thái tự cung tự cấp, được gọi là “Tata UniEVerse”, bằng cách tận dụng các doanh nghiệp đa dạng.
Tata Power điều hành một hạ tầng rộng lớn với hơn 5.500 điểm sạc; Tata Consultancy Services cung cấp nghiên cứu và thiết kế sản phẩm tiên tiến cho công nghệ ô tô; Tata Chemicals tham gia vào phát triển cell và sản xuất tại địa phương; và Tata Motors Finance cung cấp các giải pháp tài chính cho khách hàng và đại lý.
Hầu hết các công ty xe điện hiện tại phụ thuộc vào pin của Trung Quốc – nhưng Tata dự định thay đổi điều này. Công ty con Agratas đang nhắm đến việc sản xuất trong nước tại một nhà máy trị giá 1,5 tỷ USD ở bang Gujarat, và một nhà máy sản xuất pin trị giá 5 tỷ USD tại Vương quốc Anh.
Ông Gupta cho biết: “Không ai hiểu ngành công nghiệp xe điện tại Ấn Độ hơn Tata. Xe điện không chỉ là về sản xuất ô tô.”
Tata Motors cũng đang mở rộng ra thị trường quốc tế với các mẫu xe điện tại các nền kinh tế mới nổi như Mauritius và Sri Lanka. Hãng đã gặt hái thành công ban đầu khi bước vào Nepal vào năm 2021, một thị trường xe điện đang phát triển nhanh, nhưng các thương hiệu Trung Quốc đã nhanh chóng chiếm lĩnh.
Tại Ấn Độ, cuộc cạnh tranh dự kiến sẽ gia tăng khi các thương hiệu toàn cầu len lỏi vào, dù với những bước đi không đồng đều. Với việc Tesla chuẩn bị đưa sản phẩm vào thị trường sau một thời gian dài trì hoãn, hãng đã từ bỏ kế hoạch lắp ráp và chọn cách cung cấp xe nhập khẩu. VinFast Ấn Độ, chi nhánh của nhà sản xuất xe điện Việt Nam, dự kiến ra mắt SUV cao cấp vào tháng này, nhưng kế hoạch ra mắt đã bị hoãn do chậm tiến độ sản xuất và đại lý từ bỏ.
Trong khi đó, gã khổng lồ ô tô Trung Quốc BYD đã hoạt động tại Ấn Độ trong nhiều năm nhưng chính phủ đã từ chối đề xuất xây dựng nhà máy địa phương của họ, do lo ngại về an ninh quốc gia. Vì vậy, những chiếc xe của BYD nhập khẩu trở nên đắt hơn so với các đối thủ địa phương, giới hạn thị phần của họ.
Các công ty khởi nghiệp xe điện trong nước, đồng thời cũng đang thử nghiệm với các mẫu xe nhỏ gọn. Vừa qua, Vayve Mobility, một công ty khởi nghiệp từ Pune, đã ra mắt mẫu xe Eva, một chiếc xe điện hai chỗ ngồi sẽ được sản xuất vào năm sau – dự kiến sẽ trở thành chiếc xe điện rẻ nhất tại Ấn Độ. Chiếc xe nhằm giải quyết các thách thức di chuyển đô thị cho các gia đình hạt nhân, với khả năng di chuyển 250 km. Giá khởi điểm cho các mẫu xe khoảng 3,25 lakh rupees (3.700 USD). Chiếc xe còn được trang bị mái tôn năng lượng mặt trời để sạc, bên cạnh cổng sạc tiêu chuẩn.
Công ty dự định phát triển với tốc độ hợp lý và chiếc xe hiện đã bán hết cho năm đầu tiên sản xuất, theo lời ông Vilas Deshpande, đồng sáng lập và giám đốc điều hành của Vayve Mobility.
Tuy nhiên, các công ty khởi nghiệp xe điện vẫn chưa đạt được nhiều thành công tại Ấn Độ, với bốn nhà sản xuất ô tô truyền thống đang thống trị 80% thị trường, theo một nghiên cứu của Bernstein.
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/tata-india-ev-market-share/
