Cầm trên tay chiếc smartphone, Xiao Simu đi dạo trong một cánh đồng cà rốt rộng lớn tại Shuangliao, thành phố miền đông bắc Trung Quốc gần biên giới với Triều Tiên. Trong một buổi livestream vào tháng Chín, anh đã ghi lại hình ảnh hàng chục công nhân đang thu hoạch cà rốt dưới ánh nắng. Khi có người hỏi giá cà rốt, Xiao, 34 tuổi, đã trả lời: “Chúng tôi không bán cà rốt. Chúng tôi đang tuyển người để thu hoạch cà rốt.”
Xiao, người điều hành một công ty tuyển dụng tại tỉnh Jilin, đã bắt đầu tuyển công nhân từ tháng Tám thông qua ứng dụng video ngắn Kuaishou. Anh livestream liên tục trong vòng bốn giờ mỗi ngày, quảng bá các công việc như thu hoạch cà rốt, vận chuyển hành tây, hoặc chế biến thịt gà. Thi thoảng, anh livestream trực tiếp từ cánh đồng, đôi khi phát lại các video về các trang trại và dây chuyền sản xuất thịt gà. “Mọi người có thể thấy được môi trường làm việc thực tế như thể họ đang ở đó,” Xiao chia sẻ với Rest of World. “Họ có thể thấy cách công việc được thực hiện, để không cảm thấy lạ lẫm hay không hài lòng khi đến đây.”
Livestreaming bắt đầu trở nên phổ biến ở Trung Quốc như một hình thức giải trí, nhưng trong vài năm qua, nó đã len lỏi vào mọi khía cạnh của cuộc sống hàng ngày — từ mua sắm, giáo dục, đến tìm kiếm bạn đời, và giờ đây là tuyển dụng lao động. Nhiều ứng dụng video ngắn và tìm kiếm việc làm đã ra mắt tính năng livestream, hiện đang được ưa chuộng nhất trong thị trường lao động phổ thông, nơi cần tuyển dụng số lượng lớn công nhân với yêu cầu kinh nghiệm tối thiểu, các nhà tuyển dụng cho biết.
Kuaishou, một ứng dụng video tương tự TikTok rất phổ biến trong giới công nhân, đã cho ra mắt mục tuyển dụng Kwai Recruitment vào tháng Giêng và đã ghi nhận 250 triệu người dùng hoạt động hàng tháng trong quý II năm 2022. Trong các kênh việc làm của mình, các nhà tuyển dụng trở thành người dẫn livestream quảng bá công việc cho các tài xế giao hàng, nhân viên xử lý kiện hàng, công nhân trang trại nuôi thỏ và người giữ trẻ. Họ thường nhấn mạnh về việc thanh toán đúng hạn, chỗ ở miễn phí, bữa ăn ngon, hoặc, đối với nam ứng viên, sự xuất hiện đông đảo của nữ đồng nghiệp. Đồng thời, họ cũng nêu rõ các điều kiện: “Đừng đăng ký nếu bạn trên 55 tuổi,” là một thông điệp trên màn hình trong buổi livestream về việc làm trong nhà máy. “Không có tiền án, không xăm hình,” là một yêu cầu khác trong mô tả công việc.
Ứng dụng này cho phép người xem đặt câu hỏi trong phần bình luận trực tiếp hoặc gửi số điện thoại của họ chỉ bằng một cú chạm vào liên kết nổi trên màn hình.
Thông thường, các công ty tuyển dụng sẽ tìm kiếm ứng viên cho nhà máy và trang trại thông qua các hội chợ việc làm offline, các trang web việc làm, hoặc đăng bài trên WeChat. Các đại lý cho biết rằng livestreaming là một cách rẻ hơn để kết nối với công nhân tay nghề thấp. Han Song, một đại lý kiêm người livestream 33 tuổi chuyên về công việc trong các nhà máy điện tử tại trung tâm công nghệ Shenzhen, cho biết công ty của anh từng chi hàng chục nghìn đô la Mỹ cho việc đăng quảng cáo việc làm trực tuyến, nhưng livestreaming trên Douyin và Kuaishou giúp họ tiếp cận được nhiều người hơn mà không tốn thêm chi phí.
Jiaxi Hou, một nhà nghiên cứu tại Đại học Tokyo, chuyên nghiên cứu các cộng đồng nghèo khó trên Kuaishou, cho biết rằng Kwai Recruitment có thể mở ra cơ hội việc làm cho những người thiệt thòi, những người sử dụng ứng dụng này như nền tảng kỹ thuật số chính của họ, chẳng hạn như thế hệ người già, người mù chữ, và những người nghèo tại các vùng phát triển kém.
