Nếu bạn đang phải đối mặt với một vấn đề khó khăn, có thể bạn nên thử "ngủ một giấc" – khoảng 20 phút. Một nghiên cứu mới đây cho thấy việc chợp mắt nhanh có thể dẫn đến những khoảnh khắc "eureka", tức là những phát hiện bất ngờ. Theo thông tin trong tạp chí PLOS Biology, các nhà khoa học đã thực hiện một thí nghiệm với 90 người tham gia từ 18 đến 35 tuổi, không mắc rối loạn giấc ngủ.
Trong thí nghiệm, người tham gia được yêu cầu thực hiện một nhiệm vụ, đó là quan sát các mẫu điểm nhấp nháy trên màn hình và sử dụng bàn phím để chỉ ra hướng di chuyển của các điểm đó. Tuy nhiên, giữa chừng, các nhà nghiên cứu âm thầm giới thiệu một mẹo: họ liên kết hướng di chuyển của các điểm với một màu sắc cụ thể. Trong số đó, có 15 người đã phát hiện ra mẹo này và được loại khỏi thí nghiệm.
75 người còn lại được dẫn vào một căn phòng tối và yên tĩnh, nơi họ được gắn các cảm biến để đo hoạt động điện não bộ. Các nhà khoa học đã hướng dẫn họ cố gắng chợp mắt một lát. Sau khi ngủ khoảng 20 phút, những người này lại thử sức với nhiệm vụ trên máy tính. Phần lớn, mặc dù không phải tất cả, đã khám phá ra mối liên hệ giữa màu sắc và hướng đi sau giấc ngủ ngắn. Sự thành công này dường như liên quan đến độ sâu của giấc ngủ: có đến 85,7% những người đạt đến giai đoạn N2 trong giấc ngủ đã tìm ra mối liên hệ, so với 63,6% ở giai đoạn N1 và 55,5% không ngủ.
N1 và N2 là hai trong ba giai đoạn của giấc ngủ không nằm trong chu kỳ REM. Giai đoạn N1 là giấc ngủ nhẹ, thường kéo dài chưa đến 10 phút ngay sau khi con người ngủ. Còn N2 là giai đoạn sâu hơn, kéo dài từ 30 phút đến 1 giờ, và khó đánh thức hơn. Giai đoạn N3, giai đoạn cuối trước khi vào giấc ngủ REM, còn sâu hơn nữa.
Hiện tại, các nhà nghiên cứu vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ quá trình thần kinh nào xảy ra, tức là tại sao một giấc ngủ ngắn lại giúp con người giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, họ nghi ngờ rằng sau khi ngủ, não bộ trở nên "linh hoạt hơn và dễ tiếp thu ý tưởng mới". Anika Löwe, tác giả chính của nghiên cứu và là nhà khoa học tại Đại học Hamburg, đã chia sẻ rằng một liên kết giữa những khoảnh khắc "a-ha" của người tham gia và độ dốc của chỉ số điện não (spectral slope) có thể là manh mối cho bí ẩn này.
Mặc dù nghiên cứu này không so sánh trực tiếp nhóm người nghỉ ngơi và nhóm không nghỉ nhưng những thí nghiệm trước đó cho thấy chỉ 49,5% người tham gia tìm ra chiến lược màu sắc trong khi không được phép chợp mắt. Điều này cho thấy giấc ngủ ngắn có thể giúp con người nhận ra những kết nối mà họ chưa từng nghĩ tới.
Nhiều nghệ sĩ và đổi mới cũng đã hiểu một cách trực giác rằng giấc ngủ ngắn có thể thúc đẩy sự sáng tạo của họ. Thomas Edison được cho là đã thường ngủ một giấc ngắn khi gặp khó khăn, trong khi cầm những quả bóng thép để nếu ngủ quên, tiếng va chạm sẽ làm ông tỉnh dậy. Salvador Dalí cũng đã sử dụng một kỹ thuật ngủ tương tự với một chiếc chìa khóa nặng. Họ có thể đã đi vào giai đoạn N1, mà nghiên cứu cho thấy có thể hữu ích cho việc giải quyết các bài toán.
Nghiên cứu mới này cung cấp thêm cơ sở cho sự hữu ích của giấc ngủ N2, tuy nhiên, mức độ hiệu quả của nó phụ thuộc vào loại nhiệm vụ mà người tham gia phải thực hiện. Được biết, có thể cả hai giai đoạn ngủ N1 và N2 đều quan trọng, nhưng cho các quá trình nhận thức khác nhau mà chúng ta cần phải phân lập để hiểu rõ hơn.
