Để xác định niên đại của các hiện vật cổ, chúng ta thường gặp rất nhiều khó khăn. Các chuyên gia có một số kỹ thuật để tiếp cận vấn đề, nhưng vẫn còn nhiều giới hạn mà không thể vượt qua nếu không có thông tin bổ sung. Tuy nhiên, đôi lúc chúng ta cũng gặp may, như các nhà nghiên cứu trong cuộc điều tra về cuốn Biên niên sử Biển Chết đã phát hiện ra rằng tác giả đã ghi trực tiếp ngày tháng sáng tác lên nhiều trang của các cuốn cuộn.
Tuy nhiên, không phải cuốn nào cũng được ghi nhãn, vì vậy những cuộn Biển Chết chưa có niên đại trở nên khó khăn hơn nhiều để các nhà khoa học xác định. Nhưng khi công nghệ mới nổi lên, mọi thứ có thể thay đổi. Một nghiên cứu gần đây, trong đó các nhà khoa học sử dụng mô hình trí tuệ nhân tạo để nghiên cứu phong cách viết tay trên các bản thảo cổ có niên đại rõ ràng, đã chỉ ra rằng một số cuộn Biển Chết chưa được ghi ngày có thể cổ hơn những gì chúng ta từng nghĩ. Mladen Popovic từ Đại học Groningen ở Hà Lan cùng nhóm nghiên cứu của ông khẳng định rằng công trình của họ không chỉ giúp xác định lại niên đại của một số cuộn Biển Chết mà còn mở ra một cách mới để xác định các bản thảo chưa có niên đại trong dòng thời gian lịch sử cổ đại. Nhóm nghiên cứu đã công bố những phát hiện của mình trên tạp chí PLOS One mở.
“Thật thú vị khi đặt một bước quan trọng trong việc giải quyết vấn đề xác định niên đại của các cuộn Biển Chết và cũng tạo ra một công cụ mới mà có thể được sử dụng để nghiên cứu các bản thảo chỉ có niên đại một phần trong lịch sử,” các tác giả đã viết trong một thông cáo. “Điều này sẽ không thể xảy ra nếu không có sự hợp tác giữa rất nhiều lĩnh vực khoa học khác nhau.”
Quá trình nghiên cứu bắt đầu với một loạt các văn bản cổ được sử dụng để xây dựng các bộ dữ liệu. Nhóm nghiên cứu đã xem xét các bản thảo lịch sử từ các địa điểm khác nhau ở Israel và Bờ Tây ngày nay, đồng thời sử dụng phương pháp xác định niên đại bằng carbon để ước tính tuổi của các tài liệu. Họ sau đó đã đào tạo một mô hình học máy để hiểu phong cách viết tay của từng tài liệu theo mối quan hệ trực tiếp với ngày tháng lịch sử của bản thảo.
Mô hình AI—được đặt tên là Enoch, theo một nhân vật kinh điển nổi tiếng—sau đó đã kết hợp hai bộ dữ liệu này. Mục tiêu của nghiên cứu là có thể “xác định một cách khách quan khoảng thời gian ước chừng” của một bản thảo chỉ dựa vào phong cách viết tay trên tài liệu đó.
Trong quá trình thử nghiệm, các học giả cho biết rằng những ước tính tuổi của Enoch cho 135 cuộn Biển Chết là “thực tế” tới 79% thời gian, và “không thực tế” 21% thời gian (không thực tế ở đây có nghĩa là quá cổ, quá trẻ, hoặc không thể quyết định). Mô hình Enoch, kết hợp với xác định niên đại bằng carbon, ước lượng rằng “nhiều cuộn Biển Chết” thực sự có tuổi cổ hơn so với các phương pháp phân tích viết tay truyền thống. Các tác giả cũng cho biết rằng việc có thêm dữ liệu và nghiên cứu sâu hơn sẽ giúp xác định chính xác hơn về dòng thời gian.
“Với công cụ Enoch, chúng tôi đã mở ra một cánh cửa mới vào thế giới cổ đại, như một cỗ máy thời gian, cho phép chúng tôi nghiên cứu những bàn tay đã viết lên Kinh Thánh,” các tác giả viết trong thông cáo, “đặc biệt bây giờ mà chúng tôi đã xác định, lần đầu tiên, rằng hai mảnh cuộn kinh thánh có nguồn gốc từ thời điểm của các tác giả mà họ được cho là viết.”
