Mùa hè năm 2021, Hải quân Hoa Kỳ đã thực hiện một hành động không thể tin nổi: tấn công một trong những tàu chiến của chính mình. Họ đã neo con tàu sân bay USS Gerald R. Ford mới toanh ngoài bờ Đông và thử nghiệm nó bằng một loạt vụ nổ dưới nước, kết thúc bằng 18.000 kg TNT dội lên thân tàu. Những thử nghiệm này được thiết kế để bảo đảm rằng Gerald R. Ford có thể bảo vệ cho đội ngũ 5.000 thủy thủ — con số lớn hơn tổng số quân nhân đã thiệt mạng trong cuộc tấn công ở Trân Châu Cảng.
Hơn 80 năm qua, Hải quân Hoa Kỳ đã vận hành hạm đội tàu sân bay lớn nhất và mạnh mẽ nhất thế giới; với 11 chiếc tàu, hạm đội này có thể mang hơn 400 máy bay chiến đấu và có tổng số thủy thủ trên 55.000 người. Phần lớn trong số đó là 10 tàu sân bay lớp Nimitz được xây dựng từ những năm 1960 đến 1990. Đến những năm 2000, rõ ràng thiết kế của Nimitz từ những năm 50 đã kìm hãm việc áp dụng các công nghệ hiện đại. Nimitz sử dụng các thiết bị phóng máy bay bằng hơi nước, một hệ thống liên quan đến việc đưa hơi nước qua các ống lớn cồng kềnh từ nồi hơi đến các bể chứa ngay dưới sàn bay. Hơn nữa, tàu cũng sử dụng một thiết kế lò phản ứng hạt nhân Westinghouse A4W cũ, chiếm nhiều diện tích hơn trong tàu và không thể đáp ứng được ngày càng nhiều yêu cầu năng lượng cho tàu sân bay, đặc biệt khi các máy tính, cảm biến và các vũ khí năng lượng định hướng trong tương lai tạo thêm áp lực về điện.
Năm 2008, Hải quân đã đặt hàng lớp tàu sân bay mới đầu tiên trong 40 năm. Lớp tàu Gerald R. Ford được thiết kế để bổ sung và cuối cùng thay thế các tàu Nimitz bắt đầu từ năm 2026. USS Gerald R. Ford là chiếc đầu tiên trong lớp tàu mới này. Những con tàu này cũng được thiết kế để có tuổi thọ cực kỳ dài: trong khi các tàu Nimitz được thiết kế phục vụ trong 40 năm, Hải quân Hoa Kỳ hy vọng có thể sử dụng hơn 90 năm cho những chiếc tàu mới này bằng cách làm cho chúng dễ dàng cập nhật khi công nghệ mới xuất hiện.
Với chiều dài 333 mét và chiều rộng 77 mét, các tàu lớp Ford tương đương với các tàu tiền nhiệm, nhưng dự kiến sẽ nhẹ hơn 3.600 tấn; điều này tương đương với một chiếc tàu chiến lướt lớt lớp Freedom. Sự tiết kiệm trọng lượng chủ yếu đến từ việc các tàu sử dụng lò phản ứng nhỏ hơn và tăng cường các chức năng tự động hóa — tự động hóa nhiều hơn giúp giảm 20% số thủy thủ và loại bỏ một số thiết bị và vật tư cần thiết để duy trì họ. Một sự khác biệt lớn về mặt hình thức là vị trí của đảo tàu (island) trên tàu Ford, nơi điều khiển các hoạt động bay. Các nhà thiết kế đã di chuyển nó ra sau, giúp cho thủy thủ dễ dàng di chuyển máy bay và đạn dược qua sàn bay.