Giấc ngủ, do đó, có thể không chỉ là một khoảng thời gian nghỉ ngơi mà còn là một công cụ hữu ích để giúp ta vượt qua những thử thách trong công việc và cuộc sống hàng ngày.
Nguồn tham khảo: https://www.smithsonianmag.com/smar...or-an-aha-moment-research-suggests-180986901/
Trong thí nghiệm, người tham gia được yêu cầu thực hiện một nhiệm vụ, đó là quan sát các mẫu điểm nhấp nháy trên màn hình và sử dụng bàn phím để chỉ ra hướng di chuyển của các điểm đó. Tuy nhiên, giữa chừng, các nhà nghiên cứu âm thầm giới thiệu một mẹo: họ liên kết hướng di chuyển của các điểm với một màu sắc cụ thể. Trong số đó, có 15 người đã phát hiện ra mẹo này và được loại khỏi thí nghiệm.
75 người còn lại được dẫn vào một căn phòng tối và yên tĩnh, nơi họ được gắn các cảm biến để đo hoạt động điện não bộ. Các nhà khoa học đã hướng dẫn họ cố gắng chợp mắt một lát. Sau khi ngủ khoảng 20 phút, những người này lại thử sức với nhiệm vụ trên máy tính. Phần lớn, mặc dù không phải tất cả, đã khám phá ra mối liên hệ giữa màu sắc và hướng đi sau giấc ngủ ngắn. Sự thành công này dường như liên quan đến độ sâu của giấc ngủ: có đến 85,7% những người đạt đến giai đoạn N2 trong giấc ngủ đã tìm ra mối liên hệ, so với 63,6% ở giai đoạn N1 và 55,5% không ngủ.
N1 và N2 là hai trong ba giai đoạn của giấc ngủ không nằm trong chu kỳ REM. Giai đoạn N1 là giấc ngủ nhẹ, thường kéo dài chưa đến 10 phút ngay sau khi con người ngủ. Còn N2 là giai đoạn sâu hơn, kéo dài từ 30 phút đến 1 giờ, và khó đánh thức hơn. Giai đoạn N3, giai đoạn cuối trước khi vào giấc ngủ REM, còn sâu hơn nữa.
Hiện tại, các nhà nghiên cứu vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ quá trình thần kinh nào xảy ra, tức là tại sao một giấc ngủ ngắn lại giúp con người giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, họ nghi ngờ rằng sau khi ngủ, não bộ trở nên "linh hoạt hơn và dễ tiếp thu ý tưởng mới". Anika Löwe, tác giả chính của nghiên cứu và là nhà khoa học tại Đại học Hamburg, đã chia sẻ rằng một liên kết giữa những khoảnh khắc "a-ha" của người tham gia và độ dốc của chỉ số điện não (spectral slope) có thể là manh mối cho bí ẩn này.
Mặc dù nghiên cứu này không so sánh trực tiếp nhóm người nghỉ ngơi và nhóm không nghỉ nhưng những thí nghiệm trước đó cho thấy chỉ 49,5% người tham gia tìm ra chiến lược màu sắc trong khi không được phép chợp mắt. Điều này cho thấy giấc ngủ ngắn có thể giúp con người nhận ra những kết nối mà họ chưa từng nghĩ tới.
Nhiều nghệ sĩ và đổi mới cũng đã hiểu một cách trực giác rằng giấc ngủ ngắn có thể thúc đẩy sự sáng tạo của họ. Thomas Edison được cho là đã thường ngủ một giấc ngắn khi gặp khó khăn, trong khi cầm những quả bóng thép để nếu ngủ quên, tiếng va chạm sẽ làm ông tỉnh dậy. Salvador Dalí cũng đã sử dụng một kỹ thuật ngủ tương tự với một chiếc chìa khóa nặng. Họ có thể đã đi vào giai đoạn N1, mà nghiên cứu cho thấy có thể hữu ích cho việc giải quyết các bài toán.
Nghiên cứu mới này cung cấp thêm cơ sở cho sự hữu ích của giấc ngủ N2, tuy nhiên, mức độ hiệu quả của nó phụ thuộc vào loại nhiệm vụ mà người tham gia phải thực hiện. Được biết, có thể cả hai giai đoạn ngủ N1 và N2 đều quan trọng, nhưng cho các quá trình nhận thức khác nhau mà chúng ta cần phải phân lập để hiểu rõ hơn.
Giấc ngủ, do đó, có thể không chỉ là một khoảng thời gian nghỉ ngơi mà còn là một công cụ hữu ích để giúp ta vượt qua những thử thách trong công việc và cuộc sống hàng ngày.
Nguồn tham khảo: https://www.smithsonianmag.com/smar...or-an-aha-moment-research-suggests-180986901/
