Trong tháng Năm vừa qua, hãng xe BYD Auto của Trung Quốc đã thực sự ghi dấu ấn khi trở thành nhà sản xuất xe điện (EV) hàng đầu thế giới trong năm 2023, cạnh tranh mạnh mẽ với Tesla về thị phần và sự chú ý toàn cầu. Đặc biệt, một trong những chiếc tàu chở xe lớn nhất của BYD đã cập cảng Brazil với 7.300 chiếc xe điện mới. Lô hàng này, cùng với hai chuyến hàng lớn khác chỉ vài ngày sau đó, đã đánh dấu hoạt động xuất khẩu lớn nhất của công ty đến thị trường Brazil.
BYD, hãng xe đã vượt qua Tesla để trở thành nhà bán hàng hàng đầu EV trên toàn cầu, không hề tạo ra sự ồn ào nào về cột mốc này tại Brazil. Tuy nhiên, những lô hàng này lại được người dân Brazil đón nhận nồng nhiệt, vì họ đang nhanh chóng muốn tận dụng cơ hội trước khi các mức thuế tăng cao đối với xe điện nhập khẩu.
Kể từ khi gia nhập thị trường Brazil vào năm 2015, BYD đã đạt được sự tăng trưởng ấn tượng: doanh số tăng 327% chỉ trong năm từ 2023 đến 2024. Sự mở rộng này phần lớn nhờ vào chính sách miễn thuế đối với nhập khẩu xe điện của đất nước. Tuy nhiên, tương lai của công ty lại đang đứng trước nhiều bất ổn khi Brazil đã triển khai một chương trình thuế tăng dần đối với xe điện nhập khẩu, bắt đầu từ 10% vào tháng 1 năm 2024 và dự kiến sẽ đạt 35% vào tháng 7 năm 2026. Mức thuế hiện tại đang là 18% và sẽ tăng lên 25% trong tháng tới, được ủng hộ bởi sự vận động của các hãng xe nội địa Brazil.
Igor Calvet, chủ tịch Anfavea - một nhóm công nghiệp đại diện cho các nhà sản xuất xe chạy bằng xăng tại Brazil, đã chỉ trích rằng việc miễn thuế cho xe điện nhập khẩu “ưu ái cho những chiếc xe đã hoàn thiện sẵn, làm biến dạng logic và trật tự tự nhiên của thị trường Brazil”. “Điều này lấy đi cơ hội của các nhà sản xuất và công nhân Brazil,” Calvet nhấn mạnh.
Mặc dù BYD không phản hồi các câu hỏi về chiến lược bán hàng tại Brazil, nhưng Anfavea đã chỉ ra rằng các công ty như BYD đang có một "lợi thế không công bằng" so với các nhà sản xuất địa phương, những người đang phải đối mặt với chi phí hoạt động cao. Trước áp lực này, chính phủ đang xem xét khả năng đẩy nhanh thời gian thực hiện thuế, khiến người tiêu dùng đổ xô đến các đại lý của BYD trước khi giá cả tăng.
Luiz Fernando Suzarte, một kỹ sư điện ở Brasília, đã mua một chiếc BYD Song Pro vào đầu năm nay, trước khi mức thuế dự kiến tăng lên vào tháng 7. “Có một mối thúc giục để tận dụng cơ hội này,” Suzarte chia sẻ. “Tôi đã thử nhiều mẫu xe, tìm kiếm chiếc xe tiết kiệm nhất, và trong số những cái phổ biến nhất, BYD đã chiến thắng vì lợi ích chi phí của nó.”
Với chương trình thuế đối với xe điện nhập khẩu, Brazil đang theo mô hình của Mỹ, nơi áp đặt mức thuế 100% đối với xe điện Trung Quốc, và EU, nơi xe điện của BYD phải chịu mức thuế 27%. Tuy nhiên, mức thuế tăng dần của Brazil lại là một ngoại lệ trong khu vực Mỹ Latinh, nơi mà các nước như Argentina, Costa Rica và Colombia đã giảm hoặc hoàn toàn xóa bỏ thuế nhập khẩu xe điện để thúc đẩy năng lượng sạch.