Tuy nhiên, bên trong tàu lại không giống như lớp Nimitz. Các tàu sân bay Ford được trang bị nhiều đổi mới công nghệ nhằm tối đa hóa hiệu suất ngay bây giờ và cho phép cập nhật trong tương lai. Công nghệ quan trọng nhất là Hệ thống Phóng Máy bay Điện từ (EMALs), sử dụng điện để nạp năng lượng cho một hàng các thanh chạy dài trên sàn bay. Các thanh này tạo ra các trường điện từ mạnh mẽ có thể gia tốc một cái xe lửa, gắn vào bộ phận hạ cánh của máy bay, đi nhanh xuống chiều dài của nó, phóng máy bay khỏi sàn bay.
Hệ thống EMALS mới này tạo ra một kiểu cất cánh mượt mà hơn, giúp giảm hao mòn cho phi công và máy bay. EMALS cũng nhanh hơn hệ thống hơi nước cũ, phóng máy bay trong vòng 45 giây. Nó cũng linh hoạt hơn, cho phép thủy thủ điều chỉnh cho máy bay có người lái hoặc không có người lái.
Các thiết bị mới khác bao gồm một hệ thống radar đa chức năng mới, AN/SPY-3, được thiết kế để phát hiện các tên lửa hành trình tấn công tàu thấp đang đến; một hệ thống thu hồi máy bay (AAG) tiên tiến để giảm tốc máy bay khi chúng hạ cánh trên sàn; và các thang máy vũ khí mới để chuyển vũ khí từ phía trong con tàu ra máy bay đang chờ.
Về cơ bản, tàu sân bay là những con tàu lớn có đường băng; sức mạnh thực sự nằm trong đội máy bay của tàu. Đội không quân của USS Ford, Carrier Air Wing Eight (CVW-8), bao gồm hơn 70 máy bay cánh cố định, cánh nghiêng và trực thăng. Một đội không quân hiện đại, như đội trên USS Gerald R. Ford, bao gồm ba phi đội F/A-18E Super Hornet đơn ghế và một phi đội F/A-18F Super Hornet hai ghế. Mỗi phi đội có khả năng chiến đấu trên không và trên mặt đất. Khi F-35C Lightning II gia nhập đội hình, những máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm mới hơn sẽ thay thế các Super Hornets cũ; khoảng một nửa số phi đội chiến đấu sẽ sử dụng F-35C.
Máy bay chiến đấu Super Hornet của Ford mang theo nhiều loại tên lửa không đối không để nhắm vào máy bay, drone và tên lửa của đối phương. Tên lửa AIM-9X Sidewinder cận chiến hồng ngoại rất lý tưởng để sử dụng chống lại drone hoặc trong các cuộc chiến không người lái; tên lửa AIM-120 AMRAAM dẫn đường bằng radar có thể tiêu diệt các mối đe dọa ở khoảng cách 145 km. Một chiếc F/A-18E/F có thể vũ trang tối đa với 9 tên lửa không đối không cùng lúc, nhiều hơn bất kỳ máy bay chiến đấu nào khác của Mỹ. Năm 2024, Hải quân đã chính thức đặt tên cho một chiếc Super Hornet trang bị bốn tên lửa AIM-9X và năm AIM-120 là “Murder Hornet” theo tên của loài ong khổng lồ được phát hiện ở Tây Bắc Thái Bình Dương năm 2020.
Đồng thời, Hải quân đang thử nghiệm tên lửa không đối không mới đầu tiên trong 40 năm, tên lửa AIM-260 Joint Advanced Tactical Missile, sẽ thay thế AIM-120. Năm 2024, họ đã cho ra mắt AIM-174B, phiên bản không đối không của tên lửa SM-6 phóng từ tàu. Nó có tầm bắn hơn 320 km, gấp đôi so với các tên lửa trước. Hai loại tên lửa này sẽ cho phép phi công Hải quân “vượt trội” hơn các máy bay chiến đấu của Trung Quốc và Nga, nhắm vào chúng từ khoảng cách cực kỳ xa.
