"Thời điểm vàng" để học điện toán lượng tử, cơ hội đón đầu làn sóng công nghệ mới

[Mai Nhung]

Trong khi ngành Trí tuệ Nhân tạo (AI) vẫn đang vật lộn với tình trạng thiếu hụt nhân sự trầm trọng kể từ sau "cơn sốt" ChatGPT bùng nổ đầu năm 2023, thì một lĩnh vực công nghệ cao khác – điện toán lượng tử – dường như đang có những bước đi chủ động hơn để tránh đi vào "vết xe đổ". Các công ty và tổ chức nghiên cứu lượng tử hàng đầu thế giới đang tích cực đầu tư vào việc đào tạo và xây dựng nguồn nhân lực ngay từ bây giờ, nhằm chuẩn bị sẵn sàng cho một "khoảnh khắc ChatGPT" tiềm năng của riêng ngành này trong tương lai.

Bài học từ "cơn khát" nhân tài AI

Sự bùng nổ của AI tạo sinh đã tạo ra nhu cầu tuyển dụng khổng lồ đối với các vị trí liên quan đến AI. Nghiên cứu của Randstad (công bố tháng 11/2024) cho thấy 75% công ty sử dụng AI đang tuyển dụng nhân sự cho lĩnh vực này. Báo cáo của PwC cũng chỉ ra tỷ lệ công việc yêu cầu kỹ năng AI tăng gấp 7 lần từ năm 2016. Tuy nhiên, nguồn cung nhân lực chất lượng cao, có đủ trình độ và hiểu biết kỹ thuật để huấn luyện mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), viết thuật toán AI và thiết kế ứng dụng mới, lại chưa thể đáp ứng kịp nhu cầu (Randstad ước tính chỉ đáp ứng 35% nhu cầu). Tình trạng này gây khó khăn cho các doanh nghiệp và kìm hãm phần nào tốc độ phát triển của chính ngành AI.

Lượng tử đi trước một bước: Đào tạo đón đầu

Nhìn thấy thách thức mà ngành AI đang đối mặt, các công ty điện toán lượng tử lớn như IBM, Microsoft, Nvidia, Google cùng các startup chuyên sâu như Classiq Technologies đang hành động sớm hơn. "Giờ là giai đoạn tuyệt vời để học hỏi kiến thức đối với những ai muốn tham gia điện toán lượng tử," ông Erik Garcell, Giám đốc phát triển doanh nghiệp lượng tử tại Classiq, nhận định. Ông cho biết giới chuyên gia trong ngành đã chuẩn bị sẵn sàng cho thời điểm công nghệ lượng tử tạo ra tiếng vang lớn.

Nỗ lực chuẩn bị này thể hiện qua việc đẩy mạnh các chương trình đào tạo và hợp tác giáo dục. Nhiều công ty đang phối hợp với các trường đại học để đưa các học phần về lượng tử vào chương trình giảng dạy chính quy hoặc tăng cường các bài tập thực hành. Các trường đại học hàng đầu như MIT, Đại học Chicago, UC Berkeley cũng đã triển khai các khóa học chuyên sâu. Bên cạnh đó, các công ty còn cung cấp nhiều khóa học trực tuyến miễn phí hoặc có chứng chỉ (như IBM hợp tác với Q-CTRL, hay các khóa riêng của Google, Microsoft...) để giới thiệu các khái niệm cơ bản về thuật toán lượng tử, mã sửa lỗi... cho đông đảo người học.

​

Nhu cầu nhân lực lượng tử đang tăng

Dù quy mô hiện tại của ngành lượng tử chỉ bằng một phần nhỏ so với AI, nhu cầu nhân lực chất lượng cao đang bắt đầu tăng lên và được dự báo sẽ bùng nổ trong tương lai gần. Theo Quantum Insider, lĩnh vực điện toán lượng tử dự kiến sẽ tạo ra 250.000 việc làm mới vào năm 2030 và tăng lên 840.000 vào năm 2035.

Điện toán lượng tử là một lĩnh vực đòi hỏi kỹ thuật chuyên sâu, kết hợp kiến thức từ khoa học máy tính, toán học và cơ học lượng tử, do đó việc đào tạo cần thời gian và đầu tư lớn. Các công ty lớn nhận thức rõ điều này và tin rằng lợi ích tiềm năng mà lượng tử mang lại (trong y học, vật liệu mới, an ninh mạng...) là xứng đáng để đầu tư sớm vào nguồn nhân lực, đảm bảo không xảy ra tình trạng thiếu hụt làm chậm tiến độ khi công nghệ chín muồi.
Cách tiếp cận chủ động của ngành điện toán lượng tử trong việc xây dựng nguồn nhân lực là một chiến lược khôn ngoan, rút kinh nghiệm từ chính sự phát triển nóng của ngành AI. Điều này hứa hẹn sẽ giúp lĩnh vực lượng tử phát triển bền vững và hiệu quả hơn khi nó thực sự bước vào giai đoạn ứng dụng rộng rãi.

#Điệntoánlượngtử