Mỹ và châu Âu, với ngành công nghiệp ô tô đã phát triển, là những thị trường hàng đầu cho xe điện, theo báo cáo từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế. Nhưng các thị trường mới nổi ở châu Á và Mỹ Latinh đang áp dụng xe điện với tốc độ nhanh hơn. Dự báo, doanh số xe điện toàn cầu sẽ vượt qua 20 triệu xe trong năm nay, với một trong bốn chiếc xe bán ra được dự đoán sẽ là xe điện. Các thương hiệu Trung Quốc đã chiếm khoảng 10% doanh số xe điện và xe hybrid toàn cầu trong năm ngoái, theo tư vấn năng lượng Rho Motion.
Trong Brazil, số lượng xe nhập khẩu đã tăng 18,7% từ tháng 1 đến tháng 4, trong khi doanh số xe sản xuất trong nước chỉ tăng 0,2%, theo số liệu từ Anfavea. Chỉ trong tháng 3 và tháng 4, thị trường ô tô Brazil đã tăng 16% chỉ từ doanh số bán xe nhập khẩu, trong khi doanh số xe sản xuất nội địa "hầu như đã dừng lại".
Với mục tiêu bán một nửa số xe của mình ra ngoài thị trường Trung Quốc đang ngày càng cạnh tranh, và dưới áp lực địa phương hóa sản xuất ở nhiều quốc gia, BYD đang mở rộng các nhà máy sản xuất và lắp ráp trên toàn cầu. Tuy nhiên, tại Brazil, công ty này đã gặp phải nhiều thách thức.
Năm ngoái, BYD đã bắt đầu xây dựng một nhà máy sản xuất lớn tại Camaçari, một thị trấn nổi tiếng với Ford Motor. Tuy nhiên, vào tháng 12, các nhà chức trách đã phát hiện 163 người làm việc trong điều kiện "giống như nô lệ", và đã kiện BYD với số tiền lên tới 45,3 triệu USD. Gần đây, công ty này đã thông báo về việc lùi thời gian phát hành xe sản xuất tại Brazil từ giữa năm 2025 đến cuối năm.
"Chúng tôi muốn không có thêm sự chậm trễ nào trong việc bắt đầu sản xuất [tại địa phương]", Calvet nói. Mục tiêu của mức thuế này là gây áp lực buộc công ty khởi động hoạt động tại Brazil. Điều này sẽ dẫn đến việc tạo ra việc làm và khiến BYD phải tuân thủ các yêu cầu thuế tương tự như các nhà sản xuất khác trong nước.
Brazil là thị trường lớn nhất cho xe điện tại Mỹ Latinh. Một nghiên cứu gần đây từ Tổ chức Năng lượng Mỹ Latinh, một cơ quan liên chính phủ, ước tính rằng một nửa số xe điện trên toàn châu lục nằm ở Brazil. Đến cuối năm 2024, ước tính đã có hơn 237.000 xe điện được bán tại nước này, với mức tăng hàng năm lên tới 187% so với năm trước đó. Tổ chức này dự đoán số lượng xe điện tại Brazil sẽ đạt gần 1 triệu vào năm 2030.
Xe điện Trung Quốc hiện đã chiếm đến 90% tổng số xe điện đang hoạt động tại Brazil, theo báo cáo của Diễn đàn Năng lượng Oxford.
Brazil không chỉ là một thị trường tiêu thụ quan trọng mà còn là một nhà sản xuất lớn. Mục tiêu chính của các mức thuế này là “thúc đẩy sản xuất nội địa, tạo điều kiện cho việc quốc gia hóa dần dần chuỗi cung ứng cho xe điện của chính đất nước,” theo Edgar Barassa, một nghiên cứu viên về xe điện và chính sách công tại Đại học Campinas ở São Paulo.
“Brazil đang ở ngã ba đường,” Barassa chia sẻ. “Hoặc là nó xác định vị thế của mình như một nhân tố chủ chốt trong chuỗi cung ứng cho xe điện và năng lượng sạch, tạo ra việc làm, đổi mới và chủ quyền công nghệ — hoặc nó sẽ chỉ hạn chế nhập khẩu công nghệ, bỏ lỡ cơ hội trong một chu kỳ công nghiệp toàn cầu mới.”
Tại Vitória da Conquista, một tiểu bang phía đông bắc, Bruno Peter Cardoso, chủ một công ty sản xuất pin mặt trời, đã tạo ra một nhóm WhatsApp địa phương cho những người mới mua xe điện. Gần đây, số lượng thành viên mới đã tăng vọt, Cardoso cho biết, người đã mua một chiếc BYD plug-in hybrid vào năm 2023. Anh ấy mong muốn mua một chiếc BYD hoàn toàn điện trong tương lai gần.
