Chân dung nhà sáng lập 9X từ bỏ lương 7 tỷ đồng/năm ở Huawei để xây dựng đế chế robot tỷ đô Agibot

[Thảo Nông]

Startup Agibot được định giá tới 1,36 tỷ USD chỉ sau một năm, và việc nhà sáng lập 9X vừa tham dự hội nghị cấp cao với thủ tướng Lý Cường là tín hiệu nâng đỡ mạnh mẽ cho thế hệ vàng công nghệ mới của Trung Quốc.

Peng Zhihui, nhà sáng lập 9X của Agibot​

Những điểm chính

• Peng Zhihui (sinh 1993), cựu kỹ sư của Oppo và từng tham gia chương trình "Thiên tài trẻ" của Huawei, là đồng sáng lập và CTO của Agibot (Zhiyuan Robotics), startup robot hình người hàng đầu Trung Quốc.
• Agibot thành lập tháng 2/2023, nhanh chóng thu hút đầu tư lớn từ HongShan, Hillhouse, BYD và được định giá 1,36 tỷ USD vào cuối năm 2023.
• Công ty đã ra mắt nhiều dòng robot hình người (Yuanzheng, Lingxi) và robot công nghiệp (Genie), cùng mô hình AI GO-1 để nâng cao khả năng của robot.
• Peng Zhihui vừa tham dự hội nghị cấp cao do Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường chủ trì (9/4), cho thấy sự công nhận và ủng hộ mạnh mẽ từ chính phủ đối với thế hệ nhà sáng lập công nghệ trẻ.
• Agibot đặt mục tiêu sản xuất 3.000-5.000 robot trong năm 2025, thể hiện tham vọng cạnh tranh trực tiếp với các đối thủ toàn cầu như Tesla Optimus và khẳng định vị thế của Trung Quốc trong lĩnh vực robot hình người.

Trong một hội nghị chuyên đề cấp cao với các chuyên gia kinh tế và doanh nhân hàng đầu do Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường chủ trì tại Bắc Kinh vào ngày 9/4 vừa qua, sự hiện diện của Peng Zhihui, 32 tuổi, đã thu hút sự chú ý đặc biệt. Là người trẻ nhất trong số các đại biểu tham dự, Peng là đồng sáng lập và Giám đốc Công nghệ (CTO) của Zhiyuan Robotics (tên quốc tế là Agibot) – một trong hai công ty khởi nghiệp về robot hình người nổi tiếng nhất Trung Quốc hiện nay, bên cạnh Unitree Robotics. Việc một nhà sáng lập trẻ trong lĩnh vực công nghệ cao như Peng được mời tham dự sự kiện tầm cỡ này được xem là sự công nhận và tín hiệu ủng hộ mạnh mẽ từ cấp lãnh đạo cao nhất của Trung Quốc đối với thế hệ doanh nhân công nghệ mới và ngành công nghiệp robot đầy tham vọng.

Từ "thiên tài" Huawei đến nhà sáng lập startup tỷ đô

Sinh năm 1993 tại tỉnh Giang Tây, Peng Zhihui có một hành trình học vấn và khởi nghiệp ấn tượng. Dù theo học ngành kỹ thuật y sinh tại Đại học Khoa học và Công nghệ Điện tử Trung Quốc (UESTC), anh sớm bộc lộ đam mê với khoa học máy tính và robot. Ngay từ năm thứ hai đại học (2013), Peng đã tự học và tham gia các cuộc thi thiết kế điện tử, giành giải nhất toàn quốc với hệ thống kiểm soát nhiệt độ thông minh tự chế. Liên tiếp sau đó, anh gặt hái hơn 40 giải thưởng trong các cuộc thi trong nước và quốc tế, tích lũy kinh nghiệm và cả vốn liếng ban đầu. Năm 2015, Peng cùng bạn học thành lập một công ty nhỏ về in 3D và nhanh chóng nhận được khoản đầu tư 5 triệu Nhân dân tệ.

