Nguyên nhân Hà Nội, TP.HCM cách gần 2 nghìn cây số vẫn ảnh hưởng bởi động đất ở Myanmar

[Thế Việt]

Trưa ngày 28/3, nhiều người dân sinh sống và làm việc tại các tòa nhà cao tầng ở Hà Nội và TP.HCM đã cảm nhận rõ sự rung lắc như có động đất, gây ra tâm lý hoang mang, lo lắng. Nguyên nhân được xác định là do ảnh hưởng từ một trận động đất mạnh xảy ra tại Myanmar.

Những điểm chính:

• Trưa 28/3, người dân ở các tòa nhà cao tầng tại Hà Nội, TP.HCM cảm nhận rung lắc do động đất 7.7 độ Richter ở Myanmar.
• Tâm chấn cách Hà Nội ~1.000 km, cách TP.HCM ~1.700 km, độ sâu chấn tiêu 10km.
• Sau trận động đất chính, có 4 dư chấn khác (từ 4.5 - 6.4 độ Richter) xảy ra trong vòng 2 giờ.
• Lý do cảm nhận được từ xa: Độ lớn động đất rất mạnh, ảnh hưởng lan rộng.
• Các yếu tố khác ảnh hưởng cảm nhận: Nền đất yếu (khuếch đại rung động), chiều cao tòa nhà (càng cao càng rung lắc rõ).

Động đất mạnh 7.7 độ Richter tại Myanmar

Trao đổi với báo Thanh Niên, TS Nguyễn Xuân Anh, Giám đốc Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần (Viện Vật lý Địa cầu), cho biết trận động đất xảy ra vào lúc 13 giờ 20 phút 20 giây (giờ Hà Nội) tại Myanmar.

Thông tin từ trung tâm ghi nhận, trận động đất có tọa độ 21.71 vĩ độ Bắc, 96.02 kinh độ Đông, độ lớn 7.7 độ Richter, độ sâu chấn tiêu khoảng 10 km.
Khoảng cách từ tâm chấn đến Hà Nội là khoảng 1.000 km, và đến TP.HCM là gần 1.700 km đường chim bay.

Loạt động đất liên tiếp trong vòng 2 giờ

Thông tin từ Cục Khảo sát địa chất Mỹ (USGS) cho thấy, trong trưa và chiều ngày 28/3, khu vực Mandalay và Shwebo của Myanmar đã ghi nhận liên tiếp 5 trận động đất trong vòng chưa đầy 2 tiếng:

1. 13:20: 7.7 độ Richter (tọa độ 22.013°B, 95.922°Đ) - Đây là trận động đất chính, gây rung lắc cảm nhận được ở Việt Nam.
2. 13:32: 6.4 độ Richter (tọa độ 21.710°B, 95.970°Đ).
3. 14:27: 4.6 độ Richter (cách Shwebo 21km về phía đông bắc).
4. 14:36: 4.6 độ Richter (cách Shwebo 26km về phía đông bắc).
5. 14:57: 4.5 độ Richter (cách Shwebo 14km về phía đông nam).

(Độ sâu chấn tiêu của các trận động đất sau đều khoảng 10 km).

Lý giải hiện tượng rung lắc từ xa

Dù tâm chấn cách xa hàng nghìn km, người dân ở các thành phố lớn của Việt Nam vẫn cảm nhận được rung lắc từ trận động đất mạnh nhất (7.7 độ Richter). TS Nguyễn Xuân Anh giải thích hiện tượng này dựa trên các yếu tố sau:

• Độ lớn của động đất: Trận động đất chính có độ lớn 7.7 độ Richter là rất mạnh, năng lượng giải phóng lớn nên phạm vi ảnh hưởng rất rộng.
• Khoảng cách: Càng ở xa tâm chấn, mức độ rung lắc cảm nhận được càng giảm.
• Nền đất: Các khu vực có nền đất yếu, mềm (như một số khu vực ở Hà Nội) có xu hướng khuếch đại dao động hơn so với các khu vực có nền đất cứng, vững chắc (như Hòa Bình, dù gần tâm chấn hơn Hà Nội). Đây là lý do người dân ở Hà Nội có thể cảm nhận rõ hơn.
• Chiều cao công trình: Các tòa nhà cao tầng có xu hướng cộng hưởng và khuếch đại dao động mạnh hơn so với nhà thấp tầng. Do đó, những người ở tầng cao sẽ cảm nhận rung lắc rõ ràng hơn.

Kiến nghị lắp đặt thiết bị đo rung chấn

TS Nguyễn Xuân Anh cho biết, ở các thành phố lớn thường có nhiều nhà cao tầng nên người dân dễ cảm nhận được động đất từ xa. Ông kiến nghị nên lắp đặt các thiết bị đo rung chấn ở các nhà cao tầng tại các thành phố lớn. "Có thế chúng ta mới biết chính xác mức độ ảnh hưởng của các trận động đất, kể cả với những trận không xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam," ông nói.

Đây không phải lần đầu tiên người dân Hà Nội cảm nhận được động đất từ xa. Trước đây, các trận động đất xảy ra ở Thái Lan, Lào, Vân Nam (Trung Quốc), hoặc Sơn La cũng từng gây rung lắc cảm nhận được tại thủ đô.

Việc người dân Hà Nội và TP.HCM cảm nhận được rung lắc từ trận động đất mạnh ở Myanmar là hiện tượng bình thường, do sự kết hợp của độ lớn động đất, khoảng cách và đặc điểm nền đất, công trình. Tuy nhiên, sự việc này cũng nhắc nhở về tầm quan trọng của việc trang bị kiến thức và kỹ năng ứng phó khi có động đất xảy ra, đặc biệt đối với những người sinh sống và làm việc trong các tòa nhà cao tầng.

#ĐộngđấtởViệtNam