Trên đỉnh một ngọn núi tại Chile, đài quan sát Vera C. Rubin đang chuẩn bị công bố những hình ảnh đầu tiên của không gian, giúp ta có cái nhìn sâu sắc hơn về vũ trụ. Chỉ trong vài ngày tới, thế giới sẽ được chiêm ngưỡng những hình ảnh và video đầu tiên từ chiếc kính viễn vọng khổng lồ được trang bị camera kỹ thuật số lớn nhất hành tinh này.
Hiện tại, kính viễn vọng vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm, các kỹ sư đang tiến hành những bước kiểm tra cuối cùng trước khi bắt đầu hành trình khảo sát chính thức vào cuối năm nay. Tuy nhiên, ánh sáng đầu tiên đã chiếu trên các bộ cảm biến vào tháng 4 vừa qua. Vào thứ Hai này, đài quan sát sẽ công bố những hình ảnh ban đầu, cho phép mọi người trên khắp thế giới cùng xem những bức ảnh và video về bầu trời phía nam với chất lượng hình ảnh siêu cao. Các bạn có thể tham gia các buổi xem hình tại địa phương hoặc theo dõi trực tiếp từ ngay tại nhà mình bắt đầu từ 11 giờ sáng theo giờ miền Đông Mỹ.
Khi đài quan sát bắt đầu hoạt động hoàn toàn, kính viễn vọng Simonyi Survey dài 8,4 mét cùng với camera Legacy Survey of Space and Time (LSST) có độ phân giải 3,2 gigapixel, kích thước tương đương một chiếc ô tô, sẽ ghi lại những hình ảnh tuyệt đẹp về vũ trụ. Mỗi bức ảnh sẽ ghi lại một khu vực bầu trời rộng khoảng bằng 45 mặt trăng trong 30 giây, và chỉ mất 5 giây để chuyển sang khu vực tiếp theo. Khi các quan sát này được ghép lại, chúng sẽ cung cấp những cái nhìn chưa từng có về toàn bộ bầu trời phía Nam cứ khoảng ba ngày một lần.
Dữ liệu này sẽ được biên soạn thành một hồ sơ thời gian về không gian, tạo ra “bộ phim thiên văn lớn nhất mọi thời đại”, theo thông tin trên trang web của đài quan sát. Theo lời Tony Tyson, nhà khoa học chính của Rubin và là một nhà vật lý thiên văn tại Đại học California, Davis, “Có rất nhiều khảo sát, nhưng không khảo sát nào có thể đi xa, nhanh và sâu cùng một lúc.” Bằng cách này, kính viễn vọng sẽ thực hiện “điều mà chưa từng có ai làm trước đây.”
Trong suốt mười năm tới, Đài quan sát Rubin sẽ ghi lại những ngôi sao và siêu tân tinh xa xôi, hàng tỷ thiên hà và hàng triệu sao chổi, tiểu hành tinh mới. Nó cũng sẽ tìm kiếm vật chất tối và năng lượng tối - những thành phần bí ẩn tạo nên hơn 95% vũ trụ. Vật chất tối thì vô hình, nhưng trọng lực của nó tương tác với vật chất trong vũ trụ. Năng lượng tối là lực ít được biết đến thúc đẩy sự mở rộng ngày càng nhanh của vũ trụ. Những điều này không thể quan sát trực tiếp, nhưng dữ liệu từ Rubin sẽ giúp các nhà thiên văn học tìm hiểu thêm về chúng dựa trên ảnh hưởng của chúng đến các vật thể trong không gian.
Các nhà khoa học sẽ có khả năng “vẽ bản đồ về nơi có vật chất tối bằng cách quan sát ánh sáng cong khi nó đến gần chúng ta”, Alex Drlica-Wagner, một nhà vật lý thiên văn tại Đại học Chicago, giải thích. Quan sát siêu tân tinh, ngược lại, có thể giúp họ hiểu rõ hơn về năng lượng tối. Thật hợp lý khi đài quan sát sẽ cung cấp những hiểu biết về vật chất tối và năng lượng tối, bởi cái tên của nó. Nhà thiên văn học người Mỹ Vera C. Rubin đã tìm thấy bằng chứng quan trọng về vật chất tối vào cuối những năm 1970 thông qua việc lập bản đồ sự quay của các thiên hà. Bà nhận ra rằng chuyển động của chúng chỉ có thể được giải thích bằng một khối lượng vô hình. Bằng cách hướng mắt vào vũ trụ tối này, đài quan sát sẽ tiếp nối di sản của bà.
Dữ liệu mới có thể chứa đựng nhiều điều bất ngờ cho các nhà nghiên cứu. “Chúng tôi sẽ có một tập dữ liệu không chỉ chứa những thứ mà chúng tôi đã lên kế hoạch, mà còn có những thứ mà chúng tôi không thể dự đoán,” Renée Hložek, một nhà vũ trụ học tại Đại học Toronto, cho biết. “Bạn không biết điều gì sẽ xảy ra cho đến khi bạn mở chiếc hộp.”
Trong khi đài quan sát được tài trợ từ Quỹ Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ và Bộ Năng lượng, các nhà khoa học và những người yêu thích không gian trên toàn thế giới sẽ được hưởng lợi từ những hiểu biết về vũ trụ mà nó mang lại. “Chúng tôi đang làm điều này cho toàn nhân loại,” Hiranya Peiris, một nhà vật lý thiên văn tại Đại học Cambridge, Anh, chia sẻ. “Đây là cách chúng tôi hiểu vị trí của mình trong vũ trụ.”
