Doanh nghiệp Mỹ bán hàng 'Made in Vietnam' lao đao vì thuế mới của ông Trump

[Thế Việt]

Quyết định áp thuế đối ứng của Tổng thống Mỹ Donald Trump, đặc biệt là mức thuế 46% nhắm vào 90% hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, đang tạo ra một "cơn địa chấn" không chỉ cho các nhà xuất khẩu Việt Nam mà còn cho chính các doanh nghiệp Mỹ đang phụ thuộc vào chuỗi cung ứng tại quốc gia Đông Nam Á này.

Những điểm chính:

• Chính sách thuế đối ứng 46% mà Mỹ đề xuất áp lên 90% hàng Việt Nam đang gây khó khăn lớn cho các công ty Mỹ có sản xuất tại Việt Nam.
• Việt Nam vốn là điểm đến thay thế Trung Quốc sau chiến tranh thương mại trước đó, nay lại trở thành mục tiêu.
• Các ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất: Giày dép, may mặc, nội thất, đồ chơi.
• Cổ phiếu các công ty lớn như Nike (-12%), Deckers (-15%), VF Corp (-25%), Wayfair (-28%), American Eagle (-16%) lao dốc mạnh sau thông báo thuế.
• Doanh nghiệp đối mặt áp lực tăng giá bán sản phẩm tại Mỹ hoặc chấp nhận lợi nhuận giảm sút, chuỗi cung ứng bị đe dọa.

Trong nhiều năm qua, đặc biệt sau khi cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung bùng nổ dưới nhiệm kỳ đầu của ông Trump, Việt Nam đã nổi lên như một lựa chọn thay thế hấp dẫn cho các nhà sản xuất muốn đa dạng hóa chuỗi cung ứng và né tránh thuế quan áp lên hàng hóa Trung Quốc. Kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam vào Mỹ đã tăng trưởng ấn tượng, đạt 136,6 tỷ USD vào năm 2024, tăng khoảng 19% so với năm 2023.

Tuy nhiên, chính sách thuế quan mới, được công bố vào ngày 2/4 vừa qua, đã đưa Việt Nam vào nhóm các quốc gia bị áp thuế đối ứng cao nhất, đảo ngược lợi thế mà nhiều công ty Mỹ tìm kiếm khi chuyển sản xuất sang đây.

Ngành giày dép, may mặc 'lao đao'

Lĩnh vực giày dép và may mặc, vốn có tỷ trọng sản xuất lớn tại Việt Nam, được dự báo sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

• Nike: "Gã khổng lồ" đồ thể thao này sản xuất khoảng một nửa số giày dép của mình tại Trung Quốc và Việt Nam. CNBC nhận định mức thuế mới sẽ là một trở ngại lớn cho nỗ lực phục hồi doanh số của Nike. Cổ phiếu Nike đã giảm gần 12% trong phiên giao dịch ngày 3/4.
• Deckers Brands (sở hữu Ugg, Hoka): Việt Nam là quốc gia cung ứng lớn thứ hai cho công ty này (68 đối tác), chỉ sau Trung Quốc (125 nhà cung cấp). Cổ phiếu Deckers giảm hơn 15%.
• Adidas: Cũng phụ thuộc lớn vào sản xuất tại Việt Nam và cho biết đang đánh giá tác động của thuế quan.
• VF Corp (sở hữu The North Face, Timberland, Vans): Có 17% nhà cung cấp tại Việt Nam (so với 38% ở Trung Quốc). Cổ phiếu công ty giảm hơn 25%.

Nội thất, đồ chơi cũng không thoát khỏi ảnh hưởng

Ngành nội thất và đồ chơi của Mỹ cũng ngày càng phụ thuộc vào nguồn cung từ Việt Nam.

• Nội thất: Năm 2023, 26,5% lượng đồ nội thất nhập khẩu của Mỹ là "Made in Vietnam". CEO Niraj Shah của hãng nội thất trực tuyến Wayfair từng thừa nhận xu hướng dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam và Đông Nam Á gia tăng từ nhiệm kỳ trước của ông Trump. Cổ phiếu Wayfair giảm gần 28%.
• Đồ chơi: Các hãng lớn như Hasbro, SpinMaster, Mattel, Crayola đều có hoạt động sản xuất đáng kể tại Việt Nam, thường thông qua các đối tác lớn như GFT Group (sử dụng hơn 15.000 công nhân tại 4 cơ sở ở Việt Nam). Cổ phiếu của Mattel, Hasbro và Funko đều giảm hơn 10%.

Ông Curtis McGill, đồng sáng lập hãng đồ chơi Hey Buddy Hey Pal, dự kiến mức thuế 46% sẽ làm tăng chi phí đồ chơi tại Mỹ và các công ty sẽ phải đàm phán với nhà cung cấp Việt Nam để chia sẻ gánh nặng này.

'Đòn chí mạng' cho doanh nghiệp Mỹ?

Ông Peter Baum, Giám đốc tài chính và điều hành của Baum Essex (công ty sản xuất sản phẩm cho các thương hiệu như Nautica, Betsey Johnson, Steve Madden), đã có những lời lẽ gay gắt. Ông cho biết công ty đã chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam, Philippines, Campuchia và Ấn Độ trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump để tránh thuế. Chính sách mới này, theo ông, sẽ gây thiệt hại lớn và là "cách bắt đầu một cuộc suy thoái toàn cầu". "Sau 80 năm và 5 thế hệ, Trump vừa khiến chúng tôi phá sản," ông Baum nói với CNBC.

American Eagle Outfitters, thương hiệu thời trang có sản lượng tại Việt Nam và Trung Quốc tương đương nhau (10-20% mỗi nước), cho biết họ đặt mục tiêu cắt giảm tỷ lệ này xuống một chữ số vào nửa cuối năm. Cổ phiếu công ty giảm hơn 16%.

Chính sách thuế quan đối ứng mới của Mỹ đang đặt các doanh nghiệp nước này, vốn đã dịch chuyển sản xuất sang Việt Nam, vào tình thế khó khăn. Họ đối mặt với lựa chọn tăng giá bán sản phẩm (ảnh hưởng đến người tiêu dùng Mỹ và sức cạnh tranh), chấp nhận biên lợi nhuận giảm sút, hoặc tiếp tục tìm kiếm các địa điểm sản xuất thay thế khác. Điều này tạo ra sự bất ổn lớn cho chuỗi cung ứng toàn cầu và có thể gây ra những hệ lụy kinh tế sâu rộng nếu không có những điều chỉnh hoặc thỏa thuận mới giữa các chính phủ.

#mỹápthuếviệtnam