Ngụy Diên thời Tam Quốc được Lưu Bị trọng dụng, tại sao lại nổi loạn? Ông đã làm ba điều này

[Hoàng Nam]

Ngụy Diên là một danh tướng của nhà Thục Hán thời Tam Quốc, thông thạo binh pháp và lập được nhiều chiến công lớn. Xét về võ công, ông ta không thua kém Quan Vũ, Trương Phi, Mã Siêu, Triệu Vân, Hoàng Trung, nhưng về tài năng và kiến thức, ông lại vượt trội hơn những người này. Ông đã theo Lưu Bị trong nhiều năm, để thành lập Tây Xuyên, cũng như Tôn Ngô ở phía đông, Tào Ngụy ở phía bắc và man di ở phía nam. Ông đã có những đóng góp to lớn cho sự phát triển và lớn mạnh của Vương quốc Thục Hán và vượt qua cuộc khủng hoảng. Trong thời kỳ sau của Vương quốc Thục Hán, ông là trụ cột, vậy tại sao ông lại bị giết?

Ông là một nhân vật rất đặc trưng trong Tam Quốc Chí, là một vị tướng có chính kiến riêng, có tinh thần phản nghịch, không dung hòa với thời cuộc, thoát khỏi những ràng buộc của luân thường đạo lý, dám đứng lên bảo vệ những gì ông ấy nghĩ rằng mình đúng. Nhưng cũng chính vì tính tình này mà nhiều lần vi phạm kỷ luật quân đội, thiếu ý thức kỷ luật, thường tự mình quyết định, không có tướng lĩnh chỉ huy, đến khi chết cũng không thay đổi.
Ngụy Diên theo chủ cũ Lưu Bị vào Thục trong những năm đầu tiên và lập nhiều chiến công. Lưu Bị là vua nhà Hán, cần quan lớn trấn giữ Hán Trung, Hán Trung là rào chắn Ích Châu, là căn cứ cho cuộc Bắc phạt của Thục Hán. Địa vị rất quan trọng, người ở lại trấn phải là tướng quân có thể tự mình đứng vững, khi đó Quan Vũ đã ở lại Kinh Châu. Vốn tưởng rằng người này nhất định là Trương Phi, nhưng Lưu Bị lại bác bỏ mọi ý kiến, phong Ngụy Diên làm Trấn Nguyên tướng quân kiêm Hán Trung thứ sử, điều này cho thấy Lưu Bị rất coi trọng ông ta.
Người xưa có câu: “Thời thế tạo anh hùng”, trong một thời đại cụ thể sẽ tạo ra những nhân vật cụ thể. Trong thời đại “không phục hai chủ”, con người bắt buộc phải hết lòng ủng hộ và đi theo chủ nhân của mình, cho dù chủ nhân có kém cỏi hay ngu ngốc đến đâu, một khi họ đã thiết lập mối quan hệ với chủ nhân của mình.
Tuy nhiên, Ngụy Diên không phải là người như vậy. Ông ấy là một người không thể che giấu mọi thứ trong lòng, một người dám vượt qua những ràng buộc của đạo đức truyền thống, và cũng có thể nói là có sự phân biệt rõ ràng giữa tình yêu và thù ghét. Có người nhận xét rằng Ngụy Diên cũng giống như Lữ Bố, không có chính kiến, thuận theo chiều gió, giết Hàn Tuyên để đi theo Lưu Bị. Nhưng đồng thời họ cũng có sự khác biệt về nghề nghiệp, Ngụy Diên khi còn trẻ đã tin rằng Lưu Bị là chủ nhân của mình nên đã ********* những người gác cổng ở Tương Dương để cho Lưu Bị vào thành. Có thể nói, Ngụy Diên vì muốn đi theo Lưu Bị mà hướng về Lưu Bị, trung thành với Lưu Bị, vì Thục Hán.
Tuy nhiên, sau cái chết của Lưu Bị, A Đẩu con trai Lưu Bị còn trẻ và không biết gì, và Khổng Minh trở thành người thực sự nắm quyền. Số phận của Ngụy Diên cũng sẽ trải qua một sự thay đổi không thể đảo ngược. Vì Gia Cát Lượng luôn cho rằng Ngụy Diên phản nghịch, không đáng tin cậy nên đương nhiên sẽ không được trọng dụng. Sau đó, ông được chuyển đến một vùng hẻo lánh ở phía nam, bằng chứng là ông không còn giữ chức thứ sử Hán Trung nữa.
Tuy nhiên, với cái chết của Quan Vũ, Trương Phi, Hoàng Trung, Mã Siêu, Triệu vân và những người được gọi là "ngũ hổ tướng" và Gia Cát Lượng, sức mạnh của nhóm quân sự đã suy yếu rất nhiều. Ngụy Diên, với tư cách là một vị tướng tài ba còn sống sót đã cùng Lưu Bị tiến vào Tứ Xuyên, đã thực sự trở thành đại biểu của nhóm quân sự và là đối thủ chính trong cuộc tấn công và phòng thủ của nhóm văn nhân.
Mâu thuẫn giữa ông ta và Dương Dịch được công khai. Ngụy Diên cho rằng mình đã lập được công trạng xuất sắc, nóng lòng kế thừa ngôi vị của Gia Cát Lượng. Ngoài ra còn ba lý do nữa.
Thứ nhất, quân tử lấy phục tùng làm nghĩa vụ, nếu Gia Cát tướng quân đã ra lệnh cho Ngụy Diên thì ông ta phải tuân lệnh, tại sao ông ta không tuân lệnh? Thứ hai, Ngụy Diên trái lệnh, hành sự trái phép, đưa quân xuống phía nam, ông ta định làm gì? Ngụy Diên đang rút về Thành Đô, hay muốn quay lại và lật đổ Thục Hán? Thứ ba, nếu Ngụy Diên làm trái ý Dương Dịch, không phải vì lật đổ Thục Hán thì là gì? Cho nên từ ba điểm trên, nhất định phải cho rằng Ngụy Diên muốn làm phản dẫn đến kết cục phải bị diệt vong.