Các mối đe dọa từ đất liền và trên biển cũng sẽ gặp khó khăn khi đối đầu với đội không quân của Ford. Các Super Hornet có thể nhắm vào tàu với tên lửa chống tàu cũ AGM-84 Harpoon và tên lửa chống tàu tầm xa AGM-158C, sử dụng trí tuệ nhân tạo để phát hiện, phân loại và tránh các hệ thống phòng thủ của đối phương, điều chỉnh vào các mục tiêu như tàu sân bay hoặc tàu chở quân. Các chiến đấu cơ trên tàu cũng có thể đặt bãi mìn bằng hệ thống QuickSink, biến một quả bom nặng 900 kg thành một quả mìn thông minh nhắm vào cả tàu chiến nổi và tàu ngầm. Đối với các mục tiêu trên đất liền, F/A-18E/F có thể mang theo nhiều loại bom và tên lửa, bao gồm bom tấn phá cao không dẫn hướng thông thường, bom laser Paveway, bom dẫn đường vệ tinh JDAM, bom ném phối hợp AGM-154 Joint Standoff Weapon và tên lửa hành trình tấn công đất SLAM-ER.
Đội không quân cũng thường bao gồm một phi đội năm chiếc EA-18G Growler, là máy bay tấn công điện tử. Đây là phiên bản của Super Hornet, được thiết kế để xác định và tấn công các hệ thống radar mặt đất của đối phương. Sau khi phi công xác định được cơ sở của đối phương, Growler có thể làm nhiễu radar — khiến radar không thể phát hiện máy bay hoặc thực hiện một cuộc tấn công vật lý bằng tên lửa chống radar AARGM-ER.
Phần còn lại của đội không quân bao gồm bốn chiếc E-2D Advanced Hawkeye — một radar bay có thể giúp chỉ huy các phi công trong trận không chiến ở khoảng cách xa. Mười chín chiếc MH-60S và MH-60R Seahawk trực thăng được giao cho hạm đội tàu đi cùng Ford, được gọi là nhóm tác chiến tàu sân bay. Một số bay trực tiếp từ tàu trong khi những chiếc khác được phân công cho các tàu tuần dương, tàu khu trục và các tàu chiến khác. Các chiếc Seahawk có thể thực hiện nhiệm vụ tấn công bề mặt, vận chuyển lính SEAL của Hải quân, chuyển hàng hóa giữa các tàu, và săn tàu ngầm. Cuối cùng, một cặp máy bay CMV-22B Osprey cánh nghiêng hoạt động như những chiếc vận tải đường dài của tàu, chuyên chở người, hàng hóa và thậm chí cả thư từ cảng gần đó đến tàu sân bay trên biển.
Việc đặt toàn bộ sức mạnh này lên một con tàu đơn là một bước đi đầy mạo hiểm. Trong khi một tàu sân bay hiện đại được bảo vệ bởi một đội hình của các tàu tuần dương, tàu khu trục và thậm chí cả tàu ngầm, con tàu này vẫn có khả năng bị nhắm mục tiêu bởi tên lửa hành trình chống tàu, tên lửa siêu thanh, và thậm chí tên lửa đạn đạo. Một số vũ khí này có thể xuyên qua hệ thống phòng thủ của tàu, và mặc dù các cú đánh trực tiếp khó mô phỏng, ngay cả một cú đánh gần cũng có thể gây ra thiệt hại đáng kể. Gerald R. Ford đã sống sót sau các cuộc thử nghiệm sốc năm 2021 chỉ với những thiệt hại bề mặt, chứng minh con tàu lớn này có thể chịu được các cú đánh gần từ vũ khí lớn như tên lửa đạn đạo chống tàu DF-21 của Trung Quốc và vẫn có thể thực hiện các hoạt động bay.
