Gần một nửa diện tích đất được bảo vệ xung quanh các đường vẽ Nazca ở Peru hiện đang mở cửa cho các hoạt động khai thác khoáng sản. Điều này đã khiến không ít nhà bảo vệ môi trường lo ngại về việc khai thác gần gũi với những biểu tượng cổ đại này.
Khoảng 2.000 năm trước, những người Nazca cổ đại đã tạo ra hàng trăm tác phẩm nghệ thuật hoành tráng trên vùng đất sa mạc gần sông Nazca. Từ trên cao, những hình vẽ địa lý này mô tả các loài chim, llama, cá voi sát thủ có vũ khí, thậm chí cả những cái đầu người bị chặt đứt. Các hình vẽ này, được gọi là Đường vẽ Nazca, đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới từ năm 1994 và hiện là một trong những điểm thu hút khách du lịch nổi tiếng nhất của Peru, bên cạnh Machu Picchu.
/https://tf-cmsv2-smithsonianmag-media.s3.amazonaws.com/filer_public/37/50/37500850-297e-4fa2-807d-3fd172374cfa/lineas_de_nazca_nazca_peru_2015-07-29_dd_55.jpeg)
Tuy nhiên, chính phủ Peru đã cắt giảm biên giới của công viên khảo cổ được bảo vệ bao quanh các đường vẽ Nazca. Gần một nửa diện tích công viên sẽ không còn được bảo vệ - tương đương với diện tích của khoảng 1.400 sân bóng đá. Quyết định này đã gây ra sự phẫn nộ từ phía dư luận: Các nhà phê bình cho rằng việc này sẽ đe dọa môi trường xung quanh các đường vẽ Nazca, khi mà các hoạt động khai thác trái phép đang ngày càng tiến gần hơn đến các di tích này.
Mariano Castro, cựu thứ trưởng Bộ Môi trường Peru cho biết: "Việc cắt giảm không chỉ gỡ bỏ sự bảo vệ - mà còn diễn ra chính nơi mà hoạt động khai thác đang mở rộng." Ông cho biết, sự thiếu vắng bảo vệ mới này có thể đi kèm với "những rủi ro và thiệt hại nghiêm trọng", khi mà vùng đất hiện không được bảo vệ đang chứa các yêu cầu khai thác đang hoạt động hoặc chưa được phê duyệt. Đáng chú ý, chính phủ Peru đã bắt đầu nhận đơn xin cấp phép từ các công ty khai thác, đồng nghĩa với việc họ có thể bắt đầu hoạt động hợp pháp.
Những người Nazca sống từ khoảng năm 200 trước Công nguyên đến năm 600 sau Công nguyên, và mặc dù các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một số hiện vật nhỏ từ nền văn hóa này như vải dệt và đồ gốm sơn, nhưng các hình vẽ địa lý vẫn là di sản nổi bật và lâu bền nhất. Nội dung của các hình vẽ thường là thực vật và động vật như chim ruồi, kền kền Andes, nhện, nhưng cũng có cả các hình dạng hình học và các nhân vật con người. Dù có nhiều giả thuyết về mục đích của các đường vẽ, lý giải chủ yếu cho rằng các di tích này là những nỗ lực mang tính tâm linh, nhằm được thưởng thức bởi các thế lực vũ trụ.
Sự lo ngại xung quanh việc giảm quy mô công viên khảo cổ chủ yếu xuất phát từ việc các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết rõ về quy mô và số lượng thực sự của các đường vẽ Nazca. Trong gần một thế kỷ kể từ khi phát hiện vào năm 1927, khoảng 430 hình vẽ đã được xác định; nhưng chỉ năm ngoái, các nhà khoa học đã sử dụng drone được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo đã phát hiện thêm 303 hình vẽ mới.
Ana María Cogorno Mendoza, chủ tịch Hiệp hội Quốc tế Maria Reiche - tổ chức phi chính phủ bảo vệ các đường vẽ Nazca, chia sẻ: "Họ đang cố gắng xóa bỏ lịch sử." Bà nhấn mạnh rằng khu vực bị tách ra chính là nơi diễn ra một số nghi thức cổ xưa nhất, theo nghiên cứu của họ.
Bộ Văn hóa Peru đã công bố vào thứ Sáu rằng việc giảm diện tích công viên này dựa trên 20 năm nghiên cứu chưa được công bố, cho rằng vùng đất mới bị loại bỏ không có các đường vẽ Nazca. Quyết định này diễn ra trong bối cảnh ngành công nghiệp khoáng sản quý đang phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là ở Peru - nơi giàu có về vàng và khoáng sản. Các doanh nghiệp tư nhân, cạnh tranh và hoạt động tội phạm đã khiến ngành khai thác khoáng sản ở Peru trở thành một cuộc chiến đẫm máu.
Luật sư môi trường Peru, César Ipenza nhấn mạnh rằng ngay khi các thợ mỏ xâm nhập vào vùng đất đã bị tách ra khỏi công viên Nazca, họ sẽ gây ra những tác động môi trường lớn mà không chịu trách nhiệm. "Thật khó tin rằng chính phủ không hề quan tâm đến di sản của tổ tiên chúng ta đang không được bảo vệ, và sẽ bị phá hủy mà không có bất kỳ sự kiểm soát nào," ông nói.
