Tổng thống Argentina, Javier Milei, đang theo đuổi một kế hoạch đầy tham vọng nhằm biến đất nước này thành một trung tâm năng lượng hạt nhân toàn cầu. Năng lượng hạt nhân sẽ là chìa khóa cho mục tiêu đưa Argentina trở thành trung tâm trí tuệ nhân tạo (AI), nhờ vào những khoản đầu tư mà ông hy vọng thu hút từ các công ty công nghệ lớn.
Trọng tâm của kế hoạch năng lượng này là xây dựng các lò phản ứng hạt nhân mô-đun nhỏ (SMR), loại lò có thể di chuyển và lắp ráp tại chỗ, có khả năng cung cấp năng lượng cho nhiều ứng dụng khác nhau, bao gồm cả các trung tâm dữ liệu AI. Nếu thành công, Argentina có thể trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới sở hữu SMR có sẵn trên thị trường, và chỉ là quốc gia thứ ba, sau Trung Quốc và Nga, có lò phản ứng hạt nhân hoạt động.
“Trí tuệ nhân tạo sẽ thúc đẩy sự tăng trưởng nhu cầu năng lượng theo cấp số nhân. Chúng ta không có năng lượng; không có cách nào cung cấp đủ,” Demian Reidel, cố vấn chính của tổng thống Argentina, chia sẻ. Ông cho rằng, đáp án cho vấn đề này chính là các lò phản ứng SMR. “Những gì sẽ xảy ra trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân là điều quan trọng về mặt chiến lược, có thể đưa Argentina tiến lên hàng đầu trong cuộc cách mạng năng lượng toàn cầu.”
Không chỉ riêng Milei mới nghĩ đến năng lượng hạt nhân. Goldman Sachs cũng đã chỉ ra rằng năng lượng hạt nhân là “một phần chính” trong cơ sở hạ tầng cần thiết để đáp ứng nhu cầu điện năng tăng vọt do cuộc cách mạng AI mang lại. Các công ty công nghệ lớn như Amazon, Google và Microsoft đã ký kết những thỏa thuận lên đến hàng tỷ đô la với các nhà điều hành và phát triển năng lượng hạt nhân để phục vụ cho các trung tâm dữ liệu ở Mỹ. Gần đây, Chính phủ Mỹ cũng đã thông báo đầu tư 900 triệu đô la để phát triển SMRs.
Argentina cũng mong muốn sản xuất SMR và bán cổ phần cho các công ty công nghệ toàn cầu. Mặc dù đất nước có các nguồn năng lượng phong phú — mỏ Vaca Muerta ở Patagonia chứa nhiều dầu khí đá phiến — nhưng theo Reidel, SMR là cách tốt nhất để đáp ứng nhu cầu dự kiến. Những trung tâm dữ liệu lớn mới cần nguồn năng lượng “có ba đặc điểm: sạch, có thể mở rộng và ổn định. Điều duy nhất đáp ứng đủ ba yếu tố này là năng lượng hạt nhân,” ông nhấn mạnh.
Invap, một công ty công nghệ nhà nước Argentina, đã đăng ký bản quyền cho một loại SMR mang tên ACR-300 tại Mỹ vào năm ngoái. Dự án này nhằm sản xuất bốn lò phản ứng ACR-300 trong giai đoạn đầu, được hỗ trợ bởi một nhà đầu tư Mỹ chưa được tiết lộ. Argentina sẽ không đầu tư trực tiếp vào lò phản ứng này mà sẽ giữ vai trò là cổ đông, mặc dù Reidel không tiết lộ tỷ lệ sở hữu của nhà nước cũng như cấu trúc hoạt động mới này sẽ diễn ra như thế nào.
Milei đã tích cực tiếp cận các công ty công nghệ lớn để thu hút vốn đầu tư. Trong tháng 5 năm 2024, ông đã có một chuyến đi dạo nhanh qua Silicon Valley và gặp gỡ nhiều nhân vật nổi tiếng như Elon Musk, Mark Zuckerberg và Sam Altman. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có thông báo nào về các khoản đầu tư lớn từ các công ty công nghệ Mỹ.
Một số nhà khoa học hạt nhân Argentina tỏ ra hoài nghi về khả năng thực hiện kế hoạch này, theo đó dự kiến sẽ xây dựng SMR đầu tiên vào năm 2030. Adriana Serquis, cựu Chủ tịch Ủy ban Năng lượng Hạt nhân Quốc gia Argentina, cho biết: “ACR-300 không có chi tiết kỹ thuật nào cả. Những thông báo như thế này từ chính phủ chỉ là để nói điều gì đó để người dân vui mừng.”
