DeepSeek, một mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) mã nguồn mở do công ty khởi nghiệp Trung Quốc phát triển, đang được các công chức tại nhiều địa phương tích hợp vào công việc hành chính để tăng hiệu quả và giảm khối lượng công việc thủ công. Vậy họ đã tận dụng AI này như thế nào? Dưới đây là tổng hợp của tôi từ các bài viết trên trang Sohu, Nhân dân Nhật báo để mọi người cùng tham khảo.
DeepSeek đã trở thành công cụ quan trọng trong việc hiện đại hóa quản lý hành chính tại quốc gia này. Với đặc điểm mã nguồn mở, chi phí thấp và khả năng xử lý tiếng Trung vượt trội, DeepSeek được các cơ quan chức năng khai thác một cách linh hoạt, chủ yếu thông qua tích hợp kỹ thuật vào hệ thống nội bộ, thay vì sử dụng như một ứng dụng độc lập. Cách tiếp cận này không chỉ tối ưu hóa hiệu quả công việc mà còn đảm bảo tính bảo mật và khả năng tùy chỉnh theo nhu cầu cụ thể của từng địa phương.
Về mặt kỹ thuật, các cơ quan chức năng Trung Quốc không phụ thuộc vào một giao diện DeepSeek phổ thông mà thường sử dụng API (Application Programming Interface) để kết nối mô hình này với các hệ thống hiện có. API hoạt động như một cầu nối, cho phép các nền tảng nội bộ gửi yêu cầu xử lý (chẳng hạn như phân tích văn bản, tạo tài liệu, hay trả lời câu hỏi) tới DeepSeek, sau đó nhận kết quả để tích hợp trực tiếp vào quy trình công việc. Chẳng hạn, tại quận Phúc Điền, thành phố Thâm Quyến, các kỹ sư công nghệ hợp tác với Huawei và Công ty Talent Thâm Quyến để tích hợp DeepSeek vào nền tảng “Dư luận Nhanh”. Hệ thống này thu thập dữ liệu từ đường dây nóng, gửi qua API để DeepSeek phân tích và tổng hợp, rồi trả về báo cáo chi tiết trong thời gian thực. Quá trình này đòi hỏi các cơ quan phải có hạ tầng máy chủ đủ mạnh để xử lý yêu cầu, cùng với đội ngũ lập trình viên điều chỉnh cách DeepSeek phản hồi sao cho phù hợp với ngôn ngữ hành chính và yêu cầu pháp lý.
Một cách khai thác khác là triển khai DeepSeek dưới dạng cục bộ (local deployment). Thay vì gửi dữ liệu ra ngoài qua internet, nhiều cơ quan tải mô hình DeepSeek về máy chủ nội bộ hoặc đám mây riêng của chính phủ. Ví dụ, Viện Kiểm sát quận Hồng Sơn ở Vũ Hán đã sử dụng phiên bản 7B của DeepSeek-R1, chạy trên thiết bị cũ của họ để thử nghiệm các kịch bản pháp lý như phân tích tài liệu hay tạo văn bản tham khảo. Tương tự, thành phố Sơn Vĩ triển khai phiên bản 32B trên hệ thống cục bộ với chi phí đầu tư chỉ vài trăm nghìn nhân dân tệ. Cách làm này yêu cầu các cơ quan phải tinh chỉnh (fine-tune) mô hình, tức là huấn luyện thêm DeepSeek với dữ liệu nội bộ (như văn bản hành chính, quy định pháp luật) để tăng độ chính xác và phù hợp. Dù đòi hỏi kỹ thuật cao hơn, phương pháp này giúp giữ dữ liệu nhạy cảm trong phạm vi kiểm soát, tránh rủi ro rò rỉ thông tin ra bên ngoài.
Bảo mật là yếu tố then chốt trong cách khai thác DeepSeek. Các cơ quan không chỉ chạy mô hình trong mạng nội bộ (intranet) mà còn áp dụng cơ chế mã hóa dữ liệu và kiểm soát quyền truy cập nghiêm ngặt. Chẳng hạn, tại Phúc Điền, dữ liệu gửi qua API được mã hóa toàn bộ, đảm bảo ngay cả khi bị chặn giữa chừng cũng không thể giải mã. Chỉ những nhân viên được cấp quyền mới có thể sử dụng hệ thống tích hợp DeepSeek, và mọi thao tác đều được giám sát bởi “người giám hộ” con người để tránh sai sót hoặc lạm dụng.
