Hagia Sophia ở Istanbul đang chuẩn bị có một cuộc "lột xác" lớn. Gần đây, những trận động đất mạnh ở Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến các chuyên gia lo ngại rằng công trình 1.500 năm tuổi này đang bị tổn thương cấu trúc, dẫn đến quyết định của chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ về việc tiến hành sửa chữa. Thổ Nhĩ Kỳ nằm gần hai đứt gãy, khiến đất nước này rất dễ chịu ảnh hưởng từ các trận động đất. Trong năm 2023, những cơn địa chấn mạnh đã cướp đi hơn 53.000 sinh mạng ở đông nam Thổ Nhĩ Kỳ, và một trận động đất mạnh 6,2 độ Richter vừa xảy ra ở Istanbul đã khiến hơn 150 người bị thương.
Ngay sau khi có tin tức về động đất, kiến trúc sư Hasan Fırat Diker đã ngay lập tức đến kiểm tra tình hình tại Hagia Sophia. Ông cho biết: "Trong kịch bản đáng sợ nhất, một trận động đất sẽ làm rung chuyển toàn bộ cấu trúc. Cái vòm chính nối liền giữa vòm lớn và các vòm phụ có thể sẽ bị chao đảo, và có thể xuất hiện các vết nứt."
Diker là một trong những người phụ trách việc phục hồi sắp tới của Hagia Sophia. Ông chỉ ra rằng vòm chính của công trình lớn này đang có dấu hiệu mất cân bằng và được nâng đỡ bằng bốn cột không đồng nhất. Các vòm phụ được kết nối với vòm chính qua những khớp nối yếu ớt. Lịch sử của Hagia Sophia, có nghĩa là "Khôn ngoan Thánh thần", kéo dài từ năm 360 khi một nhà thờ Thiên Chúa giáo được xây dựng tại Constantinople (nay là Istanbul). Nhà thờ này đã bị hư hại vào năm 404, được xây lại vài năm sau đó và lại bị phá hủy vào năm 532.
Cuối cùng, Hoàng đế Justinian I của Đế chế Byzantine đã quyết định cho xây dựng lại, và công trình tráng lệ, hoàn thành vào năm 537, chính là công trình mà chúng ta thấy hôm nay. Qua nhiều thế kỷ, Hagia Sophia đã phải chịu đựng nhiều thiên tai. Vòm chính ban đầu đã từng sụp đổ một phần trong một trận động đất vào năm 558 và được xây lại ngay sau đó.
/https://tf-cmsv2-smithsonianmag-media.s3.amazonaws.com/filer_public/2b/5f/2b5f0bd5-ac7c-45f3-a7e3-586f9c6020f7/aya_sophia.jpeg)
Sau khi Đế chế Ottoman chiếm Constantinople vào năm 1453, họ đã chuyển đổi Hagia Sophia thành một nhà thờ Hồi giáo. Nhiều năm sau, vào năm 1935, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã tuyên bố công trình này trở thành bảo tàng và lại được phân loại là nhà thờ Hồi giáo vào năm 2020.
Việc phục hồi sắp tới của Hagia Sophia được cho là "một trong những cuộc phục hồi vĩ đại nhất thời kỳ hiện tại ở Thổ Nhĩ Kỳ." Một đội ngũ kỹ sư, kiến trúc sư và các sử gia nghệ thuật được chính phủ bổ nhiệm sẽ bắt đầu công việc bằng cách loại bỏ một lớp chì bao phủ vòm chính và tìm cách tăng cường các mối nối giữa vòm lớn và các vòm phụ. Họ cũng sẽ xem xét cách cải thiện các trụ chính và các hỗ trợ ngầm.
Diker cho biết cấu trúc này đã được sửa chữa nhiều lần trong suốt lịch sử dài của nó, dẫn đến "các lớp bồi tích trên bề mặt của vòm." Khi công nhân loại bỏ lớp chì tại vòm, họ sẽ hiểu rõ hơn về tình trạng của các lớp bên trong. Dự án này sẽ "mở ra một trang quan trọng trong cuốn sách lịch sử của Hagia Sophia," Asnu Bilban Yalcin, một sử gia nghệ thuật Byzantine tại Đại học Istanbul, chia sẻ. "Đây thực sự là một công trình đầy bất ngờ, bởi vì đôi khi mọi thứ phát triển theo cách mà chúng ta không mong đợi. Nghĩa là, bạn thiết kế và lập kế hoạch, nhưng khi mở ra, mọi thứ có thể phát triển khác."
Công nhân sẽ lắp đặt một cần cẩu tháp trên mặt tiền phía đông của công trình. "Sau đó, chúng tôi sẽ phủ lên đỉnh công trình độc đáo này một hệ thống khung bảo vệ," Mehmet Selim Okten, một kỹ sư tại Đại học Mimar Sinan, cho biết. "Bằng cách đó, chúng tôi có thể làm việc một cách an toàn hơn và khảo sát các lớp của công trình, bao gồm cả những thiệt hại mà nó đã phải chịu từ các vụ cháy và động đất trong các thế kỷ 10 và 14."
Giàn giáo bên trong sẽ cho phép du khách và tín đồ tiếp tục tham quan nhà thờ như bình thường, và một lớp bọc bên ngoài đặc biệt sẽ bảo vệ bề mặt vòm khỏi nhiệt và mưa. Các chuyên gia cũng hy vọng rằng công việc này có thể hé lộ những bức tranh tường cổ xưa từ các thời kỳ trước đây trong lịch sử nhiều lớp của Hagia Sophia.