Các livestream, nơi người xem có thể thấy video từ nhiều loại nơi làm việc qua trình cuộn vô hạn, cũng có thể khơi dậy trong họ những cơ hội khác mà họ chưa từng nghĩ đến, theo Hou.
Tuy nhiên, khi việc tuyển dụng qua livestream ngày càng phổ biến, các nền tảng video cũng đang phải đối mặt với những vấn đề mà thị trường việc làm offline đã gặp phải từ lâu, như lừa đảo, thanh toán trễ hạn và phân biệt đối xử dựa trên độ tuổi, giới tính và chủng tộc. Ma Legang, một cựu công nhân nhà máy điện tử 27 tuổi ở Thượng Hải, chia sẻ rằng anh đã tìm kiếm việc làm trên Kwai Recruitment, nhưng cần phải kiểm tra các đại lý hoặc nhà tuyển dụng ngoài đời trước khi đưa ra quyết định. “Trên internet, chỉ là lời nói,” Ma cho biết. “Bạn không thể tin mọi thứ.”
Người xem rất khó để biết được liệu các cảnh trong livestream có chính xác phản ánh nơi làm việc thực tế hay không. Một số nhà tuyển dụng đã giả vờ là công nhân dây chuyền sản xuất, livestream trước những chồng ốp lưng điện thoại và cáp.
Xiao, nhà tuyển dụng đến từ Jilin, cho biết anh không cố gắng phóng đại công việc để thu hút những ứng viên mà sau đó sẽ nghỉ việc, mà cố gắng làm cho các livestream của mình chân thật nhất có thể: Công nhân thu hoạch cà rốt sẽ được trả 0,6 nhân dân tệ (khoảng 8,4 xu) cho mỗi mét đất họ làm. Họ sẽ nhận thức ăn rẻ tiền như khoai tây và cà tím. Tất cả đều sống chung trong những chiếc lều.
Mặc dù hàng trăm nghìn người đã tham gia theo dõi các buổi livestream của anh, Xiao cho biết anh nhận được đến 200 đơn xin việc mỗi ngày. Trong tháng qua, anh đã thuê hơn 50 người. “Hãy thành thật mà nói. Không ai muốn làm việc này nếu họ đến từ một gia đình khá giả,” anh nhấn mạnh trong một buổi livestream gần đây. “Mọi người ở đây vì họ nghèo và muốn cải thiện cuộc sống của mình.”
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2022/china-jobs-on-livestreams/
Xiao, người điều hành một công ty tuyển dụng tại tỉnh Jilin, đã bắt đầu tuyển công nhân từ tháng Tám thông qua ứng dụng video ngắn Kuaishou. Anh livestream liên tục trong vòng bốn giờ mỗi ngày, quảng bá các công việc như thu hoạch cà rốt, vận chuyển hành tây, hoặc chế biến thịt gà. Thi thoảng, anh livestream trực tiếp từ cánh đồng, đôi khi phát lại các video về các trang trại và dây chuyền sản xuất thịt gà. “Mọi người có thể thấy được môi trường làm việc thực tế như thể họ đang ở đó,” Xiao chia sẻ với Rest of World. “Họ có thể thấy cách công việc được thực hiện, để không cảm thấy lạ lẫm hay không hài lòng khi đến đây.”
Livestreaming bắt đầu trở nên phổ biến ở Trung Quốc như một hình thức giải trí, nhưng trong vài năm qua, nó đã len lỏi vào mọi khía cạnh của cuộc sống hàng ngày — từ mua sắm, giáo dục, đến tìm kiếm bạn đời, và giờ đây là tuyển dụng lao động. Nhiều ứng dụng video ngắn và tìm kiếm việc làm đã ra mắt tính năng livestream, hiện đang được ưa chuộng nhất trong thị trường lao động phổ thông, nơi cần tuyển dụng số lượng lớn công nhân với yêu cầu kinh nghiệm tối thiểu, các nhà tuyển dụng cho biết.