Với kích thước, sức mạnh, đội ngũ và đội không quân khổng lồ, Gerald R. Ford có thể thực hiện các cuộc không kích chống lại những mục tiêu được bảo vệ chặt chẽ vào một ngày, tiếp tục chống lại một cuộc tấn công phức tạp trên không-đại dương-tàu ngầm vào ngày hôm sau, và cứu hộ dân thường trong một thảm họa tự nhiên vào ngày tiếp theo. Đây là vũ khí đa năng nhất từng được tạo ra — không có gì trên thế giới này có thể sánh kịp.
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/military/navy-ships/a64589933/gerald-r-ford/
Hơn 80 năm qua, Hải quân Hoa Kỳ đã vận hành hạm đội tàu sân bay lớn nhất và mạnh mẽ nhất thế giới; với 11 chiếc tàu, hạm đội này có thể mang hơn 400 máy bay chiến đấu và có tổng số thủy thủ trên 55.000 người. Phần lớn trong số đó là 10 tàu sân bay lớp Nimitz được xây dựng từ những năm 1960 đến 1990. Đến những năm 2000, rõ ràng thiết kế của Nimitz từ những năm 50 đã kìm hãm việc áp dụng các công nghệ hiện đại. Nimitz sử dụng các thiết bị phóng máy bay bằng hơi nước, một hệ thống liên quan đến việc đưa hơi nước qua các ống lớn cồng kềnh từ nồi hơi đến các bể chứa ngay dưới sàn bay. Hơn nữa, tàu cũng sử dụng một thiết kế lò phản ứng hạt nhân Westinghouse A4W cũ, chiếm nhiều diện tích hơn trong tàu và không thể đáp ứng được ngày càng nhiều yêu cầu năng lượng cho tàu sân bay, đặc biệt khi các máy tính, cảm biến và các vũ khí năng lượng định hướng trong tương lai tạo thêm áp lực về điện.
Năm 2008, Hải quân đã đặt hàng lớp tàu sân bay mới đầu tiên trong 40 năm. Lớp tàu Gerald R. Ford được thiết kế để bổ sung và cuối cùng thay thế các tàu Nimitz bắt đầu từ năm 2026. USS Gerald R. Ford là chiếc đầu tiên trong lớp tàu mới này. Những con tàu này cũng được thiết kế để có tuổi thọ cực kỳ dài: trong khi các tàu Nimitz được thiết kế phục vụ trong 40 năm, Hải quân Hoa Kỳ hy vọng có thể sử dụng hơn 90 năm cho những chiếc tàu mới này bằng cách làm cho chúng dễ dàng cập nhật khi công nghệ mới xuất hiện.
Với chiều dài 333 mét và chiều rộng 77 mét, các tàu lớp Ford tương đương với các tàu tiền nhiệm, nhưng dự kiến sẽ nhẹ hơn 3.600 tấn; điều này tương đương với một chiếc tàu chiến lướt lớt lớp Freedom. Sự tiết kiệm trọng lượng chủ yếu đến từ việc các tàu sử dụng lò phản ứng nhỏ hơn và tăng cường các chức năng tự động hóa — tự động hóa nhiều hơn giúp giảm 20% số thủy thủ và loại bỏ một số thiết bị và vật tư cần thiết để duy trì họ. Một sự khác biệt lớn về mặt hình thức là vị trí của đảo tàu (island) trên tàu Ford, nơi điều khiển các hoạt động bay. Các nhà thiết kế đã di chuyển nó ra sau, giúp cho thủy thủ dễ dàng di chuyển máy bay và đạn dược qua sàn bay.
Tuy nhiên, bên trong tàu lại không giống như lớp Nimitz. Các tàu sân bay Ford được trang bị nhiều đổi mới công nghệ nhằm tối đa hóa hiệu suất ngay bây giờ và cho phép cập nhật trong tương lai. Công nghệ quan trọng nhất là Hệ thống Phóng Máy bay Điện từ (EMALs), sử dụng điện để nạp năng lượng cho một hàng các thanh chạy dài trên sàn bay. Các thanh này tạo ra các trường điện từ mạnh mẽ có thể gia tốc một cái xe lửa, gắn vào bộ phận hạ cánh của máy bay, đi nhanh xuống chiều dài của nó, phóng máy bay khỏi sàn bay.