“Người dân đang đổ xô đi mua xe điện vì họ cuối cùng nhận ra rằng chúng tốt hơn nhiều,” anh nói. “Nó thay đổi nhận thức của bạn về mọi thứ.”
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/byd-brazil-ev-import-tax/
BYD, hãng xe đã vượt qua Tesla để trở thành nhà bán hàng hàng đầu EV trên toàn cầu, không hề tạo ra sự ồn ào nào về cột mốc này tại Brazil. Tuy nhiên, những lô hàng này lại được người dân Brazil đón nhận nồng nhiệt, vì họ đang nhanh chóng muốn tận dụng cơ hội trước khi các mức thuế tăng cao đối với xe điện nhập khẩu.
Kể từ khi gia nhập thị trường Brazil vào năm 2015, BYD đã đạt được sự tăng trưởng ấn tượng: doanh số tăng 327% chỉ trong năm từ 2023 đến 2024. Sự mở rộng này phần lớn nhờ vào chính sách miễn thuế đối với nhập khẩu xe điện của đất nước. Tuy nhiên, tương lai của công ty lại đang đứng trước nhiều bất ổn khi Brazil đã triển khai một chương trình thuế tăng dần đối với xe điện nhập khẩu, bắt đầu từ 10% vào tháng 1 năm 2024 và dự kiến sẽ đạt 35% vào tháng 7 năm 2026. Mức thuế hiện tại đang là 18% và sẽ tăng lên 25% trong tháng tới, được ủng hộ bởi sự vận động của các hãng xe nội địa Brazil.
Igor Calvet, chủ tịch Anfavea - một nhóm công nghiệp đại diện cho các nhà sản xuất xe chạy bằng xăng tại Brazil, đã chỉ trích rằng việc miễn thuế cho xe điện nhập khẩu “ưu ái cho những chiếc xe đã hoàn thiện sẵn, làm biến dạng logic và trật tự tự nhiên của thị trường Brazil”. “Điều này lấy đi cơ hội của các nhà sản xuất và công nhân Brazil,” Calvet nhấn mạnh.
Mặc dù BYD không phản hồi các câu hỏi về chiến lược bán hàng tại Brazil, nhưng Anfavea đã chỉ ra rằng các công ty như BYD đang có một "lợi thế không công bằng" so với các nhà sản xuất địa phương, những người đang phải đối mặt với chi phí hoạt động cao. Trước áp lực này, chính phủ đang xem xét khả năng đẩy nhanh thời gian thực hiện thuế, khiến người tiêu dùng đổ xô đến các đại lý của BYD trước khi giá cả tăng.
Luiz Fernando Suzarte, một kỹ sư điện ở Brasília, đã mua một chiếc BYD Song Pro vào đầu năm nay, trước khi mức thuế dự kiến tăng lên vào tháng 7. “Có một mối thúc giục để tận dụng cơ hội này,” Suzarte chia sẻ. “Tôi đã thử nhiều mẫu xe, tìm kiếm chiếc xe tiết kiệm nhất, và trong số những cái phổ biến nhất, BYD đã chiến thắng vì lợi ích chi phí của nó.”
Với chương trình thuế đối với xe điện nhập khẩu, Brazil đang theo mô hình của Mỹ, nơi áp đặt mức thuế 100% đối với xe điện Trung Quốc, và EU, nơi xe điện của BYD phải chịu mức thuế 27%. Tuy nhiên, mức thuế tăng dần của Brazil lại là một ngoại lệ trong khu vực Mỹ Latinh, nơi mà các nước như Argentina, Costa Rica và Colombia đã giảm hoặc hoàn toàn xóa bỏ thuế nhập khẩu xe điện để thúc đẩy năng lượng sạch.
Mỹ và châu Âu, với ngành công nghiệp ô tô đã phát triển, là những thị trường hàng đầu cho xe điện, theo báo cáo từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế. Nhưng các thị trường mới nổi ở châu Á và Mỹ Latinh đang áp dụng xe điện với tốc độ nhanh hơn. Dự báo, doanh số xe điện toàn cầu sẽ vượt qua 20 triệu xe trong năm nay, với một trong bốn chiếc xe bán ra được dự đoán sẽ là xe điện. Các thương hiệu Trung Quốc đã chiếm khoảng 10% doanh số xe điện và xe hybrid toàn cầu trong năm ngoái, theo tư vấn năng lượng Rho Motion.