Ông cho rằng đây là sự yếu kém trong việc bảo vệ cả môi trường lẫn văn hóa, và nhà nước nên duy trì các cam kết của mình dưới các hiệp ước quốc tế, thay vì nhượng bộ cho các lợi ích tư nhân.
Nguồn tham khảo: https://www.smithsonianmag.com/smar...ines-of-peru-is-now-open-to-miners-180986738/
Khoảng 2.000 năm trước, những người Nazca cổ đại đã tạo ra hàng trăm tác phẩm nghệ thuật hoành tráng trên vùng đất sa mạc gần sông Nazca. Từ trên cao, những hình vẽ địa lý này mô tả các loài chim, llama, cá voi sát thủ có vũ khí, thậm chí cả những cái đầu người bị chặt đứt. Các hình vẽ này, được gọi là Đường vẽ Nazca, đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới từ năm 1994 và hiện là một trong những điểm thu hút khách du lịch nổi tiếng nhất của Peru, bên cạnh Machu Picchu.
Tuy nhiên, chính phủ Peru đã cắt giảm biên giới của công viên khảo cổ được bảo vệ bao quanh các đường vẽ Nazca. Gần một nửa diện tích công viên sẽ không còn được bảo vệ - tương đương với diện tích của khoảng 1.400 sân bóng đá. Quyết định này đã gây ra sự phẫn nộ từ phía dư luận: Các nhà phê bình cho rằng việc này sẽ đe dọa môi trường xung quanh các đường vẽ Nazca, khi mà các hoạt động khai thác trái phép đang ngày càng tiến gần hơn đến các di tích này.
Mariano Castro, cựu thứ trưởng Bộ Môi trường Peru cho biết: "Việc cắt giảm không chỉ gỡ bỏ sự bảo vệ - mà còn diễn ra chính nơi mà hoạt động khai thác đang mở rộng." Ông cho biết, sự thiếu vắng bảo vệ mới này có thể đi kèm với "những rủi ro và thiệt hại nghiêm trọng", khi mà vùng đất hiện không được bảo vệ đang chứa các yêu cầu khai thác đang hoạt động hoặc chưa được phê duyệt. Đáng chú ý, chính phủ Peru đã bắt đầu nhận đơn xin cấp phép từ các công ty khai thác, đồng nghĩa với việc họ có thể bắt đầu hoạt động hợp pháp.
Những người Nazca sống từ khoảng năm 200 trước Công nguyên đến năm 600 sau Công nguyên, và mặc dù các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một số hiện vật nhỏ từ nền văn hóa này như vải dệt và đồ gốm sơn, nhưng các hình vẽ địa lý vẫn là di sản nổi bật và lâu bền nhất. Nội dung của các hình vẽ thường là thực vật và động vật như chim ruồi, kền kền Andes, nhện, nhưng cũng có cả các hình dạng hình học và các nhân vật con người. Dù có nhiều giả thuyết về mục đích của các đường vẽ, lý giải chủ yếu cho rằng các di tích này là những nỗ lực mang tính tâm linh, nhằm được thưởng thức bởi các thế lực vũ trụ.
Sự lo ngại xung quanh việc giảm quy mô công viên khảo cổ chủ yếu xuất phát từ việc các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết rõ về quy mô và số lượng thực sự của các đường vẽ Nazca. Trong gần một thế kỷ kể từ khi phát hiện vào năm 1927, khoảng 430 hình vẽ đã được xác định; nhưng chỉ năm ngoái, các nhà khoa học đã sử dụng drone được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo đã phát hiện thêm 303 hình vẽ mới.
Ana María Cogorno Mendoza, chủ tịch Hiệp hội Quốc tế Maria Reiche - tổ chức phi chính phủ bảo vệ các đường vẽ Nazca, chia sẻ: "Họ đang cố gắng xóa bỏ lịch sử." Bà nhấn mạnh rằng khu vực bị tách ra chính là nơi diễn ra một số nghi thức cổ xưa nhất, theo nghiên cứu của họ.
Bộ Văn hóa Peru đã công bố vào thứ Sáu rằng việc giảm diện tích công viên này dựa trên 20 năm nghiên cứu chưa được công bố, cho rằng vùng đất mới bị loại bỏ không có các đường vẽ Nazca. Quyết định này diễn ra trong bối cảnh ngành công nghiệp khoáng sản quý đang phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là ở Peru - nơi giàu có về vàng và khoáng sản. Các doanh nghiệp tư nhân, cạnh tranh và hoạt động tội phạm đã khiến ngành khai thác khoáng sản ở Peru trở thành một cuộc chiến đẫm máu.
Luật sư môi trường Peru, César Ipenza nhấn mạnh rằng ngay khi các thợ mỏ xâm nhập vào vùng đất đã bị tách ra khỏi công viên Nazca, họ sẽ gây ra những tác động môi trường lớn mà không chịu trách nhiệm. "Thật khó tin rằng chính phủ không hề quan tâm đến di sản của tổ tiên chúng ta đang không được bảo vệ, và sẽ bị phá hủy mà không có bất kỳ sự kiểm soát nào," ông nói.
Ông cho rằng đây là sự yếu kém trong việc bảo vệ cả môi trường lẫn văn hóa, và nhà nước nên duy trì các cam kết của mình dưới các hiệp ước quốc tế, thay vì nhượng bộ cho các lợi ích tư nhân.
Nguồn tham khảo: https://www.smithsonianmag.com/smar...ines-of-peru-is-now-open-to-miners-180986738/