Ủy ban Năng lượng Hạt nhân Quốc gia không phản hồi về các câu hỏi liên quan đến kế hoạch hạt nhân. Một phát ngôn viên của bộ phận đổi mới, khoa học và công nghệ cũng từ chối bình luận.
Những giấc mơ về việc sản xuất SMR của Argentina thực ra đã bắt đầu trước cả nhiệm kỳ của Milei: Năm 2014, CNEA đã khởi công xây dựng CAREM, một lò phản ứng hạt nhân được phát triển hoàn toàn tại quốc gia Nam Mỹ này. Tuy nhiên, ngay sau khi nhậm chức vào tháng 12 năm 2023, Milei đã cắt giảm ngân sách cho CNEA. Năm ngoái, việc xây dựng dự án CAREM, lúc đó đã hoàn thành khoảng 85%, đã tạm dừng và khoảng 470 công nhân bị sa thải.
Vào thời điểm đó, Germán Guido Lavalle, người hiện đang lãnh đạo CNEA, đã nói với truyền thông địa phương rằng CAREM không “cạnh tranh về mặt kinh tế.” Ủy ban Hạt nhân Argentina, một cơ quan chính phủ mới được thành lập, đang phụ trách kế hoạch hạt nhân hiện tại. Milei đã bổ nhiệm Reidel làm người đứng đầu hội đồng này, cùng với Lavalle và hai bộ trưởng quốc gia.
Theo Reidel, ACR-300, giai đoạn đầu tiên của kế hoạch hạt nhân Argentina, sẽ đi vào hoạt động trong vòng năm năm. Nhưng thời gian này có vẻ khó khả thi, theo Koroush Shirvan, giáo sư kỹ thuật hạt nhân tại Viện Công nghệ Massachusetts. “Việc thiết kế một lò phản ứng hạt nhân mất khoảng 2 triệu giờ,” ông nói. Lò phản ứng SMR đầu tiên của Trung Quốc, HTR-PM, đã mất khoảng 11 năm từ khi xây dựng đến khi thương mại hóa.
Invap đã từ chối bình luận về ACR-300 hoặc kế hoạch hạt nhân. Tuy nhiên, một số nhà khoa học khác lại tỏ ra lạc quan về tham vọng của Argentina. Alfredo Caro, giáo sư tại Đại học George Washington và cựu giám đốc Trung tâm Hạt nhân Bariloche, cho rằng kế hoạch ACR-300 là rất hấp dẫn. Vì nó dự kiến sử dụng các linh kiện có sẵn trên thị trường, nên có thể thực hiện với chi phí tương đối thấp.
Trong giai đoạn hai của kế hoạch hạt nhân, Argentina sẽ bắt đầu khai thác và xuất khẩu urani, nguồn nhiên liệu chính cho các lò phản ứng hạt nhân, qua đó củng cố vị thế của đất nước như một trung tâm AI hạt nhân. Giai đoạn ba của kế hoạch bao gồm việc xây dựng “Thành phố Hạt nhân”, một trung tâm không dựa vào nhiên liệu hóa thạch cho các trung tâm dữ liệu hạt nhân phục vụ các công ty công nghệ toàn cầu. Các cuộc đàm phán với các công ty về việc đầu tư vào các trung tâm dữ liệu này đã “rất tiến triển,” theo Reidel, nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết.
Google đã không phản hồi yêu cầu bình luận. Nvidia, Microsoft và Oracle — những công ty được báo cáo đang tìm hiểu khả năng mở một trung tâm dữ liệu tại Argentina vào năm 2024 — cũng từ chối bình luận về các khoản đầu tư vào năng lượng hạt nhân tại đây. Một phát ngôn viên của Amazon cho biết rằng “các khoản đầu tư năng lượng hạt nhân hiện tại của công ty đều nằm ở Mỹ.” Microsoft và Amazon gần đây đã thu hẹp một số hợp đồng thuê trung tâm dữ liệu tại Mỹ và nước ngoài.
Ước tính số lượng trung tâm dữ liệu tại Argentina dao động từ 29 đến 35, theo các công ty nghiên cứu thị trường. Mặc dù mối quan tâm đối với thị trường trung tâm dữ liệu của nước này đang tăng lên, nhưng SMR lại khó thuyết phục hơn.