Kuaishou, một ứng dụng video tương tự TikTok rất phổ biến trong giới công nhân, đã cho ra mắt mục tuyển dụng Kwai Recruitment vào tháng Giêng và đã ghi nhận 250 triệu người dùng hoạt động hàng tháng trong quý II năm 2022. Trong các kênh việc làm của mình, các nhà tuyển dụng trở thành người dẫn livestream quảng bá công việc cho các tài xế giao hàng, nhân viên xử lý kiện hàng, công nhân trang trại nuôi thỏ và người giữ trẻ. Họ thường nhấn mạnh về việc thanh toán đúng hạn, chỗ ở miễn phí, bữa ăn ngon, hoặc, đối với nam ứng viên, sự xuất hiện đông đảo của nữ đồng nghiệp. Đồng thời, họ cũng nêu rõ các điều kiện: “Đừng đăng ký nếu bạn trên 55 tuổi,” là một thông điệp trên màn hình trong buổi livestream về việc làm trong nhà máy. “Không có tiền án, không xăm hình,” là một yêu cầu khác trong mô tả công việc.
Ứng dụng này cho phép người xem đặt câu hỏi trong phần bình luận trực tiếp hoặc gửi số điện thoại của họ chỉ bằng một cú chạm vào liên kết nổi trên màn hình.
Thông thường, các công ty tuyển dụng sẽ tìm kiếm ứng viên cho nhà máy và trang trại thông qua các hội chợ việc làm offline, các trang web việc làm, hoặc đăng bài trên WeChat. Các đại lý cho biết rằng livestreaming là một cách rẻ hơn để kết nối với công nhân tay nghề thấp. Han Song, một đại lý kiêm người livestream 33 tuổi chuyên về công việc trong các nhà máy điện tử tại trung tâm công nghệ Shenzhen, cho biết công ty của anh từng chi hàng chục nghìn đô la Mỹ cho việc đăng quảng cáo việc làm trực tuyến, nhưng livestreaming trên Douyin và Kuaishou giúp họ tiếp cận được nhiều người hơn mà không tốn thêm chi phí.
Jiaxi Hou, một nhà nghiên cứu tại Đại học Tokyo, chuyên nghiên cứu các cộng đồng nghèo khó trên Kuaishou, cho biết rằng Kwai Recruitment có thể mở ra cơ hội việc làm cho những người thiệt thòi, những người sử dụng ứng dụng này như nền tảng kỹ thuật số chính của họ, chẳng hạn như thế hệ người già, người mù chữ, và những người nghèo tại các vùng phát triển kém.
Các livestream, nơi người xem có thể thấy video từ nhiều loại nơi làm việc qua trình cuộn vô hạn, cũng có thể khơi dậy trong họ những cơ hội khác mà họ chưa từng nghĩ đến, theo Hou.
Tuy nhiên, khi việc tuyển dụng qua livestream ngày càng phổ biến, các nền tảng video cũng đang phải đối mặt với những vấn đề mà thị trường việc làm offline đã gặp phải từ lâu, như lừa đảo, thanh toán trễ hạn và phân biệt đối xử dựa trên độ tuổi, giới tính và chủng tộc. Ma Legang, một cựu công nhân nhà máy điện tử 27 tuổi ở Thượng Hải, chia sẻ rằng anh đã tìm kiếm việc làm trên Kwai Recruitment, nhưng cần phải kiểm tra các đại lý hoặc nhà tuyển dụng ngoài đời trước khi đưa ra quyết định. “Trên internet, chỉ là lời nói,” Ma cho biết. “Bạn không thể tin mọi thứ.”
Người xem rất khó để biết được liệu các cảnh trong livestream có chính xác phản ánh nơi làm việc thực tế hay không. Một số nhà tuyển dụng đã giả vờ là công nhân dây chuyền sản xuất, livestream trước những chồng ốp lưng điện thoại và cáp.
Xiao, nhà tuyển dụng đến từ Jilin, cho biết anh không cố gắng phóng đại công việc để thu hút những ứng viên mà sau đó sẽ nghỉ việc, mà cố gắng làm cho các livestream của mình chân thật nhất có thể: Công nhân thu hoạch cà rốt sẽ được trả 0,6 nhân dân tệ (khoảng 8,4 xu) cho mỗi mét đất họ làm. Họ sẽ nhận thức ăn rẻ tiền như khoai tây và cà tím. Tất cả đều sống chung trong những chiếc lều.
Mặc dù hàng trăm nghìn người đã tham gia theo dõi các buổi livestream của anh, Xiao cho biết anh nhận được đến 200 đơn xin việc mỗi ngày. Trong tháng qua, anh đã thuê hơn 50 người. “Hãy thành thật mà nói. Không ai muốn làm việc này nếu họ đến từ một gia đình khá giả,” anh nhấn mạnh trong một buổi livestream gần đây. “Mọi người ở đây vì họ nghèo và muốn cải thiện cuộc sống của mình.”
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2022/china-jobs-on-livestreams/