"Hagia Sophia thật tuyệt vời. Đây là một trong những di sản quan trọng nhất thế giới," Rupert Wegerif, một học giả về giáo dục tại Đại học Cambridge, chia sẻ. "Điều này thực sự rất quan trọng để họ tăng cường cấu trúc này, phòng ngừa động đất và bảo tồn nó."
Nguồn tham khảo: https://www.smithsonianmag.com/smar...lan-to-protect-it-from-earthquakes-180986665/
Ngay sau khi có tin tức về động đất, kiến trúc sư Hasan Fırat Diker đã ngay lập tức đến kiểm tra tình hình tại Hagia Sophia. Ông cho biết: "Trong kịch bản đáng sợ nhất, một trận động đất sẽ làm rung chuyển toàn bộ cấu trúc. Cái vòm chính nối liền giữa vòm lớn và các vòm phụ có thể sẽ bị chao đảo, và có thể xuất hiện các vết nứt."
Diker là một trong những người phụ trách việc phục hồi sắp tới của Hagia Sophia. Ông chỉ ra rằng vòm chính của công trình lớn này đang có dấu hiệu mất cân bằng và được nâng đỡ bằng bốn cột không đồng nhất. Các vòm phụ được kết nối với vòm chính qua những khớp nối yếu ớt. Lịch sử của Hagia Sophia, có nghĩa là "Khôn ngoan Thánh thần", kéo dài từ năm 360 khi một nhà thờ Thiên Chúa giáo được xây dựng tại Constantinople (nay là Istanbul). Nhà thờ này đã bị hư hại vào năm 404, được xây lại vài năm sau đó và lại bị phá hủy vào năm 532.
Cuối cùng, Hoàng đế Justinian I của Đế chế Byzantine đã quyết định cho xây dựng lại, và công trình tráng lệ, hoàn thành vào năm 537, chính là công trình mà chúng ta thấy hôm nay. Qua nhiều thế kỷ, Hagia Sophia đã phải chịu đựng nhiều thiên tai. Vòm chính ban đầu đã từng sụp đổ một phần trong một trận động đất vào năm 558 và được xây lại ngay sau đó.
Sau khi Đế chế Ottoman chiếm Constantinople vào năm 1453, họ đã chuyển đổi Hagia Sophia thành một nhà thờ Hồi giáo. Nhiều năm sau, vào năm 1935, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã tuyên bố công trình này trở thành bảo tàng và lại được phân loại là nhà thờ Hồi giáo vào năm 2020.
Việc phục hồi sắp tới của Hagia Sophia được cho là "một trong những cuộc phục hồi vĩ đại nhất thời kỳ hiện tại ở Thổ Nhĩ Kỳ." Một đội ngũ kỹ sư, kiến trúc sư và các sử gia nghệ thuật được chính phủ bổ nhiệm sẽ bắt đầu công việc bằng cách loại bỏ một lớp chì bao phủ vòm chính và tìm cách tăng cường các mối nối giữa vòm lớn và các vòm phụ. Họ cũng sẽ xem xét cách cải thiện các trụ chính và các hỗ trợ ngầm.
Diker cho biết cấu trúc này đã được sửa chữa nhiều lần trong suốt lịch sử dài của nó, dẫn đến "các lớp bồi tích trên bề mặt của vòm." Khi công nhân loại bỏ lớp chì tại vòm, họ sẽ hiểu rõ hơn về tình trạng của các lớp bên trong. Dự án này sẽ "mở ra một trang quan trọng trong cuốn sách lịch sử của Hagia Sophia," Asnu Bilban Yalcin, một sử gia nghệ thuật Byzantine tại Đại học Istanbul, chia sẻ. "Đây thực sự là một công trình đầy bất ngờ, bởi vì đôi khi mọi thứ phát triển theo cách mà chúng ta không mong đợi. Nghĩa là, bạn thiết kế và lập kế hoạch, nhưng khi mở ra, mọi thứ có thể phát triển khác."
Công nhân sẽ lắp đặt một cần cẩu tháp trên mặt tiền phía đông của công trình. "Sau đó, chúng tôi sẽ phủ lên đỉnh công trình độc đáo này một hệ thống khung bảo vệ," Mehmet Selim Okten, một kỹ sư tại Đại học Mimar Sinan, cho biết. "Bằng cách đó, chúng tôi có thể làm việc một cách an toàn hơn và khảo sát các lớp của công trình, bao gồm cả những thiệt hại mà nó đã phải chịu từ các vụ cháy và động đất trong các thế kỷ 10 và 14."
Giàn giáo bên trong sẽ cho phép du khách và tín đồ tiếp tục tham quan nhà thờ như bình thường, và một lớp bọc bên ngoài đặc biệt sẽ bảo vệ bề mặt vòm khỏi nhiệt và mưa. Các chuyên gia cũng hy vọng rằng công việc này có thể hé lộ những bức tranh tường cổ xưa từ các thời kỳ trước đây trong lịch sử nhiều lớp của Hagia Sophia.
"Hagia Sophia thật tuyệt vời. Đây là một trong những di sản quan trọng nhất thế giới," Rupert Wegerif, một học giả về giáo dục tại Đại học Cambridge, chia sẻ. "Điều này thực sự rất quan trọng để họ tăng cường cấu trúc này, phòng ngừa động đất và bảo tồn nó."
Nguồn tham khảo: https://www.smithsonianmag.com/smar...lan-to-protect-it-from-earthquakes-180986665/