Về mặt ứng dụng, công chức sử dụng DeepSeek thông qua các giao diện thân thiện được thiết kế riêng, không cần trực tiếp tương tác với mã nguồn hay API. Tại Thâm Quyến, khi cần soạn thảo một phán quyết trọng tài lao động, công chức chỉ việc nhập thông tin như biên bản tranh chấp, đánh giá sức khỏe lao động, hay mức độ thương tích vào hệ thống nội bộ. DeepSeek, hoạt động phía sau qua API, sẽ tạo ra bản nháp hoàn chỉnh trong vài giây, sau đó công chức chỉnh sửa và phê duyệt. Điều này giúp họ tiết kiệm hàng giờ làm việc thủ công, tập trung hơn vào việc đánh giá tình huống thay vì soạn thảo văn bản.
Tương tự, ở Sơn Vĩ, khi tiếp nhận cuộc gọi qua đường dây nóng, công chức không phải tự tra cứu câu trả lời mà để hệ thống tích hợp DeepSeek phân tích ý định người gọi và gợi ý phản hồi tức thì. Nếu vấn đề phức tạp, họ mới can thiệp để xử lý sâu hơn.
Ở Nam Xương, DeepSeek được tích hợp vào ứng dụng dịch vụ công trực tuyến. Công chức quản lý hệ thống chỉ cần theo dõi và cập nhật dữ liệu, còn DeepSeek tự động trả lời các câu hỏi của người dân như “Làm sao xin giấy phép kinh doanh?” qua ô tìm kiếm thông minh. Tại đây, mô hình không chỉ trả lời mà còn chuyển đổi ngôn ngữ đời thường thành thuật ngữ hành chính, giúp người dân nhận hướng dẫn chính xác mà không cần công chức giải thích trực tiếp.
Trong lĩnh vực tư pháp, như tại Viện Kiểm sát Hồng Sơn, công chức dùng DeepSeek để tra cứu luật, phân tích bằng chứng, và tạo tài liệu tham khảo. Dù kết quả từ AI chưa hoàn hảo (do giới hạn dung lượng mô hình), họ vẫn tiết kiệm được thời gian đáng kể so với tìm kiếm thủ công.
Nhìn chung, DeepSeek không thay thế công chức mà đóng vai trò trợ lý kỹ thuật số. Công chức sử dụng nó qua các hệ thống được thiết kế riêng, tận dụng khả năng xử lý nhanh và chính xác để giảm tải công việc lặp lại như soạn thảo, thống kê, hay tư vấn cơ bản. Tuy nhiên, mọi quyết định quan trọng vẫn do con người đưa ra, với DeepSeek chỉ cung cấp hỗ trợ nền tảng. Cách khai thác này phản ánh sự kết hợp giữa kỹ thuật hiện đại và thực tiễn quản lý tại Trung Quốc, nơi các cơ quan tận dụng tối đa công nghệ nội địa để nâng cao hiệu quả mà vẫn giữ quyền kiểm soát trong tay con người.
DeepSeek đã trở thành công cụ quan trọng trong việc hiện đại hóa quản lý hành chính tại quốc gia này. Với đặc điểm mã nguồn mở, chi phí thấp và khả năng xử lý tiếng Trung vượt trội, DeepSeek được các cơ quan chức năng khai thác một cách linh hoạt, chủ yếu thông qua tích hợp kỹ thuật vào hệ thống nội bộ, thay vì sử dụng như một ứng dụng độc lập. Cách tiếp cận này không chỉ tối ưu hóa hiệu quả công việc mà còn đảm bảo tính bảo mật và khả năng tùy chỉnh theo nhu cầu cụ thể của từng địa phương.
Về mặt kỹ thuật, các cơ quan chức năng Trung Quốc không phụ thuộc vào một giao diện DeepSeek phổ thông mà thường sử dụng API (Application Programming Interface) để kết nối mô hình này với các hệ thống hiện có. API hoạt động như một cầu nối, cho phép các nền tảng nội bộ gửi yêu cầu xử lý (chẳng hạn như phân tích văn bản, tạo tài liệu, hay trả lời câu hỏi) tới DeepSeek, sau đó nhận kết quả để tích hợp trực tiếp vào quy trình công việc. Chẳng hạn, tại quận Phúc Điền, thành phố Thâm Quyến, các kỹ sư công nghệ hợp tác với Huawei và Công ty Talent Thâm Quyến để tích hợp DeepSeek vào nền tảng “Dư luận Nhanh”. Hệ thống này thu thập dữ liệu từ đường dây nóng, gửi qua API để DeepSeek phân tích và tổng hợp, rồi trả về báo cáo chi tiết trong thời gian thực. Quá trình này đòi hỏi các cơ quan phải có hạ tầng máy chủ đủ mạnh để xử lý yêu cầu, cùng với đội ngũ lập trình viên điều chỉnh cách DeepSeek phản hồi sao cho phù hợp với ngôn ngữ hành chính và yêu cầu pháp lý.
