Hàng trăm mô hình AI ở Trung Quốc đang tham gia đấu trường sinh tử, cạnh tranh khốc liệt để sống sót sau cùng

[Hoàng Nam]

Dù vậy, các nhà đầu tư đang cảnh báo một sự thay đổi mang tính rung chuyển sắp xảy ra khi áp lực chi phí và lợi nhuận tăng lên.

Hiện có ít nhất 130 mô hình ngôn ngữ lớn ở Trung Quốc​

Theo hãng tin Reuters, tiếng vang ở Trung Quốc, lần đầu tiên được khơi dậy bởi sự thành công đến từ ChatGPT của OpenAI gần một năm trước, đã làm nảy sinh điều mà một giám đốc điều hành cấp cao của Tencent mô tả trong tháng này là “cuộc chiến của một trăm mô hình”, khi công ty này và các đối thủ từ Baidu, Alibaba đến Huawei liên tiếp quảng bá các sản phẩm của họ.
Theo công ty môi giới CLSA có trụ sở tại Hồng Kông, Trung Quốc hiện có ít nhất 130 mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), chiếm 40% tổng số toàn cầu và chỉ sau 50% thị phần của Mỹ. Ngoài ra, các công ty cũng đã công bố hàng chục "LLM chuyên ngành" liên kết với mô hình cốt lõi của họ.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư và nhà phân tích nhận định rằng, hầu hết trong số đó vẫn chưa tìm được mô hình kinh doanh khả thi, quá giống nhau và hiện đang phải vật lộn với vấn đề chi phí tăng cao.
Căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington cũng đè nặng lên lĩnh vực này, khi các quỹ đầu tư bằng đồng USD đầu tư ít hơn vào các dự án giai đoạn đầu và vấn đề khó khăn trong việc có được chip trí tuệ nhân tạo (AI) do những công ty như Nvidia sản xuất bắt đầu gây ra ảnh hưởng.
Esme Pau - người đứng đầu bộ phận nghiên cứu tài sản kỹ thuật số và internet Trung Quốc tại Tập đoàn tài chính Macquarie có trụ sở tại Australia - cho biết: “Chỉ những ai có năng lực mạnh nhất mới tồn tại được.”
Bà nói thêm rằng, một số công ty hàng đầu đã phát tín hiệu rằng họ sẽ cạnh tranh về giá để giành thị phần, giống như cách các dịch vụ đám mây như của Alibaba và Tencent từng làm trước đây.
Pau cho biết: “Trong vòng 6 đến 12 tháng tới, LLM có công suất thấp hơn sẽ dần bị loại bỏ do hạn chế về chip, chi phí cao và cạnh tranh gay gắt.”

‘Các nhà đầu tư chắc chắn đã tỉnh táo hơn’​

Theo hãng tin Reuters, nhận định của các nhà đầu tư và nhà phân tích về việc ai sẽ tồn tại rất khác nhau.
Yuan Hongwei - Chủ tịch Quỹ đầu tư mạo hiểm Z&Y Capital có trụ sở tại Thâm Quyến, Trung Quốc - cho biết, bà tin rằng chỉ có từ 2 đến 3 LLM đa năng sẽ thống trị thị trường. Đó là lý do tại sao công ty của bà tìm kiếm những người sáng lập có kinh nghiệm khi quyết định đầu tư vào công ty khởi nghiệp nào đó.

Cuộc họp báo về Ernie Bot của Baidu tại trụ sở công ty ở Bắc Kinh, Trung Quốc. Ảnh: Reuters
Z&Y - có các khoản đầu tư trước đây bao gồm nhà sản xuất máy bay không người lái DJI và công ty khởi nghiệp lái xe tự động Pony.ai - cuối cùng đã quyết định đầu tư vào Baichuan Intelligence - một công ty mới thành lập được 5 tháng và đang tìm cách xây dựng một mô hình AI nguồn mở để cạnh tranh với Llama 2 của Meta Platform.
Baichuan được thành lập bởi Wang Xiaochuan - người sáng lập công cụ tìm kiếm internet số 2 Trung Quốc Sogou Inc - và trở thành một trong 5 công ty đầu tiên nhận được sự chấp thuận của Bắc Kinh để phát hành chatbot công khai vào cuối tháng 8. Công ty này đang trên đà hoàn tất vòng gọi vốn thứ hai trị giá 1 tỷ USD.
Yuan nói: “Chúng tôi nhìn thấy một cơ hội ở đây. Bản thân Wang đang chỉ đạo dự án này. Với sự hiểu biết của anh ấy về kinh doanh kỹ thuật số, thành công của anh ấy với Sogou và cách anh ấy thu hút sự chú ý của toàn ngành, chúng tôi nghĩ rằng đây là lựa chọn tốt nhất."
Một số doanh nhân và giám đốc điều hành công nghệ tên tuổi khác đứng đằng sau các công ty khởi nghiệp AI mới của Trung Quốc, chẳng hạn như cựu Giám đốc Google Trung Quốc Kai-Fu Lee và cựu Phó chủ tịch SenseTime Yan Juejie.
Những người khác cho rằng, các công ty công nghệ lớn nhất Trung Quốc như Alibaba, Tencent và Baidu cuối cùng đã có khởi đầu thuận lợi nhất và nguồn vốn dồi dào để thành công nhờ cơ sở dữ liệu người dùng lớn và nhiều dịch vụ đa dạng. Chẳng hạn, họ có thể dễ dàng cung cấp các dịch vụ AI tổng quát dưới dạng một phần mềm hỗ trợ bổ sung cho người dùng dịch vụ đám mây của mình.
Tony Tung - Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư Gobi Partners GBA có trụ sở tại Hồng Kông, Trung Quốc - cho biết: “Những gã khổng lồ công nghệ hiện tại đã thừa hưởng lợi thế không công bằng trong phần lớn các kịch bản kinh doanh từ hệ sinh thái đã được thiết lập của họ.”
Tung nói thêm rằng, một số nhà đầu tư cảm thấy hối tiếc khi đầu tư sớm vào các công ty LLM ở đỉnh cao của sự cường điệu hồi đầu năm nay; nhiều công ty khởi nghiệp như vậy đang gặp khó khăn trong việc xây dựng các kịch bản kinh doanh bền vững và hiện đang tìm cách hợp tác với những gã khổng lồ công nghệ để tìm kiếm người dùng hoặc có khả năng bán mình cho họ.
Ông nói: “Nhiều người đã phát triển các LLM tương tự, đang phát hiện các vấn đề tương tự để giải quyết, bằng sự đổi mới vi mô trong kỹ thuật xử lý dữ liệu hoặc kiến trúc mô hình.”
“Tại thời điểm đặc biệt này, các nhà đầu tư chắc chắn đã tỉnh táo hơn một chút so với hồi đầu năm nay”, Tung nói thêm.