Nguồn tham khảo: https://www.smithsonianmag.com/smar...to-follow-along-with-a-live-stream-180986851/
Hiện tại, kính viễn vọng vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm, các kỹ sư đang tiến hành những bước kiểm tra cuối cùng trước khi bắt đầu hành trình khảo sát chính thức vào cuối năm nay. Tuy nhiên, ánh sáng đầu tiên đã chiếu trên các bộ cảm biến vào tháng 4 vừa qua. Vào thứ Hai này, đài quan sát sẽ công bố những hình ảnh ban đầu, cho phép mọi người trên khắp thế giới cùng xem những bức ảnh và video về bầu trời phía nam với chất lượng hình ảnh siêu cao. Các bạn có thể tham gia các buổi xem hình tại địa phương hoặc theo dõi trực tiếp từ ngay tại nhà mình bắt đầu từ 11 giờ sáng theo giờ miền Đông Mỹ.
Khi đài quan sát bắt đầu hoạt động hoàn toàn, kính viễn vọng Simonyi Survey dài 8,4 mét cùng với camera Legacy Survey of Space and Time (LSST) có độ phân giải 3,2 gigapixel, kích thước tương đương một chiếc ô tô, sẽ ghi lại những hình ảnh tuyệt đẹp về vũ trụ. Mỗi bức ảnh sẽ ghi lại một khu vực bầu trời rộng khoảng bằng 45 mặt trăng trong 30 giây, và chỉ mất 5 giây để chuyển sang khu vực tiếp theo. Khi các quan sát này được ghép lại, chúng sẽ cung cấp những cái nhìn chưa từng có về toàn bộ bầu trời phía Nam cứ khoảng ba ngày một lần.
Dữ liệu này sẽ được biên soạn thành một hồ sơ thời gian về không gian, tạo ra “bộ phim thiên văn lớn nhất mọi thời đại”, theo thông tin trên trang web của đài quan sát. Theo lời Tony Tyson, nhà khoa học chính của Rubin và là một nhà vật lý thiên văn tại Đại học California, Davis, “Có rất nhiều khảo sát, nhưng không khảo sát nào có thể đi xa, nhanh và sâu cùng một lúc.” Bằng cách này, kính viễn vọng sẽ thực hiện “điều mà chưa từng có ai làm trước đây.”
Trong suốt mười năm tới, Đài quan sát Rubin sẽ ghi lại những ngôi sao và siêu tân tinh xa xôi, hàng tỷ thiên hà và hàng triệu sao chổi, tiểu hành tinh mới. Nó cũng sẽ tìm kiếm vật chất tối và năng lượng tối - những thành phần bí ẩn tạo nên hơn 95% vũ trụ. Vật chất tối thì vô hình, nhưng trọng lực của nó tương tác với vật chất trong vũ trụ. Năng lượng tối là lực ít được biết đến thúc đẩy sự mở rộng ngày càng nhanh của vũ trụ. Những điều này không thể quan sát trực tiếp, nhưng dữ liệu từ Rubin sẽ giúp các nhà thiên văn học tìm hiểu thêm về chúng dựa trên ảnh hưởng của chúng đến các vật thể trong không gian.
Các nhà khoa học sẽ có khả năng “vẽ bản đồ về nơi có vật chất tối bằng cách quan sát ánh sáng cong khi nó đến gần chúng ta”, Alex Drlica-Wagner, một nhà vật lý thiên văn tại Đại học Chicago, giải thích. Quan sát siêu tân tinh, ngược lại, có thể giúp họ hiểu rõ hơn về năng lượng tối. Thật hợp lý khi đài quan sát sẽ cung cấp những hiểu biết về vật chất tối và năng lượng tối, bởi cái tên của nó. Nhà thiên văn học người Mỹ Vera C. Rubin đã tìm thấy bằng chứng quan trọng về vật chất tối vào cuối những năm 1970 thông qua việc lập bản đồ sự quay của các thiên hà. Bà nhận ra rằng chuyển động của chúng chỉ có thể được giải thích bằng một khối lượng vô hình. Bằng cách hướng mắt vào vũ trụ tối này, đài quan sát sẽ tiếp nối di sản của bà.
Dữ liệu mới có thể chứa đựng nhiều điều bất ngờ cho các nhà nghiên cứu. “Chúng tôi sẽ có một tập dữ liệu không chỉ chứa những thứ mà chúng tôi đã lên kế hoạch, mà còn có những thứ mà chúng tôi không thể dự đoán,” Renée Hložek, một nhà vũ trụ học tại Đại học Toronto, cho biết. “Bạn không biết điều gì sẽ xảy ra cho đến khi bạn mở chiếc hộp.”
Trong khi đài quan sát được tài trợ từ Quỹ Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ và Bộ Năng lượng, các nhà khoa học và những người yêu thích không gian trên toàn thế giới sẽ được hưởng lợi từ những hiểu biết về vũ trụ mà nó mang lại. “Chúng tôi đang làm điều này cho toàn nhân loại,” Hiranya Peiris, một nhà vật lý thiên văn tại Đại học Cambridge, Anh, chia sẻ. “Đây là cách chúng tôi hiểu vị trí của mình trong vũ trụ.”
Nguồn tham khảo: https://www.smithsonianmag.com/smar...to-follow-along-with-a-live-stream-180986851/