“SMR là công nghệ thử nghiệm và khó có khả năng được phê duyệt bởi các hội đồng địa phương trong thời gian sớm,” Niccolò Lombatti, chuyên gia phân tích cơ sở hạ tầng kỹ thuật số tại BMI, một công ty nghiên cứu có trụ sở tại London, cho biết. Trong khi đó, Argentina vẫn đang phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, chiếm 84% năng lượng tiêu thụ của nước này vào năm 2023, trong khi chỉ có 2% đến từ năng lượng hạt nhân.
Bên cạnh đó, còn có những thách thức về lao động. Tháng trước, công nhân tại CNEA đã đình công phản đối kế hoạch hạt nhân của Milei, việc chấm dứt dự án CAREM và mức lương thấp. Nhiều công nhân, kỹ thuật viên, kỹ sư và các chuyên gia khác tại các công ty và cơ quan hạt nhân của nhà nước đã từ bỏ công việc do mức lương thấp. Một kỹ sư làm việc tại CNEA cho biết: “Các lò SMR không nên được sử dụng để cung cấp năng lượng cho trung tâm dữ liệu, ít nhất là ban đầu.”
“Argentina là một quốc gia rất rộng lớn... với nhu cầu kết nối nhiều thị trấn không có trên lưới điện quốc gia,” kỹ sư này cho biết thêm. “Đó là cách mà các lò SMR có thể được sử dụng.”
Việc xây dựng ACR-300 vẫn chưa bắt đầu tại Tổ hợp Hạt nhân Atucha, nơi có hai nhà máy điện hạt nhân của Argentina, cách Buenos Aires khoảng 120 km về phía Tây Bắc. Một đại diện của công ty đã đưa một phóng viên tham quan trụ sở của họ ở San Carlos de Bariloche, thành phố nằm giữa những ngọn núi tuyết phủ của vùng Patagonia, nơi đặt trụ sở của Invap với các vệ tinh và mô hình lò phản ứng hạt nhân cũng như các hệ thống radar.
Tháng trước, Reidel được bổ nhiệm làm người đứng đầu Nucleoeléctrica Argentina, công ty nhà nước phụ trách vận hành các nhà máy điện hạt nhân của Argentina. “Đây là đứa con tinh thần của tôi. Ý tưởng của tôi,” Reidel chia sẻ. “Và chúng ta đã có những yếu tố thuận lợi để thực hiện điều này.”
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/argent...ig-tech-with-nuclear-powered-ai-data-centers/
Trọng tâm của kế hoạch năng lượng này là xây dựng các lò phản ứng hạt nhân mô-đun nhỏ (SMR), loại lò có thể di chuyển và lắp ráp tại chỗ, có khả năng cung cấp năng lượng cho nhiều ứng dụng khác nhau, bao gồm cả các trung tâm dữ liệu AI. Nếu thành công, Argentina có thể trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới sở hữu SMR có sẵn trên thị trường, và chỉ là quốc gia thứ ba, sau Trung Quốc và Nga, có lò phản ứng hạt nhân hoạt động.
“Trí tuệ nhân tạo sẽ thúc đẩy sự tăng trưởng nhu cầu năng lượng theo cấp số nhân. Chúng ta không có năng lượng; không có cách nào cung cấp đủ,” Demian Reidel, cố vấn chính của tổng thống Argentina, chia sẻ. Ông cho rằng, đáp án cho vấn đề này chính là các lò phản ứng SMR. “Những gì sẽ xảy ra trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân là điều quan trọng về mặt chiến lược, có thể đưa Argentina tiến lên hàng đầu trong cuộc cách mạng năng lượng toàn cầu.”
Không chỉ riêng Milei mới nghĩ đến năng lượng hạt nhân. Goldman Sachs cũng đã chỉ ra rằng năng lượng hạt nhân là “một phần chính” trong cơ sở hạ tầng cần thiết để đáp ứng nhu cầu điện năng tăng vọt do cuộc cách mạng AI mang lại. Các công ty công nghệ lớn như Amazon, Google và Microsoft đã ký kết những thỏa thuận lên đến hàng tỷ đô la với các nhà điều hành và phát triển năng lượng hạt nhân để phục vụ cho các trung tâm dữ liệu ở Mỹ. Gần đây, Chính phủ Mỹ cũng đã thông báo đầu tư 900 triệu đô la để phát triển SMRs.