Một cách khai thác khác là triển khai DeepSeek dưới dạng cục bộ (local deployment). Thay vì gửi dữ liệu ra ngoài qua internet, nhiều cơ quan tải mô hình DeepSeek về máy chủ nội bộ hoặc đám mây riêng của chính phủ. Ví dụ, Viện Kiểm sát quận Hồng Sơn ở Vũ Hán đã sử dụng phiên bản 7B của DeepSeek-R1, chạy trên thiết bị cũ của họ để thử nghiệm các kịch bản pháp lý như phân tích tài liệu hay tạo văn bản tham khảo. Tương tự, thành phố Sơn Vĩ triển khai phiên bản 32B trên hệ thống cục bộ với chi phí đầu tư chỉ vài trăm nghìn nhân dân tệ. Cách làm này yêu cầu các cơ quan phải tinh chỉnh (fine-tune) mô hình, tức là huấn luyện thêm DeepSeek với dữ liệu nội bộ (như văn bản hành chính, quy định pháp luật) để tăng độ chính xác và phù hợp. Dù đòi hỏi kỹ thuật cao hơn, phương pháp này giúp giữ dữ liệu nhạy cảm trong phạm vi kiểm soát, tránh rủi ro rò rỉ thông tin ra bên ngoài.
Bảo mật là yếu tố then chốt trong cách khai thác DeepSeek. Các cơ quan không chỉ chạy mô hình trong mạng nội bộ (intranet) mà còn áp dụng cơ chế mã hóa dữ liệu và kiểm soát quyền truy cập nghiêm ngặt. Chẳng hạn, tại Phúc Điền, dữ liệu gửi qua API được mã hóa toàn bộ, đảm bảo ngay cả khi bị chặn giữa chừng cũng không thể giải mã. Chỉ những nhân viên được cấp quyền mới có thể sử dụng hệ thống tích hợp DeepSeek, và mọi thao tác đều được giám sát bởi “người giám hộ” con người để tránh sai sót hoặc lạm dụng.
Về mặt ứng dụng, công chức sử dụng DeepSeek thông qua các giao diện thân thiện được thiết kế riêng, không cần trực tiếp tương tác với mã nguồn hay API. Tại Thâm Quyến, khi cần soạn thảo một phán quyết trọng tài lao động, công chức chỉ việc nhập thông tin như biên bản tranh chấp, đánh giá sức khỏe lao động, hay mức độ thương tích vào hệ thống nội bộ. DeepSeek, hoạt động phía sau qua API, sẽ tạo ra bản nháp hoàn chỉnh trong vài giây, sau đó công chức chỉnh sửa và phê duyệt. Điều này giúp họ tiết kiệm hàng giờ làm việc thủ công, tập trung hơn vào việc đánh giá tình huống thay vì soạn thảo văn bản.
Tương tự, ở Sơn Vĩ, khi tiếp nhận cuộc gọi qua đường dây nóng, công chức không phải tự tra cứu câu trả lời mà để hệ thống tích hợp DeepSeek phân tích ý định người gọi và gợi ý phản hồi tức thì. Nếu vấn đề phức tạp, họ mới can thiệp để xử lý sâu hơn.
Ở Nam Xương, DeepSeek được tích hợp vào ứng dụng dịch vụ công trực tuyến. Công chức quản lý hệ thống chỉ cần theo dõi và cập nhật dữ liệu, còn DeepSeek tự động trả lời các câu hỏi của người dân như “Làm sao xin giấy phép kinh doanh?” qua ô tìm kiếm thông minh. Tại đây, mô hình không chỉ trả lời mà còn chuyển đổi ngôn ngữ đời thường thành thuật ngữ hành chính, giúp người dân nhận hướng dẫn chính xác mà không cần công chức giải thích trực tiếp.
Trong lĩnh vực tư pháp, như tại Viện Kiểm sát Hồng Sơn, công chức dùng DeepSeek để tra cứu luật, phân tích bằng chứng, và tạo tài liệu tham khảo. Dù kết quả từ AI chưa hoàn hảo (do giới hạn dung lượng mô hình), họ vẫn tiết kiệm được thời gian đáng kể so với tìm kiếm thủ công.
Nhìn chung, DeepSeek không thay thế công chức mà đóng vai trò trợ lý kỹ thuật số. Công chức sử dụng nó qua các hệ thống được thiết kế riêng, tận dụng khả năng xử lý nhanh và chính xác để giảm tải công việc lặp lại như soạn thảo, thống kê, hay tư vấn cơ bản. Tuy nhiên, mọi quyết định quan trọng vẫn do con người đưa ra, với DeepSeek chỉ cung cấp hỗ trợ nền tảng. Cách khai thác này phản ánh sự kết hợp giữa kỹ thuật hiện đại và thực tiễn quản lý tại Trung Quốc, nơi các cơ quan tận dụng tối đa công nghệ nội địa để nâng cao hiệu quả mà vẫn giữ quyền kiểm soát trong tay con người.