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/sc...ad-sea-scrolls-one-of-judaisms-ancient-texts/
Tuy nhiên, không phải cuốn nào cũng được ghi nhãn, vì vậy những cuộn Biển Chết chưa có niên đại trở nên khó khăn hơn nhiều để các nhà khoa học xác định. Nhưng khi công nghệ mới nổi lên, mọi thứ có thể thay đổi. Một nghiên cứu gần đây, trong đó các nhà khoa học sử dụng mô hình trí tuệ nhân tạo để nghiên cứu phong cách viết tay trên các bản thảo cổ có niên đại rõ ràng, đã chỉ ra rằng một số cuộn Biển Chết chưa được ghi ngày có thể cổ hơn những gì chúng ta từng nghĩ. Mladen Popovic từ Đại học Groningen ở Hà Lan cùng nhóm nghiên cứu của ông khẳng định rằng công trình của họ không chỉ giúp xác định lại niên đại của một số cuộn Biển Chết mà còn mở ra một cách mới để xác định các bản thảo chưa có niên đại trong dòng thời gian lịch sử cổ đại. Nhóm nghiên cứu đã công bố những phát hiện của mình trên tạp chí PLOS One mở.
“Thật thú vị khi đặt một bước quan trọng trong việc giải quyết vấn đề xác định niên đại của các cuộn Biển Chết và cũng tạo ra một công cụ mới mà có thể được sử dụng để nghiên cứu các bản thảo chỉ có niên đại một phần trong lịch sử,” các tác giả đã viết trong một thông cáo. “Điều này sẽ không thể xảy ra nếu không có sự hợp tác giữa rất nhiều lĩnh vực khoa học khác nhau.”
Quá trình nghiên cứu bắt đầu với một loạt các văn bản cổ được sử dụng để xây dựng các bộ dữ liệu. Nhóm nghiên cứu đã xem xét các bản thảo lịch sử từ các địa điểm khác nhau ở Israel và Bờ Tây ngày nay, đồng thời sử dụng phương pháp xác định niên đại bằng carbon để ước tính tuổi của các tài liệu. Họ sau đó đã đào tạo một mô hình học máy để hiểu phong cách viết tay của từng tài liệu theo mối quan hệ trực tiếp với ngày tháng lịch sử của bản thảo.
Mô hình AI—được đặt tên là Enoch, theo một nhân vật kinh điển nổi tiếng—sau đó đã kết hợp hai bộ dữ liệu này. Mục tiêu của nghiên cứu là có thể “xác định một cách khách quan khoảng thời gian ước chừng” của một bản thảo chỉ dựa vào phong cách viết tay trên tài liệu đó.
Trong quá trình thử nghiệm, các học giả cho biết rằng những ước tính tuổi của Enoch cho 135 cuộn Biển Chết là “thực tế” tới 79% thời gian, và “không thực tế” 21% thời gian (không thực tế ở đây có nghĩa là quá cổ, quá trẻ, hoặc không thể quyết định). Mô hình Enoch, kết hợp với xác định niên đại bằng carbon, ước lượng rằng “nhiều cuộn Biển Chết” thực sự có tuổi cổ hơn so với các phương pháp phân tích viết tay truyền thống. Các tác giả cũng cho biết rằng việc có thêm dữ liệu và nghiên cứu sâu hơn sẽ giúp xác định chính xác hơn về dòng thời gian.
“Với công cụ Enoch, chúng tôi đã mở ra một cánh cửa mới vào thế giới cổ đại, như một cỗ máy thời gian, cho phép chúng tôi nghiên cứu những bàn tay đã viết lên Kinh Thánh,” các tác giả viết trong thông cáo, “đặc biệt bây giờ mà chúng tôi đã xác định, lần đầu tiên, rằng hai mảnh cuộn kinh thánh có nguồn gốc từ thời điểm của các tác giả mà họ được cho là viết.”
Nguồn tham khảo: https://www.popularmechanics.com/sc...ad-sea-scrolls-one-of-judaisms-ancient-texts/