Argentina cũng mong muốn sản xuất SMR và bán cổ phần cho các công ty công nghệ toàn cầu. Mặc dù đất nước có các nguồn năng lượng phong phú — mỏ Vaca Muerta ở Patagonia chứa nhiều dầu khí đá phiến — nhưng theo Reidel, SMR là cách tốt nhất để đáp ứng nhu cầu dự kiến. Những trung tâm dữ liệu lớn mới cần nguồn năng lượng “có ba đặc điểm: sạch, có thể mở rộng và ổn định. Điều duy nhất đáp ứng đủ ba yếu tố này là năng lượng hạt nhân,” ông nhấn mạnh.
Invap, một công ty công nghệ nhà nước Argentina, đã đăng ký bản quyền cho một loại SMR mang tên ACR-300 tại Mỹ vào năm ngoái. Dự án này nhằm sản xuất bốn lò phản ứng ACR-300 trong giai đoạn đầu, được hỗ trợ bởi một nhà đầu tư Mỹ chưa được tiết lộ. Argentina sẽ không đầu tư trực tiếp vào lò phản ứng này mà sẽ giữ vai trò là cổ đông, mặc dù Reidel không tiết lộ tỷ lệ sở hữu của nhà nước cũng như cấu trúc hoạt động mới này sẽ diễn ra như thế nào.
Milei đã tích cực tiếp cận các công ty công nghệ lớn để thu hút vốn đầu tư. Trong tháng 5 năm 2024, ông đã có một chuyến đi dạo nhanh qua Silicon Valley và gặp gỡ nhiều nhân vật nổi tiếng như Elon Musk, Mark Zuckerberg và Sam Altman. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có thông báo nào về các khoản đầu tư lớn từ các công ty công nghệ Mỹ.
Một số nhà khoa học hạt nhân Argentina tỏ ra hoài nghi về khả năng thực hiện kế hoạch này, theo đó dự kiến sẽ xây dựng SMR đầu tiên vào năm 2030. Adriana Serquis, cựu Chủ tịch Ủy ban Năng lượng Hạt nhân Quốc gia Argentina, cho biết: “ACR-300 không có chi tiết kỹ thuật nào cả. Những thông báo như thế này từ chính phủ chỉ là để nói điều gì đó để người dân vui mừng.”
Ủy ban Năng lượng Hạt nhân Quốc gia không phản hồi về các câu hỏi liên quan đến kế hoạch hạt nhân. Một phát ngôn viên của bộ phận đổi mới, khoa học và công nghệ cũng từ chối bình luận.
Những giấc mơ về việc sản xuất SMR của Argentina thực ra đã bắt đầu trước cả nhiệm kỳ của Milei: Năm 2014, CNEA đã khởi công xây dựng CAREM, một lò phản ứng hạt nhân được phát triển hoàn toàn tại quốc gia Nam Mỹ này. Tuy nhiên, ngay sau khi nhậm chức vào tháng 12 năm 2023, Milei đã cắt giảm ngân sách cho CNEA. Năm ngoái, việc xây dựng dự án CAREM, lúc đó đã hoàn thành khoảng 85%, đã tạm dừng và khoảng 470 công nhân bị sa thải.
Vào thời điểm đó, Germán Guido Lavalle, người hiện đang lãnh đạo CNEA, đã nói với truyền thông địa phương rằng CAREM không “cạnh tranh về mặt kinh tế.” Ủy ban Hạt nhân Argentina, một cơ quan chính phủ mới được thành lập, đang phụ trách kế hoạch hạt nhân hiện tại. Milei đã bổ nhiệm Reidel làm người đứng đầu hội đồng này, cùng với Lavalle và hai bộ trưởng quốc gia.
Theo Reidel, ACR-300, giai đoạn đầu tiên của kế hoạch hạt nhân Argentina, sẽ đi vào hoạt động trong vòng năm năm. Nhưng thời gian này có vẻ khó khả thi, theo Koroush Shirvan, giáo sư kỹ thuật hạt nhân tại Viện Công nghệ Massachusetts. “Việc thiết kế một lò phản ứng hạt nhân mất khoảng 2 triệu giờ,” ông nói. Lò phản ứng SMR đầu tiên của Trung Quốc, HTR-PM, đã mất khoảng 11 năm từ khi xây dựng đến khi thương mại hóa.
Invap đã từ chối bình luận về ACR-300 hoặc kế hoạch hạt nhân. Tuy nhiên, một số nhà khoa học khác lại tỏ ra lạc quan về tham vọng của Argentina. Alfredo Caro, giáo sư tại Đại học George Washington và cựu giám đốc Trung tâm Hạt nhân Bariloche, cho rằng kế hoạch ACR-300 là rất hấp dẫn. Vì nó dự kiến sử dụng các linh kiện có sẵn trên thị trường, nên có thể thực hiện với chi phí tương đối thấp.