Sau khi tốt nghiệp đại học, Peng tiếp tục học thạc sĩ và nghiên cứu về robot hai chân, sản phẩm của anh đã đoạt giải sáng tạo tại cuộc thi robot quốc tế WRO 2018. Cùng năm, anh gia nhập Oppo với vai trò kỹ sư thuật toán, nhưng chỉ hai năm sau (2020), Peng quyết định đầu quân cho chương trình "Thiên tài trẻ" (Genius Youth) của Huawei. Đây là sáng kiến của nhà sáng lập Nhậm Chính Phi nhằm thu hút nhân tài kiệt xuất sau khi Huawei bị Mỹ đưa vào danh sách đen. Với mức lương được cho là lên tới 2 triệu Nhân dân tệ/năm (khoảng 7 tỷ đồng), Peng tham gia nghiên cứu hệ thống AI cho trung tâm dữ liệu Shengteng của Huawei.

Năm 2021, Peng gây sốt cộng đồng mạng Trung Quốc khi đăng video về dự án cá nhân: một cánh tay robot tự chế có tên "Dummy" lấy cảm hứng từ Iron Man, sử dụng chip Huawei và điều khiển qua 5G, với chi phí chỉ khoảng 1.500 USD. Tuy nhiên, đến năm 2022, Peng tuyên bố rời Huawei để theo đuổi "mục tiêu mới và điều gì đó thử thách hơn".

Agibot và cuộc đua robot hình người

Thử thách đó chính là Zhiyuan Robotics (Agibot), được thành lập vào tháng 2 năm 2023. Dù chỉ giữ vai trò CTO, Peng là gương mặt đại diện và linh hồn của công ty. Agibot nhanh chóng thu hút sự chú ý và nguồn vốn lớn từ các quỹ đầu tư hàng đầu như HongShan (Sequoia China), Hillhouse Investment và cả hãng xe điện BYD.

Chỉ 6 tháng sau khi thành lập (tháng 8/2023), Agibot giới thiệu mẫu robot hình người đầu tiên Raise A1 (cao 1,75m, nặng 53kg, có thể đi bộ 7km/h). Thành công ban đầu này giúp công ty được định giá 10 tỷ Nhân dân tệ (1,36 tỷ USD) vào tháng 11/2023.

Trong năm 2024, Agibot tiếp tục tung ra loạt sản phẩm đa dạng:

• Yuanzheng: Robot hình người hai chân cho công việc nặng (như mẫu Yuanzheng A2 cao 175cm, nặng 55kg, có thể xâu kim).
• Lingxi: Phiên bản nhỏ gọn hơn hướng tới người dùng cuối (như mẫu Lingxi X2 ra mắt đầu năm nay).
• Genie: Robot có bánh xe và hai cánh tay cho môi trường công nghiệp.

Không chỉ phần cứng, Agibot còn đầu tư mạnh vào AI. Tháng 3 năm nay, công ty ra mắt mô hình GO-1 (Genie Operator-1), giúp robot diễn giải hành động con người và thực hiện công việc hiệu quả hơn (tỷ lệ hoàn thành nhiệm vụ tăng từ 46% lên 75% trong thử nghiệm rót nước). Công ty cũng xây dựng một Trung tâm Thu thập dữ liệu robot rộng 2.000m² tại Thượng Hải để huấn luyện AI.

Với những bước tiến thần tốc, Agibot đặt mục tiêu sản xuất từ 3.000 đến 5.000 robot trong năm 2025, một con số đầy tham vọng, ngang ngửa mục tiêu sản lượng robot Optimus của Tesla (Elon Musk).

Tín hiệu từ Bắc Kinh

Việc Peng Zhihui được mời tham dự hội nghị cùng Thủ tướng Lý Cường, sau khi các nhà sáng lập trẻ khác như Liang Wenfeng (DeepSeek) và Wang Xingxing (Unitree Robotics) cũng có cuộc gặp quan trọng với Chủ tịch Tập Cận Bình, cho thấy một chiến lược rõ ràng của Trung Quốc: đặt niềm tin và nguồn lực vào thế hệ doanh nhân công nghệ trẻ để thúc đẩy mục tiêu tự chủ và dẫn đầu trong các lĩnh vực chiến lược như AI và robot hình người.
Như bình luận của trang Rivista, "Không chỉ là doanh nhân, những người như Zhihui còn là biểu tượng để khẳng định rằng trí tuệ nhân tạo không phải là đặc quyền hay độc quyền của Thung lũng Silicon".

Hành trình của Peng Zhihui và sự trỗi dậy của Agibot là minh chứng cho tiềm năng và tham vọng to lớn của Trung Quốc trong cuộc đua công nghệ toàn cầu thế kỷ 21.

#robothìnhngười