Trong Brazil, số lượng xe nhập khẩu đã tăng 18,7% từ tháng 1 đến tháng 4, trong khi doanh số xe sản xuất trong nước chỉ tăng 0,2%, theo số liệu từ Anfavea. Chỉ trong tháng 3 và tháng 4, thị trường ô tô Brazil đã tăng 16% chỉ từ doanh số bán xe nhập khẩu, trong khi doanh số xe sản xuất nội địa "hầu như đã dừng lại".
Với mục tiêu bán một nửa số xe của mình ra ngoài thị trường Trung Quốc đang ngày càng cạnh tranh, và dưới áp lực địa phương hóa sản xuất ở nhiều quốc gia, BYD đang mở rộng các nhà máy sản xuất và lắp ráp trên toàn cầu. Tuy nhiên, tại Brazil, công ty này đã gặp phải nhiều thách thức.
Năm ngoái, BYD đã bắt đầu xây dựng một nhà máy sản xuất lớn tại Camaçari, một thị trấn nổi tiếng với Ford Motor. Tuy nhiên, vào tháng 12, các nhà chức trách đã phát hiện 163 người làm việc trong điều kiện "giống như nô lệ", và đã kiện BYD với số tiền lên tới 45,3 triệu USD. Gần đây, công ty này đã thông báo về việc lùi thời gian phát hành xe sản xuất tại Brazil từ giữa năm 2025 đến cuối năm.
"Chúng tôi muốn không có thêm sự chậm trễ nào trong việc bắt đầu sản xuất [tại địa phương]", Calvet nói. Mục tiêu của mức thuế này là gây áp lực buộc công ty khởi động hoạt động tại Brazil. Điều này sẽ dẫn đến việc tạo ra việc làm và khiến BYD phải tuân thủ các yêu cầu thuế tương tự như các nhà sản xuất khác trong nước.
Brazil là thị trường lớn nhất cho xe điện tại Mỹ Latinh. Một nghiên cứu gần đây từ Tổ chức Năng lượng Mỹ Latinh, một cơ quan liên chính phủ, ước tính rằng một nửa số xe điện trên toàn châu lục nằm ở Brazil. Đến cuối năm 2024, ước tính đã có hơn 237.000 xe điện được bán tại nước này, với mức tăng hàng năm lên tới 187% so với năm trước đó. Tổ chức này dự đoán số lượng xe điện tại Brazil sẽ đạt gần 1 triệu vào năm 2030.
Xe điện Trung Quốc hiện đã chiếm đến 90% tổng số xe điện đang hoạt động tại Brazil, theo báo cáo của Diễn đàn Năng lượng Oxford.
Brazil không chỉ là một thị trường tiêu thụ quan trọng mà còn là một nhà sản xuất lớn. Mục tiêu chính của các mức thuế này là “thúc đẩy sản xuất nội địa, tạo điều kiện cho việc quốc gia hóa dần dần chuỗi cung ứng cho xe điện của chính đất nước,” theo Edgar Barassa, một nghiên cứu viên về xe điện và chính sách công tại Đại học Campinas ở São Paulo.
“Brazil đang ở ngã ba đường,” Barassa chia sẻ. “Hoặc là nó xác định vị thế của mình như một nhân tố chủ chốt trong chuỗi cung ứng cho xe điện và năng lượng sạch, tạo ra việc làm, đổi mới và chủ quyền công nghệ — hoặc nó sẽ chỉ hạn chế nhập khẩu công nghệ, bỏ lỡ cơ hội trong một chu kỳ công nghiệp toàn cầu mới.”
Tại Vitória da Conquista, một tiểu bang phía đông bắc, Bruno Peter Cardoso, chủ một công ty sản xuất pin mặt trời, đã tạo ra một nhóm WhatsApp địa phương cho những người mới mua xe điện. Gần đây, số lượng thành viên mới đã tăng vọt, Cardoso cho biết, người đã mua một chiếc BYD plug-in hybrid vào năm 2023. Anh ấy mong muốn mua một chiếc BYD hoàn toàn điện trong tương lai gần.
“Người dân đang đổ xô đi mua xe điện vì họ cuối cùng nhận ra rằng chúng tốt hơn nhiều,” anh nói. “Nó thay đổi nhận thức của bạn về mọi thứ.”
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/byd-brazil-ev-import-tax/