Trong giai đoạn hai của kế hoạch hạt nhân, Argentina sẽ bắt đầu khai thác và xuất khẩu urani, nguồn nhiên liệu chính cho các lò phản ứng hạt nhân, qua đó củng cố vị thế của đất nước như một trung tâm AI hạt nhân. Giai đoạn ba của kế hoạch bao gồm việc xây dựng “Thành phố Hạt nhân”, một trung tâm không dựa vào nhiên liệu hóa thạch cho các trung tâm dữ liệu hạt nhân phục vụ các công ty công nghệ toàn cầu. Các cuộc đàm phán với các công ty về việc đầu tư vào các trung tâm dữ liệu này đã “rất tiến triển,” theo Reidel, nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết.
Google đã không phản hồi yêu cầu bình luận. Nvidia, Microsoft và Oracle — những công ty được báo cáo đang tìm hiểu khả năng mở một trung tâm dữ liệu tại Argentina vào năm 2024 — cũng từ chối bình luận về các khoản đầu tư vào năng lượng hạt nhân tại đây. Một phát ngôn viên của Amazon cho biết rằng “các khoản đầu tư năng lượng hạt nhân hiện tại của công ty đều nằm ở Mỹ.” Microsoft và Amazon gần đây đã thu hẹp một số hợp đồng thuê trung tâm dữ liệu tại Mỹ và nước ngoài.
Ước tính số lượng trung tâm dữ liệu tại Argentina dao động từ 29 đến 35, theo các công ty nghiên cứu thị trường. Mặc dù mối quan tâm đối với thị trường trung tâm dữ liệu của nước này đang tăng lên, nhưng SMR lại khó thuyết phục hơn.
“SMR là công nghệ thử nghiệm và khó có khả năng được phê duyệt bởi các hội đồng địa phương trong thời gian sớm,” Niccolò Lombatti, chuyên gia phân tích cơ sở hạ tầng kỹ thuật số tại BMI, một công ty nghiên cứu có trụ sở tại London, cho biết. Trong khi đó, Argentina vẫn đang phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, chiếm 84% năng lượng tiêu thụ của nước này vào năm 2023, trong khi chỉ có 2% đến từ năng lượng hạt nhân.
Bên cạnh đó, còn có những thách thức về lao động. Tháng trước, công nhân tại CNEA đã đình công phản đối kế hoạch hạt nhân của Milei, việc chấm dứt dự án CAREM và mức lương thấp. Nhiều công nhân, kỹ thuật viên, kỹ sư và các chuyên gia khác tại các công ty và cơ quan hạt nhân của nhà nước đã từ bỏ công việc do mức lương thấp. Một kỹ sư làm việc tại CNEA cho biết: “Các lò SMR không nên được sử dụng để cung cấp năng lượng cho trung tâm dữ liệu, ít nhất là ban đầu.”
“Argentina là một quốc gia rất rộng lớn... với nhu cầu kết nối nhiều thị trấn không có trên lưới điện quốc gia,” kỹ sư này cho biết thêm. “Đó là cách mà các lò SMR có thể được sử dụng.”
Việc xây dựng ACR-300 vẫn chưa bắt đầu tại Tổ hợp Hạt nhân Atucha, nơi có hai nhà máy điện hạt nhân của Argentina, cách Buenos Aires khoảng 120 km về phía Tây Bắc. Một đại diện của công ty đã đưa một phóng viên tham quan trụ sở của họ ở San Carlos de Bariloche, thành phố nằm giữa những ngọn núi tuyết phủ của vùng Patagonia, nơi đặt trụ sở của Invap với các vệ tinh và mô hình lò phản ứng hạt nhân cũng như các hệ thống radar.
Tháng trước, Reidel được bổ nhiệm làm người đứng đầu Nucleoeléctrica Argentina, công ty nhà nước phụ trách vận hành các nhà máy điện hạt nhân của Argentina. “Đây là đứa con tinh thần của tôi. Ý tưởng của tôi,” Reidel chia sẻ. “Và chúng ta đã có những yếu tố thuận lợi để thực hiện điều này.”
Nguồn tham khảo: https://restofworld.org/2025/argent...ig-tech-with-nuclear-powered-ai-data-centers/