Hệ thống EMALS mới này tạo ra một kiểu cất cánh mượt mà hơn, giúp giảm hao mòn cho phi công và máy bay. EMALS cũng nhanh hơn hệ thống hơi nước cũ, phóng máy bay trong vòng 45 giây. Nó cũng linh hoạt hơn, cho phép thủy thủ điều chỉnh cho máy bay có người lái hoặc không có người lái.
Các thiết bị mới khác bao gồm một hệ thống radar đa chức năng mới, AN/SPY-3, được thiết kế để phát hiện các tên lửa hành trình tấn công tàu thấp đang đến; một hệ thống thu hồi máy bay (AAG) tiên tiến để giảm tốc máy bay khi chúng hạ cánh trên sàn; và các thang máy vũ khí mới để chuyển vũ khí từ phía trong con tàu ra máy bay đang chờ.
Về cơ bản, tàu sân bay là những con tàu lớn có đường băng; sức mạnh thực sự nằm trong đội máy bay của tàu. Đội không quân của USS Ford, Carrier Air Wing Eight (CVW-8), bao gồm hơn 70 máy bay cánh cố định, cánh nghiêng và trực thăng. Một đội không quân hiện đại, như đội trên USS Gerald R. Ford, bao gồm ba phi đội F/A-18E Super Hornet đơn ghế và một phi đội F/A-18F Super Hornet hai ghế. Mỗi phi đội có khả năng chiến đấu trên không và trên mặt đất. Khi F-35C Lightning II gia nhập đội hình, những máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm mới hơn sẽ thay thế các Super Hornets cũ; khoảng một nửa số phi đội chiến đấu sẽ sử dụng F-35C.
Máy bay chiến đấu Super Hornet của Ford mang theo nhiều loại tên lửa không đối không để nhắm vào máy bay, drone và tên lửa của đối phương. Tên lửa AIM-9X Sidewinder cận chiến hồng ngoại rất lý tưởng để sử dụng chống lại drone hoặc trong các cuộc chiến không người lái; tên lửa AIM-120 AMRAAM dẫn đường bằng radar có thể tiêu diệt các mối đe dọa ở khoảng cách 145 km. Một chiếc F/A-18E/F có thể vũ trang tối đa với 9 tên lửa không đối không cùng lúc, nhiều hơn bất kỳ máy bay chiến đấu nào khác của Mỹ. Năm 2024, Hải quân đã chính thức đặt tên cho một chiếc Super Hornet trang bị bốn tên lửa AIM-9X và năm AIM-120 là “Murder Hornet” theo tên của loài ong khổng lồ được phát hiện ở Tây Bắc Thái Bình Dương năm 2020.
Đồng thời, Hải quân đang thử nghiệm tên lửa không đối không mới đầu tiên trong 40 năm, tên lửa AIM-260 Joint Advanced Tactical Missile, sẽ thay thế AIM-120. Năm 2024, họ đã cho ra mắt AIM-174B, phiên bản không đối không của tên lửa SM-6 phóng từ tàu. Nó có tầm bắn hơn 320 km, gấp đôi so với các tên lửa trước. Hai loại tên lửa này sẽ cho phép phi công Hải quân “vượt trội” hơn các máy bay chiến đấu của Trung Quốc và Nga, nhắm vào chúng từ khoảng cách cực kỳ xa.
Các mối đe dọa từ đất liền và trên biển cũng sẽ gặp khó khăn khi đối đầu với đội không quân của Ford. Các Super Hornet có thể nhắm vào tàu với tên lửa chống tàu cũ AGM-84 Harpoon và tên lửa chống tàu tầm xa AGM-158C, sử dụng trí tuệ nhân tạo để phát hiện, phân loại và tránh các hệ thống phòng thủ của đối phương, điều chỉnh vào các mục tiêu như tàu sân bay hoặc tàu chở quân. Các chiến đấu cơ trên tàu cũng có thể đặt bãi mìn bằng hệ thống QuickSink, biến một quả bom nặng 900 kg thành một quả mìn thông minh nhắm vào cả tàu chiến nổi và tàu ngầm. Đối với các mục tiêu trên đất liền, F/A-18E/F có thể mang theo nhiều loại bom và tên lửa, bao gồm bom tấn phá cao không dẫn hướng thông thường, bom laser Paveway, bom dẫn đường vệ tinh JDAM, bom ném phối hợp AGM-154 Joint Standoff Weapon và tên lửa hành trình tấn công đất SLAM-ER.
Đội không quân cũng thường bao gồm một phi đội năm chiếc EA-18G Growler, là máy bay tấn công điện tử. Đây là phiên bản của Super Hornet, được thiết kế để xác định và tấn công các hệ thống radar mặt đất của đối phương. Sau khi phi công xác định được cơ sở của đối phương, Growler có thể làm nhiễu radar — khiến radar không thể phát hiện máy bay hoặc thực hiện một cuộc tấn công vật lý bằng tên lửa chống radar AARGM-ER.
Phần còn lại của đội không quân bao gồm bốn chiếc E-2D Advanced Hawkeye — một radar bay có thể giúp chỉ huy các phi công trong trận không chiến ở khoảng cách xa. Mười chín chiếc MH-60S và MH-60R Seahawk trực thăng được giao cho hạm đội tàu đi cùng Ford, được gọi là nhóm tác chiến tàu sân bay. Một số bay trực tiếp từ tàu trong khi những chiếc khác được phân công cho các tàu tuần dương, tàu khu trục và các tàu chiến khác. Các chiếc Seahawk có thể thực hiện nhiệm vụ tấn công bề mặt, vận chuyển lính SEAL của Hải quân, chuyển hàng hóa giữa các tàu, và săn tàu ngầm. Cuối cùng, một cặp máy bay CMV-22B Osprey cánh nghiêng hoạt động như những chiếc vận tải đường dài của tàu, chuyên chở người, hàng hóa và thậm chí cả thư từ cảng gần đó đến tàu sân bay trên biển.
Việc đặt toàn bộ sức mạnh này lên một con tàu đơn là một bước đi đầy mạo hiểm. Trong khi một tàu sân bay hiện đại được bảo vệ bởi một đội hình của các tàu tuần dương, tàu khu trục và thậm chí cả tàu ngầm, con tàu này vẫn có khả năng bị nhắm mục tiêu bởi tên lửa hành trình chống tàu, tên lửa siêu thanh, và thậm chí tên lửa đạn đạo. Một số vũ khí này có thể xuyên qua hệ thống phòng thủ của tàu, và mặc dù các cú đánh trực tiếp khó mô phỏng, ngay cả một cú đánh gần cũng có thể gây ra thiệt hại đáng kể. Gerald R. Ford đã sống sót sau các cuộc thử nghiệm sốc năm 2021 chỉ với những thiệt hại bề mặt, chứng minh con tàu lớn này có thể chịu được các cú đánh gần từ vũ khí lớn như tên lửa đạn đạo chống tàu DF-21 của Trung Quốc và vẫn có thể thực hiện các hoạt động bay.
Với kích thước, sức mạnh, đội ngũ và đội không quân khổng lồ, Gerald R. Ford có thể thực hiện các cuộc không kích chống lại những mục tiêu được bảo vệ chặt chẽ vào một ngày, tiếp tục chống lại một cuộc tấn công phức tạp trên không-đại dương-tàu ngầm vào ngày hôm sau, và cứu hộ dân thường trong một thảm họa tự nhiên vào ngày tiếp theo. Đây là vũ khí đa năng nhất từng được tạo ra — không có gì trên thế giới này có thể sánh kịp.
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/military/navy-ships/a64589933/gerald-r